خشتی ئاراستەبەر

خشتی ئاراستەبەر
لقی	tile، road surface marking
زانا	سێیچی میاکی
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

خشتی ئاراستەبەر (پێشی دەوتریت بەردی ڕێنمایی، خشتی نابینایان، ڕێڕەوی زیرەک، ئاراستە ھێڵ، خشتەقوری کوێران) (بە ئینگلیزی: Tactile paving) بریتییە لە سیستەمێک کە پێکھاتووە لەخشتێکی ئاراستەلەسەر بەجۆرێک لەسەر ڕوی خاک دادەنرێت لە ڕێڕەوی شۆستەی شەقامەکان و نھۆم و پەیژەی شوێنەگشتیەکان بۆ یارمەتیدانی ئەوکەسانەی کێشەی بینینیان ھەیە.

ئەم خشتەکە تایبەتانە ڕەنگیان زەردە و لەسەر ڕوویان ھێڵکاری کراوە و چاڵی و قوڵی ڕێکخراو ھەیە لەشێوەی چوارگۆشە و لاکێشەی و بازنە و ھتد، کەدەتوانرێت بەھۆی ژێڕپێیەکان بەپێڵاوەوە ھەستی پێبکرێت یاخود لەڕێگای بنکی گۆپاڵەوە ھەستی پێبکرێت بەجۆرێک کەسی نابینا یاخود کەمبینا دەتوانێت ئاراستەی ڕێڕەوی خۆی دیاری بکات و ئاگاداربێت لەوەی کە بەرەو کوێ دەڕوا و لەبەردەمی چ ئاراستەیەک یاخود چ چاڵێک یان کۆسپێک ھەیە.

بۆ یەکەمجار ئەم سیستەمە لە وڵاتی ژاپۆن پەیرەوکرالەسەر شەقام گشتیەکان بەتایبەت لەبەردەم ڕێڕەوی وێستگەکانی پاس دواتر گەیێندرایە شانشینەیەکگرتوەکان و ئوسترالیا وڵاتەیەکگرتوەکانی ئەمەریکا لەسەرەتای نەوەدەکان، لەدوای بڕیاردانی ئەمەریکیەکان وەک یاسا بۆ گشت شەقامەکان و پەیوەستی شەقامەکانی ئەمەریکا بەکەنەدا ئەم سیستەمە بۆ کەنەداش گوازرایەوە.

مێژوو

بۆیەکەمجار ئەم خشتەکە لەلایەن سیچی میاکی داھێنرا لەساڵی ١٩٦٥ کە دواتر وەک پڕۆژەیەک پێشکەش بە شارەوانی ئۆکایامای کرد و لەساڵی ١٩٦٧ لەیەکێک لەشەقامەکانی ئۆکایاما دانرا لە ژاپۆن دواتر بەجیھان بڵاوبوویەوە.

لەمڕۆدا ئەم خشتەکە زەردانە لەگشت شەقام و رێرەوە گشتیەکانی ژاپۆن بونیان ھەیە، ھەم بۆ جوانکاری ھەمیش بۆ ھاوکاری، ئەم خشتەکە زەردانە دەتوانرێت شۆستەکان بڕازێنێتەوە و دیمەنێکی جوان بەشۆستەکان ببەخشێت و بەجۆرێک لەگەڵ بەردڕێژکراوەکان بگوجێندرێت، لەگەلێک شوێن ئەم خشتەکە لە ماددەی ئاسن دروست دەکرێت بەگوێرەی پێویستی شوێنەکە.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Tactile paving»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ١٨ی ئازاری ٢٠١٩.