بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ھێرمینۆتیک: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی ئەندرۆید
ھێڵی ٢٠: ھێڵی ٢٠:
}}
}}


==ڕابردە==
== ڕابردە ==
ھاوکات لەگەڵ تێپەڕبوون لە [[سەدەکانی ناوین]] و لەناوچوونی زاڵێتیی [[کڵێسای کاتۆلیک|مەسیحییەتی کاتۆلیک]]، [[کتێبی پیرۆز|کتێبی پیرۆزیش]] لە ژێر سێبەری کڵێسە دەرچوو و ھاتە ناو خەڵک. لەم کاتەدا کە خەڵک بۆ خوێندنەوە و فامکردنی کتێبی پیرۆز بە ئازادی گەییبوون، یاسا و ڕێسایەکی پێدەویست تا بەر بە شپرزی و شێواویی تەفسیر بگرێت و بۆ فامکردنی دروست و تێگەیشتن لە مانای ڕاستەقینەی دەقە ئایینییەکان دەستی خوێنەران بگرێ. [[شلایەرماخەر]] و [[دیلتای]] دوو کەس لە زانایانی ئەو سەردەمە بوون کە بنەڕەتی یەکەم پرەنسیپەکانی زانستی تەفسیر یا ھێرمینۆتیک -یان لە سەدەی نۆزدەیەمدا دانا. ئەم دوو کەسە لەسەر ئەو باوەڕە بوون کە مانایەکی دوایی یا تێگەیشتنێکی کۆتایی لە دەقدا ھەیە و ئەرکی لێکدەرەوە ئەوەیە کە بە ناسینی دەقەکە و چوونەوە بە نیشانەکانی ناو دەقەکە و گۆڕینی ڕێگاکانی تەفسیر، ھەوڵ بدات بەو مانا دواییە بگات. دیلتای ھەروەھا باوەڕی ئەوە بوو کە بۆ تێگەیشتنی باشتر لە دەقەکە، دەبێ بزانرێ قەست و نیەتی دانەرەکەی چی بووە.
ھاوکات لەگەڵ تێپەڕبوون لە [[سەدەکانی ناوین]] و لەناوچوونی زاڵێتیی [[کڵێسای کاتۆلیک|مەسیحییەتی کاتۆلیک]]، [[کتێبی پیرۆز|کتابی پیرۆزیش]] لە ژێر سێبەری کەنیسە دەرچوو و ھاتە ناو خەڵک. لەم کاتەدا کە خەڵک بۆ خوێندنەوە و فامکردنی کتابی پیرۆز بە ئازادی گەییبوون، قانوون و ڕێسایەکی پێدەویست تا بەر بە شپرزی و شێواویی تەفسیر بگرێت و بۆ فامکردنی دروست و تێگەیشتن لە مەعنای ڕاستەقینەی دەقە دینییەکان دەستی خوێنەران بگرێ. [[شلایەرماخەر]] و [[دیلتای]] دوو کەس لە زانایانی ئەو زەمەنە بوون کە ئەسڵی یەکەم پرەنسیپەکانی عیلمی تەفسیر یا ھێرمینۆتیک - یان لە [[سەدەی ١٩یەم|سەدەی نۆزدەیەم]]دا دانا. ئەم دوو کەسە لەسەر ئەو باوەڕە بوون کە مەعنایەکی دوایی یا تێگەیشتنێکی کۆتایی لە دەقدا ھەیە و ئەرکی لێکدەرەوە ئەوەیە کە بە ناسینی دەقەکە و چوونەوە بە نیشانەکانی ناو دەقەکە و گۆڕینی ڕێگاکانی تەفسیر، ھەوڵ بدات بەو مەعنا دواییە بگات. ھەروەھا دیلتای ئیمانی بەوە بوو کە بۆ تێگەیشتنی باشتر لە دەقەکە، دەبێ بزانرێ قەست و نیەتی دانەرەکەی چی بووە.


== سەرچاوەکان ==
== سەرچاوەکان ==

وەک پێداچوونەوەی ‏١٢:٤٨، ٢ی ئایاری ٢٠٢٣

ھێرمینۆتیک تیۆری و میتۆدۆلۆژیی لێکدانەوەی مانایە،[١][٢] بەتایبەت لێکدانەوەی مانای دەقە ئایینی و فەلسەفییەکان.[٣] کاتێ لە مانای وتەیەک یا نووسراوەیەک تێ نەگەین، دەستەودامێنی ھێرمینۆتیک دەبین و پرەنسیپەکان و میتۆدەکانی لێکدانەوەی بە کار دەبەین تا ماناکەمان بۆ ڕوون بکەنەوە. بەڵام، ھێرمینۆتیک زیاترە لەو پرەنسیپ و میتۆدانە و، ھونەری تێگەیشتن و ڕاگەیاندنی پەیامەکانیش لە خۆ دەگرێت.[٤]

ڕابردە

ھاوکات لەگەڵ تێپەڕبوون لە سەدەکانی ناوین و لەناوچوونی زاڵێتیی مەسیحییەتی کاتۆلیک، کتابی پیرۆزیش لە ژێر سێبەری کەنیسە دەرچوو و ھاتە ناو خەڵک. لەم کاتەدا کە خەڵک بۆ خوێندنەوە و فامکردنی کتابی پیرۆز بە ئازادی گەییبوون، قانوون و ڕێسایەکی پێدەویست تا بەر بە شپرزی و شێواویی تەفسیر بگرێت و بۆ فامکردنی دروست و تێگەیشتن لە مەعنای ڕاستەقینەی دەقە دینییەکان دەستی خوێنەران بگرێ. شلایەرماخەر و دیلتای دوو کەس لە زانایانی ئەو زەمەنە بوون کە ئەسڵی یەکەم پرەنسیپەکانی عیلمی تەفسیر یا ھێرمینۆتیک - یان لە سەدەی نۆزدەیەمدا دانا. ئەم دوو کەسە لەسەر ئەو باوەڕە بوون کە مەعنایەکی دوایی یا تێگەیشتنێکی کۆتایی لە دەقدا ھەیە و ئەرکی لێکدەرەوە ئەوەیە کە بە ناسینی دەقەکە و چوونەوە بە نیشانەکانی ناو دەقەکە و گۆڕینی ڕێگاکانی تەفسیر، ھەوڵ بدات بەو مەعنا دواییە بگات. ھەروەھا دیلتای ئیمانی بەوە بوو کە بۆ تێگەیشتنی باشتر لە دەقەکە، دەبێ بزانرێ قەست و نیەتی دانەرەکەی چی بووە.

سەرچاوەکان

  1. ^ Publishers، HarperCollins. «The American Heritage Dictionary entry: hermeneutics». www.ahdictionary.com. لە 2023-05-01 ھێنراوە.
  2. ^ «Definition of HERMENEUTICS». www.merriam-webster.com (بە ئینگلیزی). لە 2023-05-01 ھێنراوە.
  3. ^ Audi، Robert (1999). The Cambridge dictionary of philosophy. Library Genesis. Cambridge ; New York : Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-63136-5.
  4. ^ Zimmermann، Jens (2015). Hermeneutics: A Very Short Introduction (بە ئینگلیزی). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-968535-6.