بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئیمپراتۆر ووی ھان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئیمپراتۆر ووی ھان
漢武帝
Emperor of the Han dynasty
فەرمانڕەوایی9 March 141 BC – 29 March 87 BC
پێشووجینگی ھان
جێگرئیمپراتۆر ژاۆ
ConsortsEmpress Chen
Empress Xiaowusi
Consort Wang
Lady Li
Lady Gouyi
at least one other wife
منداڵ(ەکان)Liu Ju (劉據),Crown Prince Wei
Liu Hong (劉閎),King of Qi
Liu Dan (劉旦),King of Yan
Liu Xu (劉胥),King of Guangling
Liu Bo (劉髆),King of Changyi
Liu Fuling (劉弗陵), Emperor Zhao of Han
Eldest Princess Wei
Princess Zhuyi
Princess Shiyi
Princess Eyi
Princess Yi'an
ناوی تەواو
Family name: Liu (劉)
Given name: Che[ئ] (徹)
Courtesy name: Tong[ا] (A)
سەردەمی مێژوویی
Jiànyuán 建元 (140 – 135 BC)
Yuánguāng 元光 (134 – 129 BC)
Yuánshuò 元朔 (128 – 123 BC)
Yuánshòu 元狩(122 – 117 BC)
Yuándĭng 元鼎(116 – 111 BC)
Yuánfēng 元封 (110 – 105 BC)
Tàichū 太初 (104 – 101 BC)
Tiānhàn 天漢 (100 – 97 BC)
Tàishĭ 太始 (96 – 93 BC)
Zhēnghé 征和(92 – 89 BC)
Hòuyuán 后元 (88 – 87 BC)
ناوی دوای مردن
کورت:ئیمپراتۆر وو[ب] (武帝) "martial"
Full: سیاۆ وو ھوانگدی[پ] (孝武皇帝) "filial and martial"
ناوی پەرستگا
شیزۆنگ (世宗)
زنجیرە فەرمانرەواییڕۆژاوای ھان
باوک[جینگی ھان
دایکEmpress Xiaojing
لەدایکبوون٣٠ی تەممووزی ١٥٧ی پێش زایین
چانگان، ھان
مردن29 March 87 BC (aged 69)[١]
ئیمپراتۆریەتی ھان، چانگان
ناشتنماوۆلینگ، شێنسی، سیانیانگ

ئیمپراتۆر ووی ھان (٣٠ی تەممووزی ١٥٧ تا ٢٩ی ئازاری ٨٧ی پێش زایین) بەشێوەیەکی فەرمی وەک ئیمپراتۆر ووی فیلیال ناسراوە وەک لیو چێ[٢] لەدایک بووە، حەوتەم ئیمپراتۆری ئیمپراتۆرییەتی ھان بوو لە مێژووی دێرینی چین، سەردەمی فەرمانرەوایی لە ١٤١ دەست پێ دەکات تا دوایی مردنی لە ٨٧ی پێ} زایین، کە فەرمانرەوایییەکەی تا ٥٤ ساڵ بەردەوام بوو لەماوەی فەرمانرەوایی دا گرنگی بە ناوچەکەیی داوە و ئەمەش وایکردووە شارستانی ئیمپراتۆرییەتەکەی بەرەو پێشەوە بچێت لەڕێگەی سیستەمی ئیکۆنۆمی، سیاسی و ناسینەوە و پتەو بەرەودان بە یاسا بە شێوەی ستایلی کۆنفۆشیۆس لە سەردەمی خۆیدا بەھۆی کارەکانی لە کاروباری وڵات و پێشڕەوی کردنی ولات بە شێوەیەکی نایاب لە مێژوودا بە یەکێک لە کایگەرترین سەرکردە ناسراوە بە شێوەیەک لە سەردەمی ئەودا ئیمپراتۆرییەتی ھان لە سەردەمی زێرینی خۆیدا ژیاوە کە بەھێزترین ئیمپراتۆرییەت بووە لە سەردەمی جوگرافیی خۆیدا

تێبینییەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Had his name changed into the more suitable Che when he was officially made crown prince in April 150 BC.
  2. ^ This courtesy name is reported by Xun Yue (148–209), the author of the Annals of Han (《漢紀》), but other sources do not mention a courtesy name.
  3. ^ Literally meaning "مارشال".
  4. ^ Literally meaning "filial and martial".

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Loewe, Michael (2005). Crisis and Conflict in Han China. Oxfordshire: Routledge. p. 118. ISBN 0-415-36161-3.
  2. ^ Paludan, 36


بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]