ئۆبرێنۆڤاتس

ئۆبرێنۆڤاتس
ناونراوە لەدوای	Miloš Obrenović I
وڵات	سڕبیا
دابەشکاریی کارگێڕی	Obrenovac City Municipality
ناوچەی کاتی	Europe/Belgrade
پۆتانی شوێن	٤٤°٤٠′٠″N ٢٠°١٣′٠″E
دانیشتووان	٧١٬٤١٩
بەرزی لە ئاستی دەریا	٧٦ مەتر
خوشکەشارەکان	پێرنیک
ڕووبەر	٤١١ کیلۆمەتر چوارگۆشە
کۆدی پۆستە	11500
وێبگە	http://www.obrenovac.rs
کۆدی تەلەفۆن	011
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل	BG
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ئۆبرێنۆڤاتس (بە سربی: Обреновац) شارەوانییەکی شاری بێلگرادە. بەپێی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠٢٢، ژمارەی دانیشتووانی شارەوانییەکە ٦٨٬٨٨٢ کەسە، لەکاتێکدا ناوچە شارییەکە ٢٥٬٣٨٠ دانیشتووی ھەیە. ناوی کۆنی ئۆبرێنۆڤاتس «پاڵێژ» بوو.

گەورەترین وێستگەی کارەبای گەرمیی سڕبی، وێستگەی نیکۆلا تێسلا، دەکەوێتە پەراوێزی شارەوانییەکەوە. گواستەرەوەی ستوبلین، یەکێک لە بەھێزترین وێستگەکانی پەخش کە تا ئێستا دروست کرابێت، ھەروەھا دەکەوێتە ئەم شارەوانییەوە. ئۆبرێنۆڤاتس لەکاتی لافاوەکانی باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا لە ساڵی ٢٠١٤دا بەتەواوی ژێرئاو کەوت و چۆڵکرا.

جوگرافیا

ئۆبرێنۆڤاتس ٣٠ کیلۆمەتر لە باشووری ڕۆژاوای ناوەندی بێلگرادەوە دوورە، لە نزیک چەمەکانی ڕووباری ساڤا بەرەو باکوور. ڕووباری کۆلوبارا بەلای ڕۆژھەڵاتی شارۆچکەکەدا دەڕوات تا دەگاتە ساڤا.

مێژوو

لە سەدەکانی ناوەڕاستدا، ناوچەکە بەشێک بوو لە دەوڵەتە سڕبییەکان. پاشای سرێم، دراگوتین نێمانیچ، لە نێوان ساڵانی ١٢٨٢ و ١٣١٩ حوکمڕانیی دەکرد، و دێری لە گرابۆڤاتس و میسلۆجین دامەزراند. لە ساڵی ١٥٢١ لەلایەن ئیمپراتۆریەتیی عوسمانییەوە داگیرکرا، کە بۆ ماوەی ٣٠٠ ساڵی داھاتوو حوکمڕانیی کرد. دواتر، بووە شوێنی چەندین شەڕی زۆر لە شەڕە بەردەوامەکانی عوسمانی-ھابسبورگدا و زۆرجار دەستی دەگۆڕی. حاکمی نەمسایی سڕبیا، چارڵز ئەلێکساندەر، دوکی ڤورتێمبێرگ، ماڵێکی ھاوینەی لە گوندی نزیکی ستوبلین (ئەوکات نیودۆرف) دروست کرد. لە ماوەی دەسەڵاتی نەمسادا، لە نێوان ساڵانی ١٦٨٨ و ١٧١٧، شارۆچکەکە ناوی «تسڤایبروکێن» (دوو پرد) بوو، و لە سەردەمی دەسەڵاتی تورکدا ناوی «پاڵێژ» (ئاگرتێبەردان) بوو، ڕەنگە وەک ئاماژەیەک بە تاڵانکردن و ئاگرکەوتنەوە بەردەوامەکانی کە تووشی دەبوو.

لە ١١ی نیسانی ١٨١٥، لەکاتی ڕاپەڕینی دووەمی سڕبیادا، شارۆچکەکە لە شەڕێکدا دژی عوسمانییەکان، لەلایەن ھێزە سڕبییەکانەوە بەتەواوی سوتێندرا. لە ساڵی ١٨٥٩ لەلایەن شازادەی سڕبیا میلۆش ئۆبرینۆڤیچەوە نۆژەنکرایەوە، و بە ناوی ئەوەوە ناونرا. کەنیسەی ڕۆحی پیرۆز لە ساڵی ١٨٧٠ لە ئۆبرێنۆڤاتس دروستکرا و وەک شوێنەوارێکی کلتووریی پارێزراو ناسراوە.

ڕۆژی شارەوانییەکە ٢٠ی کانوونی یەکەمە، کە ڕێکەوتی دەرکردنی فەرمانی شازادە میلۆش ئۆبرینۆڤیچە کە ناوی ئۆبرێنۆڤاتسی پێ دانرا، و ڕۆژی سێ کوچکەی پیرۆز ڕۆژی پارێزەریەتی.

شارەوانی ئۆبرێنۆڤاتس لە ساڵی ١٩٥٧ خرایە نێو کۆمەڵگەی شارەوانییەکانی بێلگرادەوە.

ئۆبرێنۆڤاتس ئەو شارۆچکە سڕبییە بوو کە گەورەترین زیانی بەرکەوت بەھۆی لافاوە بێوێنەکانی مانگی ئایاری ٢٠١٤. زۆربەی دانیشتووانەکەی بۆ شوێنی سەلامەت گواسترانەوە. بەرزبوونەوەی لەناکاوی ئاوی ڕووباری کۆلوبارا لە ١٥ی ئایار شارۆچکەکەی وێران کرد، کە بووە ھۆی گیانلەدەستدانی لایەی کەم ١٤ کەس، و چەندین کەسی تریش تا ئێستا بێسەروشوێنن.

پەروەردە

یەکەم قوتابخانەی سەرەتایی لە ئۆبرێنۆڤاتس لە ساڵی ١٨٢٤ دامەزراوە و یەکێکە لە کۆنترین قوتابخانەکانی سڕبیا. ئێستا ١٠ قوتابخانەی سەرەتایی لە شارەوانییەکەدا ھەیە، ھەروەھا قوتابخانەی ناوەندی (گیمانسیۆم) (کە لە ١٩٢٢ دامەزراوە)، قوتابخانەی ئامادەیی تەکنیکی، و قوتابخانەی ئامادەیی کشتوکاڵی.

ئەمەش ببینە

• پێرستی شارەکانی سربیا