غوڵامڕەزا تەختی

غوڵامڕەزا تەختی (٢٧ی ئابی ١٩٣٠ تا ٧ی کانوونی دووەمی ١٩٦٨) وەرزشوانێکی ئێرانی بوو لە زۆرانبازی ئازاددا. لە یارییە ئۆڵۆمپییەکانی ساڵی ١٩٥٦ لە شاری مێلبۆرن توانی دووەم میدالیای زێڕی وەرزشوانانی ئێران لە یارییە ئۆڵۆمپیادەکاندا بەدەستبھێنێت دوای ئیمام عەلی حەبیبی. بە بردنەوەی ئەم میدالیایە، لەگەڵ دوو میدالیای زیو کە لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھێلسنکی ساڵی ١٩٥٢ و ١٩٦٠ی ڕۆما بەدەستی ھێنا، بەڕێزترین زۆرانبازی ئێرانییە لە ئۆڵۆمپیادەکاندا. ھەروەھا تەختی دوو پاڵەوانێتی و دوو جێگری پاڵەوانی پاڵەوانێتی زۆرانبازی جیھانی بەدەستھێناوە، ھەروەھا میدالیای زێڕی یارییەکانی ئاسیای تۆکیۆی ساڵی ١٩٥٨ لە ماوەی ژیانی وەرزشیدا بەدەستھێناوە. ھەروەھا لە زۆرانبازی و زۆرانبازیدا چالاک بوو و بۆ ماوەی سێ ساڵ لەسەریەک خاوەنی قۆڵبەستی زۆرانبازی ئێران بوو. ھەروەھا تەختی یەکێکە لە کەسایەتییە باو و بەناوبانگەکانی کولتوری جەماوەری ئێران و لە کولتوری وەرزشی ئێراندا زۆر کەس بە ھێمای " قارەمانێتی " و "سوارچاکی" دەزانن. دوای بوومەلەرزەکەی بۆین زەھرا، کە دەیان ھەزار کوژراو و برینداری لێکەوتەوە، چالاکییەکانی و چالاکییەکانی بەشێک لە شەڕڤانان بۆ دابینکردنی فریاگوزاری و ھاوکاری بۆ قوربانیانی بوومەلەرزەکە؛ شەپۆلێکی جۆش و خرۆش و یەکگرتوویی نەتەوەیی لە ئێراندا ھەڵگیرساند و ھاوکارییەکی زۆر بۆ لێقەوماوان ڕەوانەی لێقەوماوان کرا.

ھەروەھا چالاکی سیاسی و ئەندامی ئەنجومەنی ناوەندی بەرەی نەتەوەیی ئێران بووە. تەختی لە ١٧ی ژانویەی ١٩٦٧ کۆچی دوایی کرد و تەرمەکەی لە ھۆتێل ئەتڵەنتیک لە تاران دۆزرایەوە، بەڵام پرسەکانی وەک پەیوەندییەکەی لەگەڵ بەرەی نیشتمانی بووە ھۆی ئەوەی دەنگۆی کوشتنی لەلایەن ساواکەوە بڵاوببێتەوە.

ژیان

غوڵامڕەزا تەختی لە باشووری تاران، گەڕەکی خانی ئاباد لە دایکبووە. «ڕەجەب خان» (باوکی تەختی) ساڵی ١٢٧٥ لە گەڕەکی دەروازە غار لە تاران لە دایکبووە و دایکی لە بنەماڵەیەکی نەریتی تاران بووە.

ساڵانی یەکەم

دوو برا و دوو خوشکی ھەبوو، ھەموویان لە خۆی گەورەتر بوون. خوێندنی سەرەتایی لە قوتابخانەی حاکم نیزامی سەرەتایی لە تاران تەواو کردووە و دوای تەواوکردنی قۆناغی ناوەندیی یەکەم وازی لە ئامادەیی مانۆچەھری تاران ھێناوە. تەختی سەرەتا لە زۆرخانە گەردانەوە دەستی بە وەرزشی زۆرخانە کرد و دوای ماوەیەک دەچێتە زۆرخانە پۆلاد لە گۆڕەپانی شاپور. سەرەتا تەختی لە پاوەرلیفتینگدا زۆر سەرکەوتوو نەبوو، بەڵام بەھرەی زۆرانبازی لەلایەن عەبدولحسێن فیلییەوە ناسێندرا و لەژێر چاودێری ئەودا پەرەی سەند.

ساڵی ١٩٤٨ چووە خزمەتی سەربازی و لە ٢٥ مێھری ھەمان ساڵدا لە بەشی ھێڵی ئاسن دامەزرا. ھەروەھا پێشینەی کارکردنی لە کۆمپانیای نەوتی مەسجێد سولەیمان ھەبووە.

گەنجی و ھاوسەرگیری

ڕۆژی پێنجشەممە ١٢ی تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٦٦ لەگەڵ شەھلا تەواکلی ھاوسەرگیری کردووە (لە ھەندێک ماڵپەڕدا بە ھەڵە باسی ڕێکەوتی ٣٠ی بەھمەن کراوە، ئەمەش بەھۆی لە دایکبوونی بابەک لە ئەیلوولی ١٩٦٧دا، قسە و باسێکی ھەڵەی لێکەوتووەتەوە). ئەنجامی ئەم ھاوسەرگیرییە کوڕێک بوو بە ناوی بابەک کە لە ١١ی ئەیلوولی ١٩٦٧ لەدایکبووە. شەھلا تەواکولی ڕۆژی ٢٧ی خەرمانانی ٢٠١٤ لە تەمەنی ٦٨ ساڵیدا لە نەخۆشخانەی ئێرانمێھری تاران کۆچی دوایی کرد.