بالکان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
No edit summary |
No edit summary تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری |
||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
{{خاوێنکردن}} |
{{خاوێنکردن}} |
||
[[پەڕگە:Balkan topo en.jpg|thumb|320px| |
[[پەڕگە:Balkan topo en.jpg|thumb|320px|باڵکان]] |
||
'''بالکان''' نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی [[ئەوروپا]]، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە [[شاخی بەلقان|شاخی بالکان]] کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی [[بولگاریا]]وە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری [[سربیا]] و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی [[ئەورووپا]]دا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وشەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین واتە (بالکان) یان (باڵکان). |
'''بالکان''' نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی [[ئەوروپا]]، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە [[شاخی بەلقان|شاخی بالکان]] کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی [[بولگاریا]]وە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری [[سربیا]] و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی [[ئەورووپا]]دا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وشەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین واتە (بالکان) یان (باڵکان). |
||
| ھێڵی ١٠: | ھێڵی ١٠: | ||
===باڵکان=== |
===باڵکان=== |
||
لە ماوەی سەردەمەکاندا بەلقان کەوتۆتە سەر سنوری ئیمپراتۆریەتە گەورەکان, لەبەر ئەوە مێژووەکەی لێوانلێوە لە شەڕ و شۆڕش و جەنگ و ململانێی لە نێوان نەتەوەکان لە سەردەمی [[ئیمپراتۆری ڕۆمانی]]ەوە پاشان [[دەوڵەتی عوسمانی]] و تا کاتی [[شەڕی یۆگسلافیا]], لەبەر ئەو ھۆیە ناوی بەلقان بەستراوە بە توندوتیژی و ململانێی ئاینی ونەژادی. |
لە ماوەی سەردەمەکاندا بەلقان کەوتۆتە سەر سنوری ئیمپراتۆریەتە گەورەکان, لەبەر ئەوە مێژووەکەی لێوانلێوە لە شەڕ و شۆڕش و جەنگ و ململانێی لە نێوان نەتەوەکان لە سەردەمی [[ئیمپراتۆری ڕۆمانی]]ەوە پاشان [[دەوڵەتی عوسمانی]] و تا کاتی [[شەڕی یۆگسلافیا]], لەبەر ئەو ھۆیە ناوی بەلقان بەستراوە بە توندوتیژی و ململانێی ئاینی ونەژادی. |
||
[[پەڕگە:Balkans-political-map-small.png|thumb|320px|وڵاته‌كانی |
[[پەڕگە:Balkans-political-map-small.png|thumb|320px|وڵاته‌كانی باڵکان]] |
||
===سنور=== |
===سنور=== |
||
وەک پێداچوونەوەی ١١:١٣، ٢ی ئابی ٢٠١٨
 | ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
بالکان نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی ئەوروپا، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە شاخی بالکان کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی بولگاریاوە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری سربیا و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی ئەورووپادا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وشەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین واتە (بالکان) یان (باڵکان).
پێناسە و سنور
نیمچەدوورگەی باڵکان
زۆرجار بە باڵکان دەوترێت نیمچەدوورگەی باڵکان بەو سیفەتەی کە سێ لای بە ئاو دەورە دراوە، کە دەریای ڕەش لە ڕۆژھەڵاتی و بەشێکی دەریای ناوەڕاست لە باشوری ولە ڕۆژئاواییدا دەریای ئیدریاتیک و دەریای مەڕمەڕە و دەریای ئەیونی و دەریای ئیجە ھەیە. تەنھا پەردێک ئەیبەستێتەوە بە کیشوەری ئورووپاوە.
باڵکان
لە ماوەی سەردەمەکاندا بەلقان کەوتۆتە سەر سنوری ئیمپراتۆریەتە گەورەکان, لەبەر ئەوە مێژووەکەی لێوانلێوە لە شەڕ و شۆڕش و جەنگ و ململانێی لە نێوان نەتەوەکان لە سەردەمی ئیمپراتۆری ڕۆمانیەوە پاشان دەوڵەتی عوسمانی و تا کاتی شەڕی یۆگسلافیا, لەبەر ئەو ھۆیە ناوی بەلقان بەستراوە بە توندوتیژی و ململانێی ئاینی ونەژادی.
سنور
ڕووباری زانوب و ساڤا سنووری باکووری بالکان پێک دەھێنن و لە باشووریەوە دەریای مەڕمەڕە و دەریای ئیجە و دەریای دەردنیلە, و لە ڕۆژھەڵاتیەوە دەریای ڕەش وگەروی بسفۆرە, ودەریای ئەدریاتیک و دەریای ئەیونی ئەکەونە ڕۆژئاوایەوە.
وڵاتەکانی بالکان
ناوچەی نیمچە دوورکەی بالکان ئەم وڵاتانە ئەگرێتەوە:
ھەروەھا ھەندێک لە لێکۆڵەرەوان ڕۆمانیا و سلۆڤێنیا و مۆلداڤیا لە کۆمەڵی وڵاتەکانی بەلقان دائەنێن لەگەڵ ئەوەی ناکونە ناو نیمچە دوورگەکەوە بەلام بە ھۆی پەیوەندیە مێژوویی و سیاسیەکانیان لەگەڵ ھەرێمەکەدا.
سەرچاوەکان
وێکپیدیای عەرەبی