بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئایین لە برونێی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
مزگەوتی سوڵتان عومەر عەلی سەیفەدین شەوانە

ئیسلام ئاینی دەوڵەتی برونێیە، بەڵام ئازادی ئایین مسۆگەرە. بەڵام ئەم ئازادییە بۆ چەند حاڵەتێک سنووردارە.[١]مافی پراکتیزەکردنی تایبەت بە کۆمەڵێک ئایین دراوە .[١] جگە لەوەش هەندێک جەژنی غەیرە ئیسلامی، وەک ساڵی نوێی مانگی، کریسمس، ڕۆژی ڤێساک و گەوای دایاک، دانپێدانراون.[٢] ئەم مافانە، بەڵام سنووردارن: پەروەردەی ئایینی کۆنترۆڵ دەکرێت، تەنانەت لە چینی و مەسیحی و قوتابخانە تایبەتەکان، و هەر ماددەیەکی ئایینی غەیرە ئیسلامی کە دابەش دەکرێت وەک نایاسایی و بە توندی قەدەغە دەکرێت، ڕۆژنامەنووس دەکرێت؛ کە ئەگەر بگیرێت دەبێتە هۆی دەستبەجێ سزای لەسێدارەدان بەبێ بڕیاردان و کەرەستەی پەیوەندیدار دەست بەسەردا دەگیرێت، بە پشتبەستن بە یاسای سزادانی شەرعی ساڵی ٢٠١٤.[١] دەوڵەتی مەدحابی ئیسلام مەکتەبی شافیعی فیقهی ئیسلامی سوننەە.[٣] زۆربەی دانیشتوانی موسڵمانی برۆنێی بەشداری قوتابخانەی شافیعیش دەکەن و شافیعی سەرچاوەیەکی سەرەکی یاسایە بۆ وڵاتەکە [٣] بەڵام بە مۆڵەتی سوڵتان، یاسادانەران دەتوانن ڕاوێژ بە سێ قوتابخانەی تری سوننەی فیقه.[٣]




ژمارەی دانیشتووان بەپێی ئایین لە سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ی برۆنێی [٤] ██ ئیسلام (81%)██ ئایینی مەسیحی (7%)██ ئایینی بودا (7%)██ ئەوانی تر (5%)

برونێی لە نێوان 'ئاینەکان لە، ئیسلامی سوننە زاڵە. لە ساڵی ٢٠١٦دا مەزەندە کرابوو کە ٨٠.٩%ی دانیشتوانی برۆنێی موسڵمانن. بەڵام ئایینەکانی دیکەش پێگەیەکی بەرچاویان لە برۆنێی هەیە: 7%ی دانیشتووانەکەی مەسیحی و 7%ی دیکە بودایین. 5%ی دیکەش بەشداری ئایینە جۆراوجۆرەکان دەکەن، لەوانە ئایینە ڕەسەنەکان..[٥]

لە برونێی، غەیرە موسڵمانەکان ئەگەر بیانەوێت ببنە ئایینێکی تر، دەبێت تەمەنیان لە ١٤ ساڵ و ٧ مانگ کەمتر نەبێت. منداڵێکی کەم تەمەن ئەگەر دایک و باوکی موسڵمان بوون خۆکارانە دەبێتە موسڵمان.[٦]


سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ئ ا ب «Brunei». Background Notes. United States State Department. لە ٨ی ئایاری ٢٠١١ ھێنراوە.
  2. ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری پاشخان نەدراوە
  3. ^ ئ ا ب «Brunei». emory.edu. Emory. لە ١١ی ئایاری ٢٠١١ ھێنراوە.
  4. ^ «Population by Religion, Sex and Census Year». لە ڕەسەنەکە لە ١ی نیسانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  5. ^ «Population by Religion, Sex and Census Year». لە ڕەسەنەکە لە ١ی نیسانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  6. ^ «Brunei». United States Department of State (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.