ژمێرەکاری
- +، کۆکردنەوە
- −، لێدەرکردن
- ÷، دابەشکردن
- ×، لێدان
لە ماتماتیکدا، کاری ژمێرەیی یا ژمێرەکاری[١] فۆنکسیۆنێکە لە کۆمەڵەیەکەوە بۆ خۆی. بۆ وێنە، ژمێرەکاری لەسەر ژمارە ڕاستینەکان، ژمارەی ڕاستین دەگرێ و ژمارەی ڕاستین دەگەڕێنێتەوە. ھەر ژمێرەکارییەک سیفر یا چەند بایەخی تێخراو (پیان دەڵێن ژمێرەپێکراو) دەگرێ و دەیانکا بە بایەخێکی دەرخراوی چاک-دیاریکراو. ژمارەی ژمێرەپێکراوەکان دانەژمار -ی پێ دەوترێ.
ئاساییترین ژمێرەکارییەکان کە لە حەنای ئەوانی ترا زۆرتر تاوتوێ کراون، ژمێرەکاریگەلی دوودانەیی و یەکدانەیین. مەبەست لە دوودانەیی ئەوەیە کە ژمێرەکارییەکە دوو ژمێرەپێکراوی ھەیە (دانەژمارەکەی ۲ە)، وەک کۆکردنەوە و لێدان، یەکدانەییش ئەوەیە کە یەک ژمێرەپێکراوی دەبێ (دانەژمارەکەی ۱ە)، وەک ھەڵگەڕاوەی کۆکردنەوە و ھەڵگەڕاوەی لێدان. ژمێرەکاریی ھیچدانەیی ھەمان نەگۆڕە.[٢]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ بەرامبەر بە «عملية حسابية»، بەدران ئەحمەد حەبیب، فەرھەنگی زاراوەگەلی ڕاگەیاندن و قوتابخانەیی، لاپەڕەی ۸۶.
- ^ «Algebraic operation - Encyclopedia of Mathematics». www.encyclopediaofmath.org. لە 2019-12-10 ھێنراوە.