ویکیپیدیا:وتاری ھەڵبژێردراوی ھەفتە/ھەفتانە/٢٣
ڕێوڕەسمی ١ەمین خەڵاتەکانی ئەکادیمیا یان ئۆسکار (بە ئینگلیزی: 1st Academy Awards) لەلایەن ئەکادیمیای زانستەکان و ھونەرەکانی وێنەی جوڵاو (ئەی ئێم پی ئەی ئێس) پێشکەش کرا و لەلایەن سەرۆکی ئەم ئەکادیمیایەوە، داگلاس فێربەنکسەوە بەڕێوەبرا، باشترین فیلمەکانی لە ١ی ئابی ١٩٢٧ەوە تا ٣١ی تەممووزی ١٩٢٨ ڕێزلێنا. ڕێوڕەسمەکە لە ١٦ی ئایاری ١٩٢٩دا لە نانخواردنێکی تایبەتدا لە ھۆتێلی ھۆڵیوود ڕۆزڤێڵت لە لۆس ئانجلەس، کالیفۆرنیا بەڕێوەچوو. بلیتەکان بە نرخی ٥ دۆلار بوون (کە بەرامبەر بە ٨٩ دۆلارە لە ساڵی ٢٠٢٣دا، بە لەبەرچاوگرتنی ھەڵاوسانی پارە)؛ ٢٧٠ کەس بەشداری ڕووداوەکەیان کرد کە ١٥ خولەکی خایاند. ئەمە تەنھا ڕێوڕەسمی خەڵاتی ئەکادیمییە کە لە ڕادیۆ یان تەلەڤیزیۆن پەخش نەکرا؛ پەخشی ڕادیۆیی بۆ ٢ەمین خەڵاتەکانی ئۆسکار دەستپێکرا.
لە کاتی ڕێوڕەسمەکەدا، ئەکادیمیای ھونەر و زانستەکانی فیلم (ئەی ئێم پی ئەی ئێس) خەڵاتەکانی ئەکادیمیای پێشکەش کرد - کە دواتر بە ناوی «ئۆسکار» ناسرا. ئەم خەڵاتانە لە ١٢ پۆلی جیاوازدا بەخشران. براوەکان سێ مانگ پێش ڕێوڕەسمەکە ڕاگەیەندرابوون. ھەندێک لە کاندیدکراوەکان بۆ فیلمێکی دیاریکراو نەبوون، وەک ڕاڵف ھامەراس و نیوگێنت سڵۆتەر بۆ «کاریگەرییە ئەندازیارییەکان» کاندید کرابوون. ئەم پۆلە و چەند پۆلێکی تر وەک «بەرھەمھێنانی تایبەت و ھونەری»، «باشترین دەرھێنەر بۆ فیلمی کۆمیدیا» و «باشترین نووسینی ناونیشان» تەنھا یەک ساڵ مانەوە و دواتر لابران.
بە پێچەوانەی ڕێوڕەسمەکانی دواتر، ئەکتەرێک دەیتوانی بۆ چەند فیلمێک خەڵات بکرێت: ئێمیل جانینگز خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەکتەری بەدەست ھێنا بۆ کارەکانی لە ھەردوو فیلمی «ڕێگای ھەموو گۆشت » و «فەرمانی کۆتایی»، لەکاتێکدا براوەی خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر جانێت گەینۆر بۆ سێ فیلم ڕێزلێنانی بۆ کرا. چارڵی چاپلن و وارنەر برۆس. ھەریەکەیان خەڵاتێکی ڕێزلێنانیان پێ بەخشرا. جانینگز، کە لە سویسرا لەدایک ببوو و لە بەرلین ناوبانگی دەرکردبوو، پێشتر ئاگادار کرابووەوە لە سەرکەوتنەکەی؛ دواتر پێش ئەوەی بەرەو ئەڵمانیا بگەڕێتەوە، لەگەڵ پەیکەرۆکەکەی وێنەی گرت. براوە سەرەکییەکان لە ڕێوڕەسمەکەدا بریتی بوون لە «حەوتەم بەھەشت (فیلمی ١٩٢٧)» و «ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ»، ھەر یەکەیان سێ خەڵاتیان بەدەست ھێنا (دواتریان خەڵاتی وێنەی تایبەت و ھونەری بردەوە)، و «باڵەکان » دوو خەڵاتی بەدەست ھێنا، لەوانە وێنەی بەرچاو. ئەکادیمیاکە ساڵی دواتر بڕیاری دا بە شێوەیەک کە خەڵاتەکەی «باڵەکان» بەرزترین ڕێزلێنان بێت و پۆلی وێنەی تایبەت و ھونەری لابرد.
خوێندنەوەی زیاتر...