بۆ ناوەڕۆک بازبدە

شێخ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
شێخ
لقیزانا
ئایینئیسلام
وەرگری شایستەIslamic cleric
Female form of labelالشيخة، sheikha، شیخہ، ŝejkino، cheikha
G1895 pg006 KURDISH SHEIKHS
وێنەی چەند شێخێکی کورد

شێخ یەکێکە لە نازناوەکان لە زمانی عەرەبی و بەزۆری بۆ ئاماژەدان بە زانای ئایینی موسڵمانان بەکاردێت و لە زمانی عەرەبیدا بە أَشیاخ وشِیخانٌ وشُیوخٌ وشِیَخَة وشِیخةٌ ومَشْیَخٍة ومَِشِیخة ومَشْیُوخاء ومَشایِخُ کۆدەکرێتەوە. لە فیقھدا وشەی (شێخ) بۆ ئەو کەسە بەکاردێت کە گێڕەرەوە یان خوێندکار لێی وەردەگرێت و لێی دەگێڕێتەوە.[١] و دەگوترا شێخ ئەو کەسەیە کە تەمەنی لە پەنجا ساڵ تێپەڕیوە یان پەنجا و یەک، و دەوترێت ئەو کەسەیە کە تەمەنی لەنێوان پەنجا بۆ ھەشتا ساڵیدایە، ھەروەھا بە کەسێک دەوترێت کە دەگاتە تەمەنی پیری کە زۆرجار لە تەمەنی پەنجا ساڵیدایە.[١][٢]

ھەروەھا ڕەنگە نازناوی (شێخ) بۆ کەسێک بەکاربھێنرێت کە زانستێکی زۆری ھەیە و بە زانستەکەی ناسراوە لەناو خەڵکدا، ڕاغیب ئەسفەھانی لە پەرتووکەکەیدا بەناوی (المفردات فی غریب القران) دەفەرموێت: یقال لمن طعن فی السن: (الشیخ) وقد یعبّر بە فیما بیننا عمن یکثر علمە، لمَّا کان مِن شأن (الشیخ) أن یکثر تجاربە ومعارفە.

واتە: بە کەسێک دەوترێت کە چووەتە تەمەندا: (شێخ) و لەوانەیە لەنێوماندا دەرببڕێت سەبارەت بە کەسێک کە زانستی زیاد دەکات، بەو پێیەی (شێخ)ەکە ئەزموون و زانیاری زیاد دەکات.[٣]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. 1 2 «تعریف و شرح و معنی شیخ بالعربی فی معاجم اللغة العربیة معجم المعانی الجامع، المعجم الوسیط، اللغة العربیة المعاصر، الرائد، لسان العرب، القاموس المحیط - معجم عربی عربی صفحة 1». لە ٢١ی ئایاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  2. «شیخ». لە ٢١ی ئایاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  3. «کلمة (شیخ) وتطور دلالتھا فی اللسان العربی - الإسلام سؤال وجواب». لە ٢١ی ئایاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.