سپروسی شین
داری شین ( بە ئینگلیزی : Picea pungens)، بە شێوەیەکی باو بە دار سپروسی سەوز ناسراوە، کۆلۆرادۆ سپروس، یان کۆلۆرادۆ شین سپروس، جۆرێکە لە دار سپروس، شوێنی ڕەسەنی ئەمریکای باکوورە، و لە ناوچەی گەشەکردن دەبینرێت، بە شێوەیەکی سروشتی لە ویلایەتی ئەریزۆنا، کۆلۆرادۆ، ئایداهۆ، نیو مەکسیکۆ، یوتا و وایۆمینگ دەبینرێت[١]، لە شوێنەکانی دیکەدا بە شێوەیەکی بەرفراوان ناسێنراوە و لە زۆر شوێنی دوور لە مەودای ڕەسەنی خۆی وەک دارێکی ڕازاوە بەکاردەهێنرێت. لە ناوچە گەرمترەکان لە ٧ کە گەرمی هاوین مامناوەندە، وەک لە سانفرانسیسکۆدا بە باشی دەڕوێت، سپروسی شین ڕەگی ڕەنگی شین-سەوزی هەیە و دارێکی کۆنیفرە.[٢] [٣]
وەسف
[دەستکاری]لە ناوچە کێوییەکان، سپروسی شین گەشە دەکات بۆ نزیکەی ٢٣ م (٧٥ پێ)، بەڵام کاتێک لە پارک و باخچەکاندا دەچێنرێت بە دەگمەن بەرزییەکەی لە ١٥ م (٤٩ پێ) و پانییەکەی ٥ م (١٦ پێ) زیاتر ببێت. درەختەکە دەتوانێت گەورەتر بێت ئەگەر نووکەکەی ببڕدرێت کاتێک تەمەنی لانیکەم ٣ ساڵە. کۆنیفێرێکی ھەمیشە سەوزی ستوونی یان مەخرەجییە و لقەکانی ئاسۆیی چڕ گەشە دەکەن، توێکڵی خۆڵەمێشی توێکڵی لەسەر چەقۆی هەیە و لقەکانی زەرد-قاوەیی هەیە.[٤]
گەڵا خۆڵەمێشی-سەوزە مۆمییەکان، درێژیان دەگاتە ٣ سم (١ ئینج)، بە شێوەی تیشکی لەسەر لقەکان ڕێکخراون کە بەرەو سەرەوە دەکێشرێن. درێژی کونە قاوەییە کاڵەکان تا ١٠ سم (٤ ئینج) دەبن[٥]، کونە نێرەکان لەسەر تەواوی دارەکە دەبینرێن، لەکاتێکدا کونە مێینەکان لە سەرەوەی دارەکەدا دەبینرێن. ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ ئاسانکاری گەردەنکردنی یەکتر.
ناوی تایبەتی سپروس بە واتای "تیژ نووکدار" دێت، کە ئاماژەیە بۆ گەڵاکان.
داری شین درەختی ویلایەتی کۆلۆرادۆیە.[٦]
جۆرەکانی خاکی دابەشکراو و تۆپۆگرافی
[دەستکاری]بەگشتی سپروسی شین لە بەرزاییە نەرمەکان و لێوارە ژێر ئاودێرییەکان، لە ئاوەڕۆی لقەکاندا کە ئاوی باشیان هەیە، درێژدەبێتەوە بۆ خوارەوەی چەمەکانی پچڕپچڕ و لە لێوارە خوارەوەکانی باکووردا بوونی هەیە.[٧]
سپروسی شین هەمیشە بە شێوەیەکی سروشتی لەو خاکانەدا گەشە دەکات کە لە ڕیزبەندی مۆلیسۆڵدان[٨]، هەروەها خاکەکە بە ڕێژەیەکی کەمتر لە ڕیزبەندی هیستۆسۆڵ و ئینسێپتیزۆڵدا دەبێت.
سەرچاوە
[دەستکاری]- ^ لیژنەی سەرنوسەری فلۆرا ئۆف ئەمریکای باکوور، سەرنوسەر. ١٩٩٣. فلۆرا لە ئەمریکای باکوور باکووری مەکسیک. بەرگی دووەم. پتریدیۆفایت و جیمنۆسپێرم. چاپخانەی زانکۆی ئۆکسفۆرد، نیویۆرک، لاپەڕە ٤٧٥
- ^ «"پیسیا پونگێنس: بلو سپروس، کۆلۆرادۆ بلو سپروس، یان گرین سپروس (پیناسیا - خێزانی سنەوبەر)"».
- ^ «"کۆلۆرادۆ بلو سپروس"».
- ^ «"پیاسەی سروشتی یێڵ، بلو سپروس"».
- ^ «دارەکانی میشیگان: ڕێبەرێک بۆ دارەکانی میشیگان و ناوچەی دەریاچە گەورەکان. زنجیرەی زانستی بایۆلۆجی. چاپخانەی زانکۆی میشیگان».
- ^ «"دارەکانی دەوڵەت و گوڵی دەوڵەت". دارستانی نیشتمانی ئەمریکا». لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: bot: original URL status unknown (بەستەر) - ^ «فێچنەر، جیلبێرت هـ. "بلو سپروس"».
- ^ جۆرە شێدارێکە لە ناو خاک ڕوودەدا.
بەستەری دەرەکی
[دەستکاری]
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە سپروسی شین تێدایە. |