خۆنکۆڵیکردن

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

خۆنکۆڵیکردن بریتییە لە کردەی سەرزەنشتکردنی خۆت بە کەمکردنەوەی، کەمکردنەوەی بەها، کەمکردنەوەی خود، یان زۆر تەوازوع نیشان دان.[١][٢][٣] دەتوانرێت بەکار بهێنرێت وەک ڕێگەیەک بۆ سکاڵا، دەربڕینی تەوازوع، بانگەشەکردن بۆ کاردانەوەی گونجاو یان زیادکردنی گاڵتەجاڕی. هەروەها دەکرێت وەک ڕێگەیەک بەکار بهێنرێت بۆ ئەوەی تاکەکان زیاتر خۆشەویست و ڕازی دەر بکەوێت.[٤] خۆنکۆڵیکردن زۆرجار ڕەنگدانەوەی کەمیی متمانە بەخۆبوونە و پەیوەستە بە خەمۆکی و دڵەڕاوکێ و زیاتر بەناوبانگ بووە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا، بەتایبەتی لەنێوان نەوەی نوێ کە بە ئینگلیزی بە نەوەی Z ناسراون.[٥]

ئامانجەکان[دەستکاری]

خۆپاراستن[دەستکاری]

خۆنکۆڵیکردن لەلایەن فەیلەسوفەکانی (ڕەواقیەت) ستۆیسیزمەوە پێشنیار کرا وەک وەڵامێک بۆ جنێودان. لەجیاتی ئەوەی بەرگری بکەن، پێویستە خەڵک بەشداری بکەن بە جنێودان بە خۆیان. بەگوێرەی ستۆیکەکان، ئەمە دەبێتە هۆی لابردنی برینەکە لە جنێودانەکە. هەروەها نائومێدی لە قسەکەرەکە دەکات چونکە کەسەکە نەیتوانیوە تووڕەیی دەربخات لە وەڵامی ئەو وشانەی کە دەبوو ئازاریان بگەیاندایە، بەم شێوەیە دەرفەتی کەمکردنەوەی ئەوە دەدات کە دووبارە هەوڵ بدەن کەسی مەبەست ئازار بدەنەوە.[٦] خەڵک زیاتر حەزیان لە ڕەخنەگرتنە لە خود بەراورد بە ڕەخنەی کەسانی تر.[٧]

لەگەڵ ئەوەشدا، توێژەران باوەڕیان وایە کە لەوانەیە کاریگەری نەرێنی هەبێت لەسەر بەکارهێنەران. لەوانەیە ببێتە هۆی ئەوەی هەست بکەن کە شایستەی ستایش نین و دەسەڵاتیان لاواز بکەن.[٨]

چوونەدڵ[دەستکاری]

بەشداریکردن لە خۆنکۆڵیکردن ڕێگە بە تاکەکان دەدات کە زیاتر خۆشەویست دەربکەوێت بە دەرخستنی کەموکوڕیەکانیان و هەڵوەشاندنەوەی ستایش.[٩] خەڵک زیاتر هەستێکی نەرێنیان هەیە لەو کەسانە کە خۆبادەدەن و بە ئەرێنی باسی خۆیان دەکەن. زۆرجار وەک لوتبەرز دەبینرێن، بەڵام ئەمە ڕوو نادات کاتێک کەسێک خۆی بە شێوەیەکی نەرێنی وەسف دەکات.[٩] کەسێک دەتوانێت خۆی کەم بکاتەوە دوای بەدەستهێنانی شتێک لە ترسی بەدەستهێنانی ئەو کە هەڕەشەی لە چەمکی خۆی دەکات. ئەو کەسانەی کە پلەی بەرزترن (واتە، دەوڵەمەندن، چەندین سەرکەوتنیان هەیە، لە ڕووی جەستەییەوە سەرنجڕاکێشن) زیاتر بە ئەرێنی دەبینرێن ئەگەر خۆیان ڕەخنەیان لێ بگرن بە دەرخستنی کەموکوڕییە تایبەتیەکانیان و کەمکردنەوەی سەرکەوتنەکانیان.[٩]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Self-deprecation". The Free Dictionary. Farlex. Retrieved 2010-06-08.
  2. ^ Self-Deprecation - Personality & Spirituality
  3. ^ Self-deprecation | Define Self-deprecation at Dictionary.com
  4. ^ Speer, Susan A. (2019). "Reconsidering self‐deprecation as a communication practice". The British Journal of Social Psychology. 58 (4): 806–828. doi:10.1111/bjso.12329. ISSN 0144-6665. PMC 6851542. PMID 31102414.
  5. ^ Zizzo, Kira. "How Self-Deprecating Humor has Defined the Mental Health Issues of Gen Z in an Alarming Way". the Rock Online. Retrieved 2022-02-24.
  6. ^ Irvine, William B. (2017) [2013]. [[[:داڕێژە:GBurl]] A Slap in the Face: Why Insults Hurt—And Why They Shouldn't]. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-066504-3. OCLC 1004818985. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  7. ^ Speer, Susan A. (2019). "Reconsidering self‐deprecation as a communication practice". The British Journal of Social Psychology. 58 (4): 806–828. doi:10.1111/bjso.12329. ISSN 0144-6665. PMC 6851542. PMID 31102414.
  8. ^ McMullin, C. (2019). "Self-Depreciation: Why Do We Do It?". From Backpacks to Briefcases. Arcadia University. Retrieved 2022-02-24.
  9. ^ ئ ا ب Austin, Adrienne B.; Costabile, Kristi A.; Smith, Lauren (2021). "Social judgements, social media, and self-deprecation: Role of information source and valence on trait and favorability judgements". Journal of Media Psychology. doi:10.1027/1864-1105/a000299.