مایکڵ فێڵپس: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

مایکڵ فێڵپس
	Phelps at the 2016 Summer Olympics
زانیاری کەسێتی
ناوی تەواو	مایکڵ فرێد فلیپس
لەدایکبوون	٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٥ (تەمەن ٣٩ ساڵ); Baltimore, Maryland, U.S.
باڵا	٦ پێ ٤ ئینچ (١٫٩٣ مەتر)
کێش	194 lb
وەرزشی
یانە	North Baltimore Aquatic Club
راھێنەر	Bob Bowman
Medal record
Men's swimming
Representing the ویلایەتە یەکگرتووەکان
By race
Olympic Games
World Championships (LC)
World Championships (SC)
Pan Pacific Championships

گەڕان بە مێژوودا

→ گۆڕانکاریی کۆنتر گۆڕانکاریی نوێتر ←

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

دیداریویکیدەق

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏٢١:٥٧، ١٧ی ئابی ٢٠٢١

مایکڵ فرێد فلیپس (لەدایکبووی ٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٥)^[٣] مەلەوانێکی پێشبڕکێکاری ئەمریکییە و ڕیکۆردی بردنەوەی زۆرترین مەدالیای ھەیە لە ئۆلۆمپیاددا بە بردنەوەی ٢٨ مەدالیا، کە تیایاندا ٢٣یان مەدالیای زێڕن.^[٤]لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨ بە بردنەوەی ھەشت مەدالیای زێر توانی ڕیکۆردی مارک سپیتزی ئەمریکی بشکێنێت کاتێک لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ١٩٧٢ توانیبووی ٧ مەدالیای زێر بباتەوە. لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٤ لە ئەسینا شەش مەدالیای زێر و دوو مەدالیای بڕۆنزی بەدەست ھێنا کە ئەمە یەکەم بەشداری مایکڵ بوو لە ئۆڵمپیاد؛ و لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ی لەندەن ٤ مەدالیای زێر و دوو مەدالیای بڕۆنزی بردەوە؛ و دواین جار لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦ ڕیۆ بەشداری کرد پێنج مەدالیای زێر و مەدالیایەکی زیوی بەدەست ھێنا ئەمەش وای کرد ببێتە سەرکەوتووترین وەزشوانی بەشداربووی چوارخولی ئۆڵمپیاد. ھەروەھا یەکەم وەرزشوانی مەلەوانییە بتوانێت لە یەک ئۆڵمپیاد ھەشت مەدالیای زێر بباتەوە.^[٥]^[٦]

فێڵپس ھەڵگری کۆمەڵیک ژمارەیی پێوانییە لەسەر ئاستی ناوخۆ و دەرەوەی ئەمریکا. ھەڵگری ژمارەی پێوانییە لە مەلەوانی ٤٠٠ مەتری تاکی ھەمەجۆر و ھەروەھا ھەڵگری ژمارە پێوانییە لە پێشبڕکێی مەلەوانی ٢٠٠ مەتری ئازاد، مەلەوانی ١٠٠ مەتری ئازاد، مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەی. براوەی ٨٢ مەدالیایە لە سەرجەم پالاوانیتییە گەورەکانی مەلەوانییە لە ناویان ٦١ دانەیان زێر، ١٤ زیو، ٣ بڕۆنزە، کەلە پاڵاوانێتییەکانی ئۆڵمپیاد، پاڵاوانیتی فینا، پان پاسیفیک بەدەستی ھێناوە. فێڵپس لە خەڵات و نازناوەکانیش ژمارەی پێوانەی تۆمارکردووە. ھەشت جار خەڵاتی باشترین مەلەوانی جیھان پێبەخشرا. ھەروەھا ١١ جار بە باشترین مەلەوانی ئەمریکی ھەڵبژێردرا. ئەمە جگە لەوەیی دووجار لە ساڵەکانی ٢٠١٢–٢٠١٦ بە باشترین مەلەوانی پاڵاوانیتی فینا بۆیارییە ئاوییەکان دەستنیشان کرا. ھەروەھا خەلاتی باشترین وەرزشوانی ساڵی لە گۆڤاری سپۆرت ئاڵسترەید Sports" Illustrate" پێ بەخشرا دوای ئەوەی ھەشت مەدالیای زێری لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨ پەکین، چین بەدەست ھێنا.^[٧]

دوای یارییەکانی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨ ڕێکخراوی (مایکل فێلپس فەودەیشین - Michael Phelps Foundation)ی دامەزراند وەک ھەنگاوێک بۆ گرینگیدانی زیاتر بە مەلەوانی و ژیانی تەندروست. فێلپس دوای یارییەکانی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ خانەنشینبوونی خۆی ڕاگەیاند بەڵام ساڵی ٢٠١٤ گەرایەوە.^[٨] یەک بوو لە وەرزشوانە بەشداربووەکانی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦ی ڕیۆ دێ ژانێرۆ ،بەڕازیل^[٩]لەلایەن تیمی ئەمریکاوە وەک ئاڵاھەڵگری ولاتەکەی دەستنیشانکرا لەکاتی ناساندن و ھاتنەناوەوەی ولاتە بەشداربووەکان. ئەمە پێنجەم بەشداریکردنی بوو لە ئۆڵمپیاد. لە ١٢ی ئابی ٢٠١٦ بۆ جاری دووەم خانەنشینبوونی خۆی ڕاگەیاند^[١٠] دوای ئەوەی لە زیاتر لە ١٦١ ولات مەدالیای بەدەست ھێنا. وا پێوانەدەکرێت کە مایکڵ فێڵپس باشترین مەلەوان و باشترین وەرزشوانی سەرجەم سەردەمەکانە.^[١١]^[١٢]

ژیان

فێڵپس لە بالتیمۆری ویلایەتی مێریلەند لە ٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٥ لەدایکبووە، ^[١٣]لە گەرەکی ڕۆجەر فۆرجی نیزک تاوسن گەورە بووە.^[١٤] قۆناغی سەرەتای لە قوتابخانەی ڕۆجەر فۆرج ھەروەھا قۆناغی بنەرەتی لە قوتابخانەی دۆمبارتۆن قۆناغی ئامادەی لە قوتابخانەی تاوسن خوێندووە. فێلپس بچووکترین و سێیەم منداڵی بنەماڵەکەی بووە. دایکی " دێبورا سۆی " بەڕیوبەری قوتابخانەی ناوەندییە. باوکی " مایکڵ فرێد فێلپس " پۆلیسی خانەنیشنکراوی ویلایەتی ماریلاندا بوو کە لە قۆناغی قوتابخانە و زانکۆ یاریزانی تۆپی پێ بووە. ^[١٥]فێلپس بە ڕەگەز لە ئینگلزی، ئەڵمانی، ئێرلەندی، سکۆتلەندی و وێلزییە.^[١٦] ساڵی ١٩٩٤ دایک و باوکی لەیەکتر جیادەبنەوە کاتێک ئەو تەمەنی نۆساڵ دەبێت. باوکی لە ساڵی ٢٠٠٠ لەگەل خانمێکی دیکە ژیانی ھاوبەش پێک دێنن. فێلپس ئاشکرای کرد ئەم جیابوونەوەیە کاریگەری خراپی لەسەر خۆی و خوشەکانی ھەبووە و تا چەند ساڵێک لە باوکیان دووربوون، پەیوەندیان لەگەڵدا نەمابوو.^[١٧] ساڵی ٢٠٠٣ قۆناغی ئامادەی تەواودەکات.^[١٨] فێلپس لە تەمەنی ٧ ساڵی دەستی کرد بە مەلەوانی بە ھاندان و ھاوکاریکردنی خوشکەکانی و ئەو خۆشەویستییەی کە دایکی دەیویست کورەکەی فێری مەلەکردن بێت. لە چاوپێکەوتنێکدا فێلپس ڕایگەیاند کە " تاکەھۆکاری بەردەوامیم لە مەلەکردن ئەوەبوو دایکم دەیویست فێری مەلەکردن ببم، من و خوشەکانم ئاشقی وەرزش و مەلەکردن بووین "^[١٩]

بەشدارییەکان

ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠

فێلپس بە شێوەیەکی خێرا توانی پەرە بەتواناکانی بدات ھەر ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی بگاتە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠ لە تەمەنی ١٥ وەک گەنجترین وەرزشوانی ئەمریکا (دوای ڕالف فلانگان لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ١٩٣٢ کە تەمەنی ١٣ ساڵ بوو) بەشداری ڕکابەرییەکانی کرد. بەلام نەیتوانی ھیچ مەدالیایەک بەدەست بھێنێت سەڕەرای ئەوەی سەرکەوتوو بوو لە گەیشتن بە قۆناغی کۆتایی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەیدا بەلام لە پلەی پێنجەمی ڕیزبەندی ڕکابەرییەکە جێگیر بوو.

پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١

پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١لە تاقیکردنەوەکانی پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١، لە ٣٠ی مارس، فێڵپس ژمارەی پێوانەی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەی شکاند لە تەمەنی ١٥ ساڵ و ٩ مانگ بەمەش بووە گەنجترین وەرزشوان بتوانێت ژمارەی پێوانەی جیھانی تۆماربکات لە مەلەوانی کە پێشتر بەناوی ئان سروپ (Ian Thorpe) مەلەوانی ئوسترالی تۆمارکرابوو کاتێک توانیبوو لە تەمەنی ١٦ ساڵ و ١٠مانگی لە مەلەوانی ٤٠٠ مەتری ئازاد ژمارەی پێوانەی تۆماربکات. لەکاتی پالاوانێتییەکەدا کە لە فوکوئوکا، ژاپۆن بەڕێوەچوو، توانی ژمارەیەکی پێوانەی جیھانی تۆماربکات کاتێک توانی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەی پلەی یەکەم و مەدالیای زێر بەدەست بھێنێت ، مەودای ڕکابەرییەکەی بە ١دەقە و ٥٤ چرکە و ٥٨ لە ھەزاری چرکە تەواو بکات.

پالاوانێتی مەلەوانی پان پاسفیکی ٢٠٠٢

لە ساڵی ٢٠٠٢ لەگەل تیمی مەلەوانی ئەمریکا بەشداری پالاوانێتی مەلەوانی پان پاسفیکی ٢٠٠٢ی کرد. توانی سێ مەدالیای زێڕ، دوو مەدالیای زیو بەدەست بھێنێت . لەیەکەم ڕکابەری خۆیدا لە مەلەوانی ٤٠٠ مەتری مەدالیای زێری بردەوە دوای ئەوەی بە (٤:١٢٫٤٨) پێش ئیرک ڤێندت کەوت مەوداکەی تەواوکرد. لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پشتەمەلە بە ھاونیشتیمانی خۆی دۆرا پلەی دووەم و مەدالیای زیوی بردەوە کاتێک تۆم بە (١:٥٥٫٢١) مەوداکەی تەواوکرد بە جیاوازی کەمتر لە فێڵپس کە ئەو بە ١٫٥٥٫٤١ مەوداکەی تەواو کرد. فێلپس لە بارەی دۆرانەکەی وتی: من ڕاھێنانەکانی ٢٠٠ مەتری پشتەمەلەم بە گرینگی ئەنجامنەدا پاش ئەوەی توانیم لەو ڕکابەرییە ژمارەی پێوانەی جیھانیم تۆمارکرد؛ و لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری ھەمەجۆر سەرکەوتنی بەدەست ھێنا مەوداکەی بە (١:٥٩٫٧٠)یەک دەقە و ٤٩ چرکە و ٧٠ لە ھەزارەی چرکە تەواوکرد. ھەروەھا لە ڕکابەری مەلەوانی ٤×٢٠٠ مەتری ھەمەجۆر فێلپس بە ھاوبەشی لەگەل نەیت دوسینگ، کلیت کێلەر، چاد کارڤن مەدالیای زیوی بردەوە و مەوداکەیان بە ٧:١١٫٨١ لە دواوەوەی تیمی ئوسترالیا تەواوکرد. لە مەلەوانی ٤×١٠٠ مەتری ھەمەجۆر بە ھاوبەشی لەگەڵ ئێرۆن پێرسۆڵ، برێندن ھانسن، ئین کڕۆکێر توانیان ژمارەی پێوانەی جیھانی بشکێنن کاتێک مەوداکەیان بە ٣:٣٣٫٤٨ تەواو کرد، مەدالیای زێڕیان بۆ ئەمریکا بەدەست ھێنا.

سەرچاوەکان

^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری phelpsbio نەدراوە
^ «Michael Phelps». London2012.com. لە ڕەسەنەکە لە January 23, 2013 ئەرشیڤ کراوە. لە August 1, 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
^ Editors، Biography com. «Michael Phelps». Biography (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-10 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)
^ Blank، Stephen (2011-07-01). «Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)». Fort Belvoir, VA. {{cite journal}}: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە |journal= ھەیە (یارمەتی)
^ «Phelps Named USOC's Male Athlete of the Rio Olympics». SwimSwam (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). 2016-09-29. لە 2021-08-10 ھێنراوە.
^ Blank، Stephen (2011-07-01). «Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)». Fort Belvoir, VA. {{cite journal}}: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە |journal= ھەیە (یارمەتی)
^ Hertel، Alyssa. «Where is Michael Phelps now? Olympics legend focused on mental health and family». USA TODAY (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.
^ «Olympic Great Michael Phelps Ending Retirement». NBC4 Washington (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.
^ Zaccardi، Nick (2016-05-03). «Michael Phelps left with one meet before Olympic Trials». OlympicTalk | NBC Sports (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.
^ Rogers، Martin. «Michael Phelps on Olympic future: 'I am not coming back in four years'». USA TODAY (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.
^ Pieroni، Dan. «Where Does Michael Phelps Rank Among Great Athletes Of All Time?». Bleacher Report (بە ئینگلیزی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.
^ Company، Tampa Publishing. «Jones: Put Michael Phelps in talk about greatest athlete of all time». Tampa Bay Times (بە ئینگلیزی). لە 2021-08-13 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)
^ Editors، Biography com. «Michael Phelps». Biography (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-17 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)
^ «Phelps' voyage - baltimoresun.com». web.archive.org. 2011-06-29. لە 2021-08-17 ھێنراوە.
^ «Life in the fast lane - baltimoresun.com». web.archive.org. 2013-12-03. لە 2021-08-17 ھێنراوە.
^ «michael phelps». web.archive.org. 2012-08-08. لە 2021-08-17 ھێنراوە.
^ «Life in the fast lane - baltimoresun.com». web.archive.org. 2013-12-03. لە 2021-08-17 ھێنراوە.
^ Klingaman، Mike. «Towson High proud to have its own star in Phelps». baltimoresun.com (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-17 ھێنراوە.
^ Michael Phelps Retires to Run His Baby Boomer's Instagram (بە ئینگلیزی)، لە 2021-08-17 ھێنراوە

[phelpsbio-1] ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری phelpsbio نەدراوە

[MichaelPhelps_Overview-2] «Michael Phelps». London2012.com. لە ڕەسەنەکە لە January 23, 2013 ئەرشیڤ کراوە. لە August 1, 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)

[3] Editors، Biography com. «Michael Phelps». Biography (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-10 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)

[4] Blank، Stephen (2011-07-01). «Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)». Fort Belvoir, VA. {{cite journal}}: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە |journal= ھەیە (یارمەتی)

[5] «Phelps Named USOC's Male Athlete of the Rio Olympics». SwimSwam (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). 2016-09-29. لە 2021-08-10 ھێنراوە.

[6] Blank، Stephen (2011-07-01). «Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)». Fort Belvoir, VA. {{cite journal}}: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە |journal= ھەیە (یارمەتی)

[7] Hertel، Alyssa. «Where is Michael Phelps now? Olympics legend focused on mental health and family». USA TODAY (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.

[8] «Olympic Great Michael Phelps Ending Retirement». NBC4 Washington (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.

[9] Zaccardi، Nick (2016-05-03). «Michael Phelps left with one meet before Olympic Trials». OlympicTalk | NBC Sports (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.

[10] Rogers، Martin. «Michael Phelps on Olympic future: 'I am not coming back in four years'». USA TODAY (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.

[11] Pieroni، Dan. «Where Does Michael Phelps Rank Among Great Athletes Of All Time?». Bleacher Report (بە ئینگلیزی). لە 2021-08-13 ھێنراوە.

[12] Company، Tampa Publishing. «Jones: Put Michael Phelps in talk about greatest athlete of all time». Tampa Bay Times (بە ئینگلیزی). لە 2021-08-13 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)

[13] Editors، Biography com. «Michael Phelps». Biography (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-17 ھێنراوە. {{cite web}}: |last= has generic name (یارمەتی)

[14] «Phelps' voyage - baltimoresun.com». web.archive.org. 2011-06-29. لە 2021-08-17 ھێنراوە.

[15] «Life in the fast lane - baltimoresun.com». web.archive.org. 2013-12-03. لە 2021-08-17 ھێنراوە.

[16] «michael phelps». web.archive.org. 2012-08-08. لە 2021-08-17 ھێنراوە.

[17] «Life in the fast lane - baltimoresun.com». web.archive.org. 2013-12-03. لە 2021-08-17 ھێنراوە.

[18] Klingaman، Mike. «Towson High proud to have its own star in Phelps». baltimoresun.com (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە 2021-08-17 ھێنراوە.

[19] Michael Phelps Retires to Run His Baby Boomer's Instagram (بە ئینگلیزی)، لە 2021-08-17 ھێنراوە

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]

[١٤]

[١٥]

[١٦]

[١٧]

[١٨]

[١٩]

@@ ھێڵی ٣٠: / ھێڵی ٣٠: @@
 }}
 {{MedalCount|type=By race|total=yes
-|100 m butterfly|٨|٣|٠
+|100 m butterfly|8|3|0
-|200 m butterfly|١٠|٢|٠
+|200 m butterfly|10|2|0
-|200 m medley|٩|٢|٠
+|200 m medley|9|2|0
-|400 m medley|٦|٠|٠
+|400 m medley|6|0|0
-|200 m freestyle|٤|٢|١
+|200 m freestyle|4|2|1
-|200 m backstroke|٠|١|٠
+|200 m backstroke|0|1|0
-|٤×100 m freestyle|٧|٢|٢
+|4×100 m freestyle|7|2|2
-|٤×200 m freestyle|١١|٢|٠
+|4×200 m freestyle|11|2|0
-|٤×100 m medley|١١|٠|٠
+|4×100 m medley|11|0|0
 }}
 {{MedalCompetition | [[Swimming at the Summer Olympics|Olympic Games]]}}
@@ ھێڵی ٤٥: / ھێڵی ٤٥: @@
 {{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics|2008 Beijing]] | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
 {{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
@@ ھێڵی ٥٢: / ھێڵی ٥٢: @@
 {{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2008 Beijing | [[Swimming at the 2008 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics|2012 London]] | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalGold | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics|2016 Rio de Janeiro]] | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
 {{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalSilver | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
-{{MedalSilver | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalSilver | 2012 London | [[Swimming at the 2012 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
 {{MedalSilver | 2016 Rio de Janeiro | [[Swimming at the 2016 Summer Olympics – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalBronze | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
-{{MedalBronze | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalBronze | 2004 Athens | [[Swimming at the 2004 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
 {{MedalCompetition | [[FINA World Aquatics Championships|World Championships (LC)]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2001 World Aquatics Championships|2001 Fukuoka]] | [[Swimming at the 2001 World Aquatics Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
@@ ھێڵی ٧٤: / ھێڵی ٧٤: @@
 {{MedalGold | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships|2005 Montreal]] | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
 {{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships|2007 Melbourne]] | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
 {{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
@@ ھێڵی ٨٥: / ھێڵی ٨٥: @@
 {{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2007 Melbourne | [[Swimming at the 2007 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships|2009 Rome]] | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
-{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships|2011 Shanghai]] | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalGold | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
-{{MedalGold | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalSilver | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
-{{MedalSilver | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalSilver | 2003 Barcelona | [[Swimming at the 2003 World Aquatics Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
 {{MedalSilver | 2005 Montreal | [[Swimming at the 2005 World Aquatics Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalSilver | 2009 Rome | [[Swimming at the 2009 World Aquatics Championships – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
 {{MedalSilver | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 200 metre freestyle|200 m freestyle]]}}
 {{MedalSilver | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
-{{MedalBronze | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalBronze | 2011 Shanghai | [[Swimming at the 2011 World Aquatics Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
 {{MedalCompetition | [[FINA World Swimming Championships (25 m)|World Championships (SC)]]}}
 {{MedalGold| [[2004 FINA World Swimming Championships (25 m)|2004 Indianapolis]] | 200 m freestyle}}
@@ ھێڵی ١٠٨: / ھێڵی ١٠٨: @@
 {{MedalGold| [[2002 Pan Pacific Swimming Championships|2002 Yokohama]] | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold| [[2006 Pan Pacific Swimming Championships|2006 Victoria]] | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
 {{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
 {{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 400 metre individual medley|400 m medley]]}}
-{{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
 {{MedalGold| [[2010 Pan Pacific Swimming Championships|2010 Irvine]] | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
 {{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
-{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
-{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold| 2010 Irvine | [[2010 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalGold| [[2014 Pan Pacific Swimming Championships|2014 Gold Coast]] | [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 100 metre butterfly|100 m butterfly]]}}
-{{MedalGold| 2014 Gold Coast | [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalGold| 2014 Gold Coast | [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
-{{MedalGold| 2014 Gold Coast | [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|٤×100 m medley]]}}
+{{MedalGold| 2014 Gold Coast | [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre medley relay|4×100 m medley]]}}
 {{MedalSilver| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre butterfly|200 m butterfly]]}}
-{{MedalSilver| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|٤×200 m freestyle]]}}
+{{MedalSilver| 2002 Yokohama | [[2002 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 200 metre freestyle relay|4×200 m freestyle]]}}
 {{MedalSilver| 2006 Victoria | [[2006 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre backstroke|200 m backstroke]]}}
 {{MedalSilver| 2014 Gold Coast| [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 200 metre individual medley|200 m medley]]}}
-{{MedalSilver| 2014 Gold Coast| [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|٤×100 m freestyle]]}}
+{{MedalSilver| 2014 Gold Coast| [[2014 Pan Pacific Swimming Championships – Men's 4 × 100 metre freestyle relay|4×100 m freestyle]]}}
 }}
 '''مایکڵ فرێد فلیپس '''(لەدایکبووی ٣٠ی حوزەیرانی [[١٩٨٥]])<ref>{{Cite web|last=Editors|first=Biography com|title=Michael Phelps|url=https://www.biography.com/athlete/michael-phelps|access-date=2021-08-10|website=Biography|language=en-us}}</ref> مەلەوانێکی پێشبڕکێکاری [[ئەمریکی|ئەمریکییە]] و ڕیکۆردی بردنەوەی زۆرترین مەدالیای ھەیە لە ئۆلۆمپیاددا بە بردنەوەی ٢٨ مەدالیا، کە تیایاندا ٢٣یان مەدالیای زێڕن.<ref>{{Cite journal|last=Blank|first=Stephen|date=2011-07-01|title=Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)|url=http://dx.doi.org/10.21236/ada570562|location=Fort Belvoir, VA}}</ref>لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨ بە بردنەوەی ھەشت مەدالیای زێر توانی ڕیکۆردی مارک سپیتزی ئەمریکی بشکێنێت کاتێک لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ١٩٧٢ توانیبووی ٧ مەدالیای زێر بباتەوە. لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٤ لە ئەسینا شەش مەدالیای زێر و دوو مەدالیای بڕۆنزی بەدەست ھێنا کە ئەمە یەکەم بەشداری مایکڵ بوو لە ئۆڵمپیاد؛ و لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ی لەندەن ٤ مەدالیای زێر و دوو مەدالیای بڕۆنزی بردەوە؛ و دواین جار لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦ ڕیۆ بەشداری کرد پێنج مەدالیای زێر و مەدالیایەکی زیوی بەدەست ھێنا ئەمەش وای کرد ببێتە سەرکەوتووترین وەزشوانی بەشداربووی چوارخولی ئۆڵمپیاد. ھەروەھا یەکەم وەرزشوانی مەلەوانییە بتوانێت لە یەک ئۆڵمپیاد ھەشت مەدالیای زێر بباتەوە.<ref>{{Cite web|date=2016-09-29|title=Phelps Named USOC's Male Athlete of the Rio Olympics|url=https://swimswam.com/phelps-named-usocs-male-athlete-rio-olympics/|access-date=2021-08-10|website=SwimSwam|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Blank|first=Stephen|date=2011-07-01|title=Russia's Anxieties about the Arab Revolution (E-Notes, July 2011)|url=http://dx.doi.org/10.21236/ada570562|location=Fort Belvoir, VA}}</ref>
@@ ھێڵی ١٣٤: / ھێڵی ١٣٣: @@
 دوای یارییەکانی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨ ڕێکخراوی (مایکل فێلپس فەودەیشین - Michael Phelps Foundation)ی دامەزراند وەک ھەنگاوێک بۆ گرینگیدانی زیاتر بە مەلەوانی و ژیانی تەندروست. فێلپس دوای یارییەکانی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ خانەنشینبوونی خۆی ڕاگەیاند بەڵام ساڵی ٢٠١٤ گەرایەوە.<ref>{{Cite web|title=Olympic Great Michael Phelps Ending Retirement|url=https://www.nbcwashington.com/news/local/olympic-great-michael-phelps-ending-retirement/78148/|access-date=2021-08-13|website=NBC4 Washington|language=en-US}}</ref> یەک بوو لە وەرزشوانە بەشداربووەکانی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦|ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦]]ی [[ڕیۆ دێ ژانێرۆ]] ،[[بەڕازیل]]<ref>{{Cite web|last=Zaccardi|first=Nick|date=2016-05-03|title=Michael Phelps left with one meet before Olympic Trials|url=https://olympics.nbcsports.com/2016/05/03/michael-phelps-atlanta-swim-meet-olympic-trials/|access-date=2021-08-13|website=OlympicTalk {{!}} NBC Sports|language=en-US}}</ref>لەلایەن تیمی ئەمریکاوە وەک ئاڵاھەڵگری ولاتەکەی دەستنیشانکرا لەکاتی ناساندن و ھاتنەناوەوەی ولاتە بەشداربووەکان. ئەمە پێنجەم بەشداریکردنی بوو لە ئۆڵمپیاد. لە ١٢ی ئابی ٢٠١٦ بۆ جاری دووەم خانەنشینبوونی خۆی ڕاگەیاند<ref>{{Cite web|last=Rogers|first=Martin|title=Michael Phelps on Olympic future: 'I am not coming back in four years'|url=https://www.usatoday.com/story/sports/olympics/rio-2016/2016/08/12/michael-phelps-swimming-future-2020-tokyo-olympics/88649590/|access-date=2021-08-13|website=USA TODAY|language=en-US}}</ref> دوای ئەوەی لە زیاتر لە ١٦١ ولات مەدالیای بەدەست ھێنا. وا پێوانەدەکرێت کە مایکڵ فێڵپس باشترین مەلەوان و باشترین وەرزشوانی سەرجەم سەردەمەکانە.<ref>{{Cite web|last=Pieroni|first=Dan|title=Where Does Michael Phelps Rank Among Great Athletes Of All Time?|url=https://bleacherreport.com/articles/49420-where-does-michael-phelps-rank-among-great-athletes-of-all-time|access-date=2021-08-13|website=Bleacher Report|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Company|first=Tampa Publishing|title=Jones: Put Michael Phelps in talk about greatest athlete of all time|url=https://www.tampabay.com/sports/olympics/jones-put-michael-phelps-in-talk-about-greatest-athlete-of-all-time/2289455/|access-date=2021-08-13|website=Tampa Bay Times|language=en}}</ref>
+== ژیان ==
+فێڵپس لە بالتیمۆری ویلایەتی مێریلەند لە ٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٥ لەدایکبووە، <ref>{{Cite web|last=Editors|first=Biography com|title=Michael Phelps|url=https://www.biography.com/athlete/michael-phelps|access-date=2021-08-17|website=Biography|language=en-us}}</ref>لە گەرەکی ڕۆجەر فۆرجی نیزک تاوسن گەورە بووە.<ref>{{Cite web|date=2011-06-29|title=Phelps' voyage - baltimoresun.com|url=https://web.archive.org/web/20110629160157/http://www.baltimoresun.com/sports/olympics/bal-te.sp.phelps03aug03,0,5792765.story|access-date=2021-08-17|website=web.archive.org}}</ref> قۆناغی سەرەتای لە قوتابخانەی ڕۆجەر فۆرج ھەروەھا قۆناغی بنەرەتی لە قوتابخانەی دۆمبارتۆن قۆناغی ئامادەی لە قوتابخانەی تاوسن خوێندووە. فێلپس بچووکترین و سێیەم منداڵی بنەماڵەکەی بووە. دایکی " دێبورا سۆی " بەڕیوبەری قوتابخانەی ناوەندییە. باوکی " مایکڵ فرێد فێلپس " پۆلیسی خانەنیشنکراوی ویلایەتی ماریلاندا بوو کە لە قۆناغی قوتابخانە و زانکۆ یاریزانی تۆپی پێ بووە. <ref>{{Cite web|date=2013-12-03|title=Life in the fast lane - baltimoresun.com|url=https://web.archive.org/web/20131203010609/http://www.baltimoresun.com/sports/olympics/bal-phelps0609,0,6686072,full.story|access-date=2021-08-17|website=web.archive.org}}</ref>فێلپس بە ڕەگەز لە ئینگلزی، ئەڵمانی، ئێرلەندی، سکۆتلەندی و وێلزییە.<ref>{{Cite web|date=2012-08-08|title=michael phelps|url=https://web.archive.org/web/20120808192320/http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~battle/olympics08/phelps.htm|access-date=2021-08-17|website=web.archive.org}}</ref> ساڵی ١٩٩٤ دایک و باوکی لەیەکتر جیادەبنەوە کاتێک ئەو تەمەنی نۆساڵ دەبێت. باوکی لە ساڵی ٢٠٠٠ لەگەل خانمێکی دیکە ژیانی ھاوبەش پێک دێنن. فێلپس ئاشکرای کرد ئەم جیابوونەوەیە کاریگەری خراپی لەسەر خۆی و خوشەکانی ھەبووە و تا چەند ساڵێک لە باوکیان دووربوون، پەیوەندیان لەگەڵدا نەمابوو.<ref>{{Cite web|date=2013-12-03|title=Life in the fast lane - baltimoresun.com|url=https://web.archive.org/web/20131203010609/http://www.baltimoresun.com/sports/olympics/bal-phelps0609,0,6686072,full.story|access-date=2021-08-17|website=web.archive.org}}</ref> ساڵی ٢٠٠٣ قۆناغی ئامادەی تەواودەکات.<ref>{{Cite web|last=Klingaman|first=Mike|title=Towson High proud to have its own star in Phelps|url=https://www.baltimoresun.com/news/bs-xpm-2007-03-31-0703310085-story.html|access-date=2021-08-17|website=baltimoresun.com|language=en-US}}</ref> فێلپس لە تەمەنی ٧ ساڵی دەستی کرد بە مەلەوانی بە ھاندان و ھاوکاریکردنی خوشکەکانی و ئەو خۆشەویستییەی کە دایکی دەیویست کورەکەی فێری مەلەکردن بێت. لە چاوپێکەوتنێکدا فێلپس ڕایگەیاند کە " تاکەھۆکاری بەردەوامیم لە مەلەکردن ئەوەبوو دایکم دەیویست فێری مەلەکردن ببم، من و خوشەکانم ئاشقی وەرزش و مەلەکردن بووین "<ref>{{Citation|title=Michael Phelps Retires to Run His Baby Boomer's Instagram|url=https://www.youtube.com/watch?v=GBgx5Qrgapk|language=en|access-date=2021-08-17}}</ref>
+== بەشدارییەکان ==
+'''ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠'''
+فێلپس بە شێوەیەکی خێرا توانی پەرە بەتواناکانی بدات ھەر ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی بگاتە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠٠ لە تەمەنی ١٥ وەک گەنجترین وەرزشوانی ئەمریکا (دوای ڕالف فلانگان لە ئۆڵمپیادی ھاوینەی ١٩٣٢ کە تەمەنی ١٣ ساڵ بوو) بەشداری ڕکابەرییەکانی کرد. بەلام نەیتوانی ھیچ مەدالیایەک بەدەست بھێنێت سەڕەرای ئەوەی سەرکەوتوو بوو لە گەیشتن بە قۆناغی کۆتایی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەیدا بەلام لە پلەی پێنجەمی ڕیزبەندی ڕکابەرییەکە جێگیر بوو.
+'''پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١'''
+پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١لە تاقیکردنەوەکانی پالاوانێتی جیھانی یارییە ئاوییەکانی ٢٠٠١، لە ٣٠ی مارس، فێڵپس ژمارەی پێوانەی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەی شکاند لە تەمەنی ١٥ ساڵ و ٩ مانگ بەمەش بووە گەنجترین وەرزشوان بتوانێت ژمارەی پێوانەی جیھانی تۆماربکات لە مەلەوانی کە پێشتر بەناوی ئان سروپ (Ian Thorpe) مەلەوانی ئوسترالی تۆمارکرابوو کاتێک توانیبوو لە تەمەنی ١٦ ساڵ و ١٠مانگی لە مەلەوانی ٤٠٠ مەتری ئازاد ژمارەی پێوانەی تۆماربکات. لەکاتی پالاوانێتییەکەدا کە لە فوکوئوکا، ژاپۆن بەڕێوەچوو، توانی ژمارەیەکی پێوانەی جیھانی تۆماربکات کاتێک توانی لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پەپوولەی پلەی یەکەم و مەدالیای زێر بەدەست بھێنێت ، مەودای ڕکابەرییەکەی بە ١دەقە و ٥٤ چرکە و ٥٨ لە ھەزاری چرکە تەواو بکات.
+'''پالاوانێتی مەلەوانی پان پاسفیکی ٢٠٠٢'''
+لە ساڵی ٢٠٠٢ لەگەل تیمی مەلەوانی ئەمریکا بەشداری پالاوانێتی مەلەوانی پان پاسفیکی ٢٠٠٢ی کرد. توانی سێ مەدالیای زێڕ، دوو مەدالیای زیو بەدەست بھێنێت . لەیەکەم ڕکابەری خۆیدا لە مەلەوانی ٤٠٠ مەتری مەدالیای زێری بردەوە دوای ئەوەی بە (٤:١٢٫٤٨) پێش ئیرک ڤێندت کەوت مەوداکەی تەواوکرد. لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری پشتەمەلە بە ھاونیشتیمانی خۆی دۆرا پلەی دووەم و مەدالیای زیوی بردەوە کاتێک تۆم بە (١:٥٥٫٢١) مەوداکەی تەواوکرد بە جیاوازی کەمتر لە فێڵپس کە ئەو بە ١٫٥٥٫٤١ مەوداکەی تەواو کرد. فێلپس لە بارەی دۆرانەکەی وتی: من ڕاھێنانەکانی ٢٠٠ مەتری پشتەمەلەم بە گرینگی ئەنجامنەدا پاش ئەوەی توانیم لەو ڕکابەرییە ژمارەی پێوانەی جیھانیم تۆمارکرد؛ و لە مەلەوانی ٢٠٠ مەتری ھەمەجۆر سەرکەوتنی بەدەست ھێنا مەوداکەی بە (١:٥٩٫٧٠)یەک دەقە و ٤٩ چرکە و ٧٠ لە ھەزارەی چرکە تەواوکرد. ھەروەھا لە ڕکابەری مەلەوانی ٤×٢٠٠ مەتری ھەمەجۆر فێلپس بە ھاوبەشی لەگەل نەیت دوسینگ، کلیت کێلەر، چاد کارڤن مەدالیای زیوی بردەوە و مەوداکەیان بە ٧:١١٫٨١ لە دواوەوەی تیمی ئوسترالیا تەواوکرد. لە مەلەوانی ٤×١٠٠ مەتری ھەمەجۆر بە ھاوبەشی لەگەڵ ئێرۆن پێرسۆڵ، برێندن ھانسن، ئین کڕۆکێر توانیان ژمارەی پێوانەی جیھانی بشکێنن کاتێک مەوداکەیان بە ٣:٣٣٫٤٨ تەواو کرد، مەدالیای زێڕیان بۆ ئەمریکا بەدەست ھێنا.
 [[پەڕگە:Phelps_Santa_Clara_2009.jpg|وێنۆک|مایکڵ لە ساڵی [[٢٠٠٩]]، [[کالیفۆرنیا]]]]