مارکێتینگ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە بازاڕگەریەوە ڕەوانە کراوە)
ئامرازە سەرەکییەکانی مارکێتینگ

مارکێتینگ (یان بازاڕسازی، بەبازاڕکردن) (بە ئینگلیزی: marketing) بریتییە لە کۆمەڵە کار و چالاکییەک کە وادەکات سەرنجی کڕیار بەلای کاڵا و شتومەک ڕاکێشێت و برەو گەشە بە بەرھەمەکە زیاتر بدات لەماوە کاتێکی دیاریکراودا، و دەکرێت مارکێتینگ وا پێناسە بکرێت کە ھونەری فرۆشتنە، چونکە فرۆشتن بەشێکە لە بیرۆکەی کارەکە.[١]

مارکێتینگ خوێندن و بەڕێوەبردنی پەیوەندییەکانە لە ئاڵوگۆڕەکاندا مارکێتینگ پرۆسەیەکە کە کۆمپانیاکان کڕیاری تێوەگلاوە و بە توندی لەگەڵ کڕیاردا پەیوەندی دەگرن و بەھا بۆ کڕیار دروست دەکەن بۆ ئەوەی لە دژیدا بەھا لە کڕیار وەربگرن. لەوەتەی مارکێتینگ بۆ ڕاکێشانی کڕیار بەکار دەھێنرێت، ئەم چالاکییە یەکێکە لە سەرەکیترین پێکھاتەکانی بەڕێوەبردنی بازرگانی و بازرگانی.

ڕەنگە بازارکاران بەرھەمێک بە بازرگانیتر بفرۆشن، کە پێی دەوترێت بازرگانی بۆ بازرگانی، یان B2B، یان ڕاستەوخۆ بەرھەمەکەی بە بەکارھێنەران بفرۆشن، کە پێی دەوترێت مارکێتینگی بازرگانی بۆ بەکارھێنەر، یان B2C. ھەروەھا مارکێتینگی بازرگانی بە بی ٢جی دەگوترێت بۆ دەزگا و ڕێکخراوە حکومییەکان.

تێکەڵەی مارکێتینگ کە تایبەتمەندییە تایبەتەکانی بەرھەمەکە و چۆنییەتی ی فرۆشتنی دیاری دەکات، کاریگەری لەسەر ژینگەی دەوروبەری بەرھەمەکە ھەیە، ئەنجامی توێژینەوەی مارکێتینگ و توێژینەوەی بازاڕ، و تایبەتمەندیبازاڕی ئامانجدارانەی بەرھەمەکە دوای دیاریکردنی ئەم ھۆکارانە، پێویستە بازارکاران بڕیار بدەن کام شێواز بۆ سەرخستنی بەرھەمبەکار دەھێنرێت، لەوانە بەکارھێنانی کۆبۆن و ھاندەرەکانی تری کڕین.

پێناسە[دەستکاری]

مارکێتینگ ھەوڵێکە بۆ بەستنەوەی بەھای بەرھەم (کاڵا یان خزمەتگوزارییەکان) و کڕیار. مارکێتینگ بە ھونەری فرۆشتنیش ناسراوە، بەڵام فرۆشتن یەکێکە لە کارە بچووکەکانی مارکێتینگ پێناسەی فەرھەنگێکی مارکێتینگ بریتییە لە " دابینکردنی کاڵا یان خزمەتگوزاری بۆ پڕکردنەوەی پێداویستی بەکاربەرەکان "، بەو شێوازەی تر، مارکێتینگ بریتییە لە تێگەشتن لە داواکاری کڕیار و ھاوتاکردنی بەرھەمەکانی کۆمپانیا، بۆ پڕکردنەوەی ئەو پێداویستیانە و خستنە ناو پرۆسەی قازانجکردن بۆ کۆمپانیاکە. مارکێتینگی سەرکەوتوو پێویستی بە ھەبوونی بەرھەمی درووست ھەیە لە کاتی پێویست و شوێنی دروستدا و دڵنیابوون لەوەی کڕیار ئاگاداری بوونی بەرھەمەکە بێت و ھەر بۆیەیش بەرەو فەرمانەکانی داھاتوو دەبات.

مارکێتینگ پرۆسەیەکە کە ھاوسەنگی توانا و پێداویستی کڕیارانی کۆمپانیا دەکات.

مارکێتینگ و زانست و ھونەری توێژینەوە و دروستکردن و بەھادارکردن بۆ ئەوەی پێویستییەکانی بازاڕی ئامانج ەکان لە پێناو قازانجکردندا بێت مارکێتینگ پرۆسەیەکە کە ھاوسەنگی تواناو پێداویستی کڕیارانی کۆمپانیا دەکات

سێرجیۆ زێمان لە کتێبەکەیدا کۆتایی سەردەمی مارکێتینگی نەریتی خۆی بە مارکێتینگ پێناسە دەکات: مارکێتینگ دەربارەی ھەبوونی بەرنامە و تەزبیح و ڕیکلامە و ھەزاران شتی تریش کە دەتوانێت کاریگەر بێت لە قایلکردنی خەڵک بۆ کڕینی بەرھەمێک. سەبارەت بە چێشتخانەی خواردنگە و مارکێتینگی گاز و خواردن بۆ ھێڵی ئاسمانیش مارکێتینگ واتە ئەو کەسانەی لەسەر کورسی دادەنیشتن مارکێتینگ دەربارەی قازانج و ئەنجامەکان

مارکێتینگ چالاکییەکی ستراتیژییە و ڕێگەیەکە بۆ سەرنجدان لەسەر ئەنجامی زیاتر پێوانەکانی ڕاکێشان و ڕاکێشان، بۆ کڕینی بەرھەمەکەت زیاتر بۆ ئەوەی کۆمپانیاکەت پارەی زیاتر پەیدا بکات.

لە ھەر کوێ و ھەر کاتێک چوار بنەمای پێویستی، پێویستی، فاکتەر بۆ پێویستی و بازرگانی بوونی ھەیە، بازاڕ و مارکێتینگ زاڵە.

مارکێتینگ واتە گەڕان بەدوای گونجاوترین بازاڕو ئەو سێکتەرانەی کە دەکرێت ڕێکخراوەکە ی زیاتر بەسوودو کاریگەرتر بێت و پێداویستی و داخوازییەکانی خەڵک پڕبکات. بە وتەیەکی تر، مارکێتینگ ھەوڵدانێکی ئاگادارە بۆ ئەوەی بەشێوەیەکی گونجاو سەرچاوەکان تەرخان بکات و جۆرێک لەشارەزایی لەبازاڕدا دروست بکات. ڕێکخراوەکان پێویستە بازاڕی ئامانجەکەیان بدۆزنەوە بۆ ئەوەی باشتر پێداویستییەکانیان دیاری بکەن و بەرھەم و خزمەتگوزاری بەرگدروویان بۆ دابین بکەن بنەمای جووڵەی مارکێتینگ ئەوەیە کە ڕێگە لە بەھدردانی سەرچاوە و ئاسانکاریجۆراوجۆر بگرێت و گونجاوترین پێگەی بەرھەم یان کۆمپانیا لە بازاڕدا بدۆزێتەوە. مارکێتینگ واتە دابەشکردن یان دابەشکردنی بازاڕو دیاریکردنی بەرھەمی کۆمپانیا بۆ گونجاوترین بازاڕ.

مارکێتینگ بە ھەڵسەنگاندنی پێویستی وەڵامی ئەو بەرھەم و خزمەتگوزارییانە دەست پێ دەکات بە لۆژیکی دیاریکردن و ھەڵبژاردنی ھەندێک پێداویستی نیشانەی بێ بەھاکردنی پێویستییەکانی ترە.

ئاراستە جیاوازەکان لە مارکێتینگدا[دەستکاری]

مەبەست لە بەڕێوەبردنی بازاڕەکان ئەوەیە کە بازاڕی ئامانجەکان بە ئامانج ببەن و پەیوەندی قازانجبەخش لەگەڵیان دروست بکەن ئەمەش پشت بە ئاڕاستەکردنی مارکێتینگ یان فەلسەفەی ھەر ڕێکخراوێک دەبەستێت مەیلی مارکێتینگ بە " فەلسەفەی بەڕێوەبردنی بازرگانی عەقڵییەتی کۆمپانیایەک " یان " ڕۆشنبیری ڕێکخراوەیی " پێناسە دەکرێت. گرنگترین ئاڕاستەکانی مارکێتینگ ئەمانەن:

بەرھەم[دەستکاری]

ئاڕاستەکردنی بەرھەم لەسەر ئەو بیرۆکەیە بنیاتنراکە کە بە یەکسانی، کڕیاران بەرھەم دەکڕن کە کوالێتی و کارایی بەرزتریان ھەیە. بەئەقڵییەتێکی ئاوا ستراتیژی مارکێتینگ جەخت لەسەر " چاکبونەوەی بەردەوام " دەکاتەوە.

بە ڕھە مھێنان[دەستکاری]

ڕەوتی بەرھەمھێنان لەسەر ئەو بیرۆکەیە بنیاتنراکە کە کڕیاران بەرھەمێک دەکڕن کە بە ئاسانی بەردەست و بە ھامتاوشت بێت. لە ئەنجامدا پێویستە بەڕێوەبردن جەخت لەسەر زیادکردنی بەرھەمھێنان و باشترکردنی ئەدای سیستەمەکانی دابەشکردن بکاتەوە.

کڕین[دەستکاری]

ئاڕاستەکانی فرۆشتن دەڵێن بەکاربەرەکان بەرھەمێک بە تەواوی ناکڕن مەگەر فرۆشتنێکی گەورە دروست بکرێت ئەم شێوازی مارکێتینگە بەزۆری بۆ ئەو بەرھەمانە دەکرێت کە بۆ فرۆشتن نین، ئەو بەرھەمانەی کڕیارەکان بەزۆری بیر لەکڕین دەکەنەوە، بۆ نموونە بیمەی ژیان یان بەخشینی خوێن.

مارکێتینگ[دەستکاری]

چەمکی مارکێتینگ لەو بڕوایەدایە کە بەدیھێنانی ئامانجەکانی ڕێکخراوەکە بەندە بەناسینی پێداویستی و داخوازییەکانی بازاڕەکانی ئامانج و ڕازیکردنیان لەکێبڕکێکاران باشتر. بەپێی ئاڕاستەکانی مارکێتینگ، سەرنجدان لەسەر کڕیار و دروستکردنی بەھا، ڕێگەی سەرکەوتنە لە فرۆشتن و قازانجکردندا. بەپێچەوانەی مەیلی فرۆشتنەوە کە لەسەر فەلسەفەی دروستکردن و فرۆشتن بنیات نراوە، مەیلی مارکێتینگ لەسەر فەلسەفەی ھەست و کاردانەوە بنیاتنراوە. لەم فەلسەفەیەدا ئامانج ئەوە نییە کڕیاری دروست بۆ بەرھەم بدۆزێتەوە، بەڵکو دۆزینەوەی چارەسەری دروستە بۆ پێویستییەکانی کڕیار.

مارکێتینگی کۆمەڵایەتی[دەستکاری]

مارکێتینگی کۆمەڵایەتی ئاماژەیە بۆ بەکارھێنانی بنەماکانی مارکێتینگ، چەمکەکان و ئامرازەکان بۆ چارەسەرکردنی کێشە کۆمەڵایەتییەکان. بەرنامەی مارکێتینگی کۆمەڵایەتی بۆ ئەوە دیزاین کراوە کە کاریگەری لەسەر ھەڵسوکەوتی خەڵک دروست بکات بۆ ئەوەی پەرە بە باشی و بەکۆمەڵی خۆی ی ی. مارکێتینگی کۆمەڵایەتی لەگەڵ کێشەکانی مارکێتینگی ماکرۆدا بەشدارە، بەڵام بەشێوەیەکی گشتی تێڕوانینێکی مایکرۆ مارکێتینگی دەوێت، بۆیە زۆربەی کات بەرنامەکانی مارکێتینگی کۆمەڵایەتی لەلایەن چەند ڕێکخراوێکی جیاوە کە جەخت لەسەر کەیسێکی دیاریکراو دەکەن، پلان بۆ دانراوە و جێبەجێ دەکرێت.

ھەڵمەتەکانی مارکێتینگی کۆمەڵایەتی لە ڕیکلامکردن لە میدیا و ڕادیۆ و تەلەڤیزیۆندا زیاتر دەبێت لەوانەیە ئامرازە فراوانەکانی وەک سپێنسەر یان مارکێتینگی سەرھێڵ لەخۆ وەگرێت. ھەڵمەتەکانی تەندروستی گشتی بە مەبەستی کەمکردنەوەی جگەرەکێشان، خواردنەوەی مەی، بەکارھێنانی ماددەی ھۆشبەر، زۆرخواردن و سێکسی مەترسیدار بووە ھەڵمەتە ژینگەیییەکان، دیالۆگ و پشتیوانی بۆ بیابان و بیابانەکان، کارایی ھەوای پاک و وزە بەرز دەکاتەوە. لەکاتێکدا کەسانی تر بەدوای شتەکانی وەک پلاندانی خێزان، مافی مرۆڤ، گەندەڵی و ڕەگەز، وەک یەکسانی ڕەگەزیی دەگەڕێن. بانگەشەی مارکێتینگی کۆمەڵایەتی بەزۆری لەلایەن ڕێکخراوە حکومی و ناحکومییەکان بەڕێوەدەبرێت لەگەڵ ئەوەشدا، لەوانەیە ڕێکخراوەکانی کۆمپانیاش بەشداری بکەن لە ھەڵمەتەکانی مارکێتینگی کۆمەڵایەتیدا.

کۆڵەکەکانی مارکێتینگ[دەستکاری]

مارکێتینگ لەسەر بنەمای ٤ پۆلێنی سەرەکی (ناسراو بە 4P) بەو جۆرەیە:

  1. بەرھەم
  2. دابەشکردن یان شوێن
  3. نرخدانان
  4. بەرزکردنەوە

بەڕێوەبردنی پەیوەندی کڕیار[دەستکاری]

بەڕێوەبردنی پەیوەندی کڕیار پرۆسەی گشتی بنیاتنان و پاراستنی پەیوەندییە قازانجبەخشەکان لەگەڵ کڕیاردا لە ڕێگەی دابینکردنی بەرھەم یان خزمەتگوزاری بەنرخی زیاتر و بەدەستھێنانی ڕازی کردنی کڕیار. ھەموو لایەنەکانی سەرنجراکێشان و بەشداریکردن و گەورەکردنی بانکی کڕیار لە ڕووبەری بەرپرسیارییەتییەکانیدایە «ڕازیبوونی کڕیار» پشت دەبەستێت بە ئەدای ھەستپێنەکراوی بەرھەمێک و چاوەڕوانییەکانی کڕیار. ئەگەر ئەدای بەرھەمێک لەژێر چاوەڕوانی کڕیاردا بێت، ناڕەزایەتی دروست دەبێت. ئەگەر نمایش یەکسان بێت بە چاوەڕوانییەکانی کڕیار، ھەستی ڕازیبوون لە کڕیاردا دروست دەبێت و ئەگەر نمایشلە سەرووی چاوەڕوانییەکانی کڕیارەوە بێت، ھەستێکی بەرزی ڕازیی و بەختەوەریی تێدا دروست دەبێت.

جۆرەکانی مارکێتینگ[دەستکاری]

مارکێتینگ جۆری جۆراوجۆری ھەیە:

  • مارکێتینگی پیشەسازی
  • مارکێتینگی بەکاربەر
  • مارکێتینگی دەمار
  • مارکێتینگی فرە ئاست
  • مارکێتینگی پارتیزانی
  • مارکێتینگی مازیڕ
  • مارکێتینگی گەریلا
  • مارکێتینگی Word-of-mouth
  • مارکێتینگی ئینتەرنێت
  • یەک لەسەر یەک مارکێتینگ
  • مارکێتینگی تۆڕ
  • مارکێتینگی ڤایرۆسی
  • مارکێتینگی سیستماتیک
  • مارکێتینگی چەمک
  • مارکێتینگی تێکەڵ
  • مارکێتینگی بەھا
  • مارکێتینگی SMS

مارکێتینگی پیشەسازی و بەکاربەری[دەستکاری]

مارکێتینگی پیشەسازی بەو کار و چالاکییە بازرگانی و بازرگانییانە پێناسە دەکرێت، کە ئاسانکاری دەکن بۆ پرۆسەکانی ئاڵوگۆڕ لەنێوان پیشەگەران و کڕیارە ڕێکخراوەیییەکان. سروشتی مارکێتینگی پیشەسازی دەکرێت بەدروستکردنی بەھا بۆ کڕیاران بەدابینکردنی ئەو کەلوپەل و خزمەتگوزارییانەی کە پێداویستی ڕێکخراوەیی و ئامانجەکانیان جێبەجێ دەکەن لەبەرچاو بگرێت.

لەپێناسەیەکی گشتگیردا، پرۆسەی دۆزینەوەو وەرگێڕانی داواکاری کڕیارە پیشەسازییەکان و پێداویستی و پێداویستییەکانیان بۆ بەرھەم و خزمەتگوزاریی تایبەت بۆ پەیوەندیکردنی کاریگەر انەی شێوازی دابەشکردن و نرخدانان و خزمەتگوزاری پاش فرۆشتن و قایلکردنی کڕیاری زیاترو زیاتر بۆ بەکارھێنانی ئەو بەرھەم و خزمەتگوزارییانە بەبەردەوامی پێی دەگوترێت مارکێتینگی پیشەسازی. ئەم جۆرە مارکێتینگە بە بەراورد بە بازاڕی بەکاربەر جیاوازە یەکەم، ھەرچەندە لە مارکێتینگی پیشەسازی وەک مارکێتینگی کاڵای بەکاربەر، بەڵام پێویستی بە زانینی بازاڕەکانی ئامانج و دەستنیشانکردنی پێویستییەکانی ئەو بازاڕانە و دیزاینی بەروبووم و خزمەتگوزاریی گونجاو ھەیە بۆ ئەوەی داواکارییەکانی بازاڕەکە دابین بکرێت، بەڵام پێویستە تێبینی ئەوە بکرێت کە بە بەراورد بە بازاڕی بەکاربەر، بازاڕی پیشەسازی لە بواری بەڕێوەبردنی باڵادایە.

لە بازاڕی پیشەسازیدا ڕۆڵی تایبەتمەندی و تایبەتمەندیی بەرھەم زۆر گرنگ و زیندوو دابینکەر کە تایبەتمەندیی ئارەزوومەداری کڕیاران دابین ناکات دیاری ناکرێت. بە بە ڕاورد بە بە بازارکردنی بە کاربە ڕ نرخ ڕۆڵی جیادە گێڕێت لە بە مارکێتینگی پیشە سازی دا لە ھەندێک حاڵەتدا کڕیاری پیشەسازی خوازیارن نرخی زیاتر بدەن، بەڵام لە جیاتی ئەوە دڵنیابن لە گەیاندنی کاتی و کوالیتی بەرھەمە خزمەتگوزارییەکان و تەنانەت لە ھەندێک حاڵەتی تریشدا وەک مەزادەکانی کڕین ڕۆڵی نرخ گرنگتر دەبێت. لە بازاڕی پیشەسازیدا دەبێت بازاڕکە ئەوە بناسێت کە داواکاری بۆ کاڵای پیشەسازی لە داخوازی کۆتایی بەکاربەرەوە دێت، یانی داواکاری بۆ بەرھەمێک پەیوەستە بە چۆنییەتی بەکارھێنانی لە پەیوەندی بە بەرھەمەکانی ترەوە. ھەندێک جار بازاڕی پیشەسازی ھەوڵ دەدات بە ڕیکلام کردن داواکاری کڕیاری کۆتایی ببوژانە بۆ زیادکردنی خواست لەسەر کاڵا پیشەسازییەکانیان.

یەک لەسەر یەک مارکێتینگی ئەم فڕنە دەبێت ھەر ناوێک بێت ئاماژەی بۆ ئەوە کرد کە چەمکی لەپشتەوەیە دروستکردنی پەیوەندی تاکەکەسییە لەگەڵ ھەر کڕیارێک. بێگومان ئەم پەیوەندییە زنجیرەیەک کارلێک و چەمکی تێپەڕبوونی کاتی تێدا دەگلێنێت ، بۆیە لەجیاتی ئەوەی کڕیارەکان سامپ بکات بە یارمەتی سێ جۆر تەکنەلۆژیای کۆمپیوتەر، یانی داتابەیسەکان، کارلێک و بەرھەمھێنانی بە کۆمەڵی تایبەتمەندێتی دەتوانێت پەیوەندییەک دروست بکات کە بتوانێت بانگەشەی ئەوە بکات کڕیار بەتەواوی بناسین ' '، چونکە زانیارییەکانی دەکەوێتە داتابەیسەکانی فرۆشیارەوە و بەو ھۆیەتوانای ئەوەی ھەیە کە پێویستییەکانی خۆی دابین بکات و. ئەم کارلێکەسەرەتای ەکەکانی داھاتوو و قووڵبوونەوەی پەیوەندی کۆمپانیا کڕیارەکانن، بۆیە وەک پەیوەندی فێرخواز لەو پەیوەندییە فێردەبن.

جۆرێک لە مارکێتینگ کە بەرھەم و پلانی مارکێتینگ بەپێی پێویستی و خواستی تایبەتی کڕیاران دیاری دەکرێت. ھەروەھا بە مارکێتینگی یەک لەسەر یەک و بە مارکێتینگی تاک و تایبەتمەندیی بە کۆمەڵ و مارکێتینگی تاک بازاڕ ناودەبردرێت. (بنەماکانی مارکێتینگ، فیلیپ بانگدەر، گاری ئارمسترۆنگ، وەرگێڕان، ھەرەسی فۆروزاندێ) بەکارھێنانی بەربڵاوی مارکێتینگی بەکۆمەڵ ئەو ڕاستییەی شاردووبووەوە کە چەندین سەدەیە خزمەتگوزاری پێشکەش بە تاکی بەکاربەر دەکات. لە ماوەی چەند سەدەیەکدا بەرگدرووی ئاسایی و دروستکەرانی پێڵاو و کابینە قات و پێڵاو و کەلوپەلی ناوماڵیان بۆ کڕیارەکانیان بەرھەم کردووە بەڵام ئەمڕۆ تەکنەلۆجیای نوێیە کە کۆمپانیاکان دەتوانن ڕوو لە مارکێتینگی تایبەت بکەن.

کۆمپیوتەری بەتواناتر و داتابەیزە فراوان و وردەکان، بەرھەمھێنانی یارمەتی ڕۆبۆت، سیستەمی بەرھەمھێنانی نەرم و نەرم، میدیای پەیوەندی دووسەر وەک ئیمەیل و ئینتەرنێت ھەموو پێکەوە تایبەتمەندی ی بارستەیان بەرزکردەوە. ڕێکخستنی بەکۆمەڵ پرۆسەیەکە کە کۆمپانیاکان دەتوانن یەک لەسەر یەک داوا بکەن لە کڕیارە جەماوەرییەکانیان بۆ دیزاینکردنی بەرھەم و خزمەتگوزارییەکان کە بەتەواوی لەگەڵ پێویستییەکانی یەک بە یەکی دادەماڵن.

کاریگەری تەکنەلۆژیا لەسەر مارکێتینگ[دەستکاری]

لەگەڵ سەرھەڵدانی تۆڕی ئینتەرنێتی دوو تەکنەلۆژیا و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و چاپکەری 3 D و بێ فڕۆکەوان و ھتد زانستی مارکێتینگ دەستی پێکردووە بۆ ئەوەی گۆڕانکاری جدی و نوێ ئەنجام بدا. بۆ نموونە لەگەڵ ھەموو کەسێک کە دەست گەیشتن بە وێب و ئەگەری بەراوردکردنی نرخی بەرھەمەکان لەگەڵ یەکتر، شەڕی بازارچی لەسەر بڕینی نرخ زیادی کردووە. ھەروەھا سەرھەڵدانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان پلاتفۆرمی گونجاوی بۆ ڕیکلامی ڤایرۆسی دروست کردووە، کە خۆی لە ھێزی دابینکەرانی میدیای تەقلیدی کەم دەکاتەوە و ھێز بە دروستکراوەکانی ناوەڕۆک دەدات. لە پەیوەند بە سەرھەڵدانی چاپکەری 3 D دەتوانرێت تێبینی دابینکردنی بەرھەم ەکان بکرێت لە مارکێتینگ و گوتی لەگەڵ پەتای چاپکەری 3 D و بەرزکردنەوەی کوالیتی و وردییان، جێگۆڕکێی بەرھەمە کۆتایییەکان کەم دەبێت و زۆربەی گواستنەوەی کەرەستەی خاو ڕوو دەدات.

نەوەکانی مارکێتینگ[دەستکاری]

فیلیپ کەتلەر مارکێتینگ بەسەر سێ نەوەی جیاوازدا دابەش دەکات:

مارکێتینگی نەوەی یەکەم: بەرھەمھێنان، مارکێتینگ[دەستکاری]

بەرای کاتلەر لە ساڵانی پێش ساڵانی ١٩٧٠ دا سەرەتا بەرھەمەکان بەرھەم دەھێنران و دواتر دەھاتنە ناو بازاڕەوە و دواجار لەلایەن بازارکارانەوە لە گەڕان بەدوای چۆنییەتی فرۆشتنی بە تاکەکاندا. بە ڕوانگەی کاتلەر ئەم جۆرە مارکێتینگە ئێستا لە بازاڕدا لە کاردایە و مارکێتینگی لەو شێوەیە دەبێتە ھۆی شکست ھێنان.

نەوەی دووەمی مارکێتینگ: توێژینەوە، بەرھەمھێنان، مارکێتینگ[دەستکاری]

کاتلەر لەم گفتوگۆیەی خوارەوەدا ڕوونی دەکاتەوە کە لەنەوەی دووەمی پیشەگەرانی مارکێتینگ شێوازێکی نوێی مارکێتینگ پێشکەش کردووە. میتۆدێک کە پێش بەرھەمھێنانی مارکێتینگ و دوای دۆزینەوەی پێداویستی ئێستای کڕیاران، دواتر بەرھەمێک بەپێی خواست و خواستی کڕیاران بەرھەم دەھێنێت و دەگەیەنێتە بازاڕ. ئەم نەوەیەی مارکێتینگ لە ساڵی ١٩٩٠ دا بە ھەمان شێوە لە ناوچوو

نەوەی سێیەمی مارکێتینگ: توێژینەوە، بەرھەمھێنان، مارکێتینگ، پەیوەندی بەردەوام لەگەڵ کڕیاردا بۆ چوونە ناو مێشک و دڵی.[دەستکاری]

لەنەوەی سێیەمی بازاڕی کاتلەر دا ھاتووە کە ئەمڕۆ پێویستە تا دوای بەکاربردنیش لەگەڵ بەکاربەرەکان یاوەری بکەین بۆ ئەوەی لەپرۆسەی فرۆشتندا سەرکەوتووبێت پێویستە بەڕێوەبەرانی سەرکەوتووی مارکێتینگ لە جیھاندا ئەمڕۆ لە دوای بەکاربردنی لەگەڵ بەکاربەردا لە پەیوەندیاندا بن و وەڵامی پێویستییەکانیان بدەنەوە لە کاتی بەکاربردنی و پاش دا. ٢٣] ڤێرژنی سێیەمی مارکێتینگ چەمکی مارکێتینگ دەخاتە نێو دیمەنی ئاواتو ئاواتەکانی مرۆڤ و بەھاو ڕۆحییەوە. ڤێرژنی سێیەمی مارکێتینگ لەو بڕوایەدایە بەکاربەر ەکان ئەو مرۆڤە بێخەوشو پڕن کە ھەرگیز ھیواو پێداویستییەکانی تریان نابێت پشتگوێ بخرێت، بۆیە ڤێرژنی سێیەمی مارکێتینگ مارکێتینگی سۆزداری تەواو دەکات لەگەڵ مارکێتینگی ڕۆحی مرۆڤ.

ھەڵسەنگاندن بۆ کارایی جێبەجێکردنی مارکێتینگ[دەستکاری]

بۆ ھەڵسەنگاندنی کارایی ڕیکلام و مارکێتینگ، پێویستە چوار نیشاندەر بەکاربھێنرێت بۆ پێوانەکردنی دۆخەکە:

تێگەیشتن لە کۆمەڵگەی ئامانج: چالاکی مارکێتینگت لە چ کۆمەڵگەیەک دەبینێت؟ ئایا ئەو پیاوە ٨٠ ساڵە لە بچووکترین شاری ئێران و ھەروەھا ئامانجی مارکێتینگت؟

ئامانجەکانت دیاری بکە: ئامانجەکانت دیاری بکە لە ھەڵبژاردنی ئاڕاستەکانی مارکێتینگ. ئایا ئێوە ڕێبازی ڕاستو دروستتان ھەڵبژاردووە تا بە گوێرەی ئەو ئامانجەی کە دەیبەن بەڕێوە؟!

دیاریکردنی پێوانەکردنی میکرۆ-نیشاندەرەکان (KPI): ئەدای مارکێتینگ پێویستە پێوانە بکرێت. چالاکی کە ناتوانرێت بپێورێ ناتوانرێت باشتر بکرێت.

پێوانەکردنی ڕەگەزی بەردەوام: دڵنیابە لەوەی کڕیارەکان بەھۆی ڕێگەی مارکێتینگ و ڕیکلامەوە سەرنجی ڕاکێشان ئەو چالاکییە ئەنجام دەدەن کە ئەو بازرگانییە خواستی لەسەربێت.

سەرچاوەکان و بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

  1. ^ بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Marketing»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠‏.
  1. Bagozzi, Richard P. (تشرینی یەکەم ١٩٧٥). "Marketing as Exchange"
  2. Hunt, Shelby D. (تەممووز ١٩٧٦). "The Nature and Scope of Marketing".
  3. Lamb, Charles; Hair, Joseph; McDaniel, Carl (2016),Principles of Marketing. Boston, MA: Cengage Learning, ISBN 978-1-285-86014-5.
  4. Philip T. Kotler, Gary Armstrong (٢٠١٧). Principles of Marketing,Global Edition. Pearson Education Limited page(29)
  5. Drucker, Peter (1954). The Practice of Management.
  6. McCarthy, Jerome E. (1964). Basic Marketing. A Managerial Approach Homewood, IL: Irwin
  7. Grönroos, Christian. "From Marketing Mix to Relationship Marketing: Towards a Paradigm Shift in Marketing," Management Decision, vol. 32, no. 2, 1994, pp. 4–20.
  8. "What is Marketing Environment? definition and meaning – Business Jargons". Business Jargons. 25ی ئابی 2015. Retrieved ٠٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧
  9. Market Research is a subset of Marketing Research. "Difference Between Market & Marketing Research" September 24, 2019. Market Research is a subset of Marketing Research