ئاسیای گەرم

ئاسیای گەرم ئاماژە بە ھەموو ناوچەکانی ئاسیا دەکات کە کە کەشوھەوایەکی گەرمییان ھەیە. گرنگی جوگرافی و ئابوورییان ھەیە بەھۆی سەرچاوە سروشتییەکانیان و زیندەوەرە ھەمەچەشنەکانی، و چەندین جۆری بەھای کشتوکاڵی تێدایە.^[١]^[٢] ئاسیای گەرم ١٦ وڵات دەگرێتەوە، لە قەبارەی نزیکەی ٦١٠ کیلۆمەتر (٢٤٠ مایلی چوارگۆشە)، بە گشتی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠٠٦ ١٫٦ ملیار کەس بووە،^[٢] بە زۆری ناوچە لادێ و گوندنشینییەکان دەگرێتەوە، و پێشبینی دەکرێت لە ساڵی ٢٠٢٥دا ژمارەی دانیشتووان بگاتە ٢٫٤ ملیار کەس.^[٣] کەشوھەوا لە ئاسیای گەرم پەیوەستە بە شێوازی کەشوھەوای وەرزیی لەگەڵ زریان و بڕی زریانە خولگەیییەکان لە سێ ناوچە سەرەکییەکانی (کەنداوی بەنگال، باکووری زەریای ھێمن و دەریای باشووری چین).^[١]^[٢] ژینگەکانی بریتین لە گەشەکردنی شارستانیەتی، پیشەسازی کشتوکاڵ،^[٤] پەرەپێدانی ئابووری خراپبوونی زەوی کێشەکانی ژینگە و زیادبوونی پیسبوون کە ھەموویان بەشداری دەکەن لە گۆڕانی کەشوھەوا.^[٥]^[٦]^[٧]

ئەمانەش ببینە

دارستانی باراناوی

بەستەرە دەرەکییەکان

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا «Ecologically diverse, Urbanly worse». لە ١٣ی ئازاری ٢٠٠٧ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا ^ب «Tropical Asia needs to try something new». لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی ئازاری ٢٠٠٧ ھێنراوە.
^ archive.ipcc.ch https://archive.ipcc.ch/ipccreports/sres/regional/283.htm. لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: پارامەتری |title= ونە یانیش واڵایە (یارمەتی)
^ Garrity، D. P. (1996-12-01). «The Imperata grasslands of tropical Asia: area, distribution, and typology». Agroforestry Systems (بە ئینگلیزی). 36 (1): 3–29. doi:10.1007/BF00142865. ISSN 1572-9680.
^ «Tropical forest resources assessment project - Forest resources of Tropical Asia». www.fao.org. لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ Morley، Robert J. (2022-01-01)، Kumaran، Navnith (ed.)، «1 - The prelude to the Holocene: tropical Asia during the Pleistocene»، Holocene Climate Change and Environment، Elsevier، pp. 1–32، ISBN 978-0-323-90085-0، لە 2023-12-30 ھێنراوە
^ Laurance، William F. (2007). «Forest destruction in tropical Asia». Current Science. 93 (11): 1544–1550. ISSN 0011-3891.

دەروازەی جوگرافیا

[cde-1] ئ ^ا «Ecologically diverse, Urbanly worse». لە ١٣ی ئازاری ٢٠٠٧ ھێنراوە.

[abc-2] ئ ^ا ^ب «Tropical Asia needs to try something new». لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی ئازاری ٢٠٠٧ ھێنراوە.

[3] archive.ipcc.ch https://archive.ipcc.ch/ipccreports/sres/regional/283.htm. لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: پارامەتری |title= ونە یانیش واڵایە (یارمەتی)

[4] Garrity، D. P. (1996-12-01). «The Imperata grasslands of tropical Asia: area, distribution, and typology». Agroforestry Systems (بە ئینگلیزی). 36 (1): 3–29. doi:10.1007/BF00142865. ISSN 1572-9680.

[5] «Tropical forest resources assessment project - Forest resources of Tropical Asia». www.fao.org. لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[6] Morley، Robert J. (2022-01-01)، Kumaran، Navnith (ed.)، «1 - The prelude to the Holocene: tropical Asia during the Pleistocene»، Holocene Climate Change and Environment، Elsevier، pp. 1–32، ISBN 978-0-323-90085-0، لە 2023-12-30 ھێنراوە

[7] Laurance، William F. (2007). «Forest destruction in tropical Asia». Current Science. 93 (11): 1544–1550. ISSN 0011-3891.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]