١٩٠٢

ھەزارە:	ھەزارەی ٢ـەم
سەدەکان:	سەدەی ١٩ – سەدەی ٢٠ – سەدەی ٢١
ساڵەکان:	١٨٩٩ ١٩٠٠ ١٩٠١ – ١٩٠٢ – ١٩٠٣ ١٩٠٤ ١٩٠٥

ساڵی ۱۹۰۲ زایینی (ڕێکەوتی ۱۱ بەفرانباری ۱۲۸۰ کۆچیی هەتاوی تا ۹ بەفرانباری ۱۲۸۱ کۆچیی هەتاوی) دوویەمین ساڵی سەدەی ۲۰ە.

ڕووداو

کوردستان

مارك سایكس لە كاتی گەشتە بەنێوبانگەكەیدا لە شاری سلێمانی، ۱٥۰ دوكانی چەخماخسازیی ژماردووە. ^[١]

بەستنی یەکەمین کۆنگرەی کۆمەڵەی یەکێتی و پێشکەوتنی توركیا لە پاریس، كە دوو سەرۆكی كورد تێیدا بەشدار بوون، ئەوانیش عەبدولڕەحمان بەدرخان و حیكمەت بابان بوون. ^[٢]

دامەزراندنی یەکەمین كۆمەڵەی كوردی لە میسر، بە نێوی كۆمەڵەی عەزمی هێزەكانی كوردستان. ^[٣]

جەمال بەگ بۆ ماوەی ساڵێك بووە فەرمانڕەوای سلێمانی. ^[٤]

مینۆڕسكی پەڕتووكی پیرۆزی ئەهلی حەق، سەرنجامی دۆزییەوە، ئەم پەڕتووكە لە سەدەی ڕابردوودا نووسراوەتەوە. ^[٥]

چوونی ساڵح زەكی ساحیبقران بۆ ئەستانە، بۆ خوێندنی سەربازی. ^[٦]

دەرچوونی دواژمارەی ڕۆژنامەی كوردستان لە جنێڤ كە ژمارە ۳۱ بوو. ^[٧]

لە دایک بوون

لەدایکبوونی هۆزانەوان ڕەمزیی مەلا مارف لە شاری سلێمانی. ^[٨]

لەدایکبوونی هۆزانەوان عەبدولجەبار ئاغا كانی. ^[٩]

لەدایکبوونی نووسەر و چاکسازی کورد نەجمەدین مەلا لە سلێمانی. ^[١٠]

سەرچاوەکان

^ د.كەمال مەزهەر، "چەند لاپەڕەیەك لە مێژووی گەلی كورد"، بەشی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی (ئەلئەدیب ئەلبەغدادییە)، بەغداد، ۱۹۸٥. لاپەڕە: ۱۸۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ الدكتور عبدالستار ڵاهر شریف، "الجمعیات و المنÙمات و الاحزاب الكردیە فی نڤف قرن" ۱۹۰۸، ۱۹٥۸، الطبعة الاولی، شركە المعرفە لـلنشر و التوزیع، بغداد ۱۹۸۹. لاپەڕە: ۱۳ و د.سادق شەرەفكەندی، "کورتە مێژووی بزووتنەوە نەتەوایەتییەکانی کورد"، وەرگێرانی لە فارسییەوە, تەها عەتیقی، چاپخانەی ئاپیک، سوید، ۱۹۹٥. لاپەڕە: ٥۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ نپار، ژ، ۱، خولی پێنجەم، ۲٥-۰۳-۱۹۹٥، دەنگی كۆمیتەی ئاشتی و پشتگیری نیشتمانی كوردستان، فینڵاند. لاپەڕە: ۲٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۲٤ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ دوكتۆر مارف خەزنەدار، "لە بابەت مێژووی ئەدەبی كوردییەوە", بریتییە لە چواردە لێكۆڵینەوە، بەغداد، چاپخانەی الموسسە العراقیە لـلدعایە و التباعە، ۱۹۸٤. لاپەڕە: ۱۰۱ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ ڤوت الاكراد، لسان حال الحزب الدیمقراڵی الكردی فی لبنان "البارتی"، نڤف شهریە، العدد ۳۲، لندن، ۱٦-٦-۱۹۹۷. لاپەڕە: ٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ موحەمەد ڕەسوڵ هاوار، "سمكۆ (ئیسمایل ئاغای شوكاك) و بزووتنەوەی نەتەوایەتیی كورد"، چاپخانەی ئاپێك، چاپی یەكەم، سوید, ستۆكهۆڵم، ۱۹۹٥. لاپەڕە: ۲۹٤ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۱۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ دوكتۆر مارف خەزنەدار، "لە بابەت مێژووی ئەدەبی كوردییەوە", بریتییە لە چواردە لێكۆڵینەوە، بەغداد، چاپخانەی الموسسە العراقیە لـلدعایە و التباعە، ۱۹۸٤. لاپەڕە: ۲۱۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)
^ ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۱٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

دەروازەی ڕۆژژمێر

[1] د.كەمال مەزهەر، "چەند لاپەڕەیەك لە مێژووی گەلی كورد"، بەشی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی (ئەلئەدیب ئەلبەغدادییە)، بەغداد، ۱۹۸٥. لاپەڕە: ۱۸۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[2] الدكتور عبدالستار ڵاهر شریف، "الجمعیات و المنÙمات و الاحزاب الكردیە فی نڤف قرن" ۱۹۰۸، ۱۹٥۸، الطبعة الاولی، شركە المعرفە لـلنشر و التوزیع، بغداد ۱۹۸۹. لاپەڕە: ۱۳ و د.سادق شەرەفكەندی، "کورتە مێژووی بزووتنەوە نەتەوایەتییەکانی کورد"، وەرگێرانی لە فارسییەوە, تەها عەتیقی، چاپخانەی ئاپیک، سوید، ۱۹۹٥. لاپەڕە: ٥۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[3] نپار، ژ، ۱، خولی پێنجەم، ۲٥-۰۳-۱۹۹٥، دەنگی كۆمیتەی ئاشتی و پشتگیری نیشتمانی كوردستان، فینڵاند. لاپەڕە: ۲٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[4] ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۲٤ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[5] دوكتۆر مارف خەزنەدار، "لە بابەت مێژووی ئەدەبی كوردییەوە", بریتییە لە چواردە لێكۆڵینەوە، بەغداد، چاپخانەی الموسسە العراقیە لـلدعایە و التباعە، ۱۹۸٤. لاپەڕە: ۱۰۱ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[6] ڤوت الاكراد، لسان حال الحزب الدیمقراڵی الكردی فی لبنان "البارتی"، نڤف شهریە، العدد ۳۲، لندن، ۱٦-٦-۱۹۹۷. لاپەڕە: ٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[7] موحەمەد ڕەسوڵ هاوار، "سمكۆ (ئیسمایل ئاغای شوكاك) و بزووتنەوەی نەتەوایەتیی كورد"، چاپخانەی ئاپێك، چاپی یەكەم، سوید, ستۆكهۆڵم، ۱۹۹٥. لاپەڕە: ۲۹٤ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[8] ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۱۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[9] دوكتۆر مارف خەزنەدار، "لە بابەت مێژووی ئەدەبی كوردییەوە", بریتییە لە چواردە لێكۆڵینەوە، بەغداد، چاپخانەی الموسسە العراقیە لـلدعایە و التباعە، ۱۹۸٤. لاپەڕە: ۲۱۳ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[10] ئەكرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە، "شاری سلێمانی"، پێداچوونەوە و پێشەكیی د. عیزەدین موستەفا ڕەسوڵ، بەرگی یەكەم، چاپی یەكەم، چاپخانەی دار الحریە، بەغداد، ۱۹۸۷. لاپەڕە: ٤۱٦ (هاوڕێ باخەوان، "هاوڕێنامە بۆ مێژووى کوردستان و کورد"، چاپی یەکەم، بنکەى چاپ و پەخشی سەردەم، زنجیرە (۱٦)، چاپخانەی ڕوون، سلێمانى، ۱۹۹۹.)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]