ویلایەتی سانتا کاتارینا

ویلایەتی سانتا کاتارینا ویلایەتێکە لە ھەرێمی باشووری بەڕازیل. لە کۆی ڕووبەردا حەوتەمین بچووکترین ویلایەتە و یازدەھەمین ویلایەتە لە ژمارەی دانیشتووان.^[١]^[٢] سەرەڕای ئەوەش، ٩ھەمین گەورەترین شارۆچکەیە کە ٢٩٥ شارەوانی ھەیە. ئەم ویلایەتە کە ٣٫٤٪ی دانیشتووانی بەڕازیلییە، ٣٫٨٪ی بەرھەمی ناوخۆیی نیشتمانی بەرھەم دەھێنێت.^[٣]

پێوەرە کۆمەڵایەتییەکانی ویلایەتەکە لە باشترینەکانی بەرازیلن. بەرزترین ڕێژەی تەمەنی لە وڵاتەکەدا ھەیە (ھەروەک ناوچەی فیدراڵی)،^[٤] کەمترین ڕێژەی مردنی کۆرپەیە و ھەروەھا ئەو ویلایەتەیە کە کەمترین نایەکسانی ئابووری و نەخوێندەواری لە بەرازیلدا ھەیە.^[٥]^[٦] سانتا کاتارینا خاوەنی ٦ەمین بەرزترین بەرھەمی ناوخۆیییە لە وڵاتەکەدا،^[٧] کە ئابوورییەکی ھەمەچەشن و پیشەسازییە.

خوێندن

زمانی پورتوگالی زمانی فەرمی نیشتمانییە، و بەم پێیەش زمانی سەرەتایییە کە لە قوتابخانەکاندا دەخوێندرێت. زمانی ئینگلیزی و ئیسپانی و ھەندێک جار ئەڵمانی بەشێکن لە مەنھەجی فەرمی ئامادەیی.

لە ویلایەتی سانتا کاتارینا زیاتر لە ١٠٥ زانکۆ ھەیە.^[٨]

ژێرخانی ئابووری

ڕێگاوبانەکان

لە ساڵی ٢٠١٩دا، سانتا کاتارینا ٦٢ ھەزار و ٨٧١ کم ڕێگای سەرەکی ھەبووە، کە ٩٣٢١ کم لەو ڕێگایانە قیرتاو کراوە و لەو ژمارەیەش ٥٥٦ کم ڕێگای دووبارە بووە.^[٩]

ڕێگای سەرەکی بریتییە لە بی ئاڕ-١٠١ کە بە تەواوی دووبارە کراوەتەوە، بە درێژایی کەناراوەکاندا تێدەپەڕێت، کە زۆربەی ئەو ٢٥ شارەی ویلایەتی سانتا کاتارینا کە بەرزترین بەرھەمی ناوخۆیییان تێدایە.^[١٠] ڕێگا سەرەکییە سەرەکییەکانی دیکەی ویلایەتەکە بریتین لە بی ئاڕ-٤٧٠ و بی ئاڕ-٢٨٠، کە لە ئێستادا لەژێر کارەکانی دووبارەکردنەوەدان، بی ئاڕ-١١٦، بی ئاڕ-٢٨٢، بی ئاڕ-١٥٣ و بی ئاڕ-١٥٨.

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی

فلۆریانۆپۆلیس لەلایەن فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ھێرسیلیۆ لوزەوە خزمەتگوزاری پێشکەش دەکرێت بۆ ھەردوو گەشتی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی. ھاتوچۆکە گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە و لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ فڕۆکەخانەیەکی نوێ کرایەوە بۆ خزمەتکردنی ٢ ملیۆن و ٧٠٠ ھەزار سەرنشین لە ساڵێکدا. دیزاینی تەلارسازی فڕۆکەخانە نوێیەکە لەلایەن پێشبڕکێیەکی گشتییەوە ھەڵبژێردرا کە لەلایەن کۆمپانیای ئینفرائیرۆوە بە ھاوبەشی لەگەڵ دامەزراوەی تەلارسازی بەرازیل (IAB) بەڕێوەچوو. لە نێوان زیاتر لە ١٥٠ نووسینی ڕەسەن، پێشنیاری تەلارسازێکی ساوپاولۆ ماریۆ بیزێلی ھەڵبژێردرا. کارەکانی بیناسازی لە ساڵی ٢٠٠٥ تەندەر دەکرێت و پێویستە لە دوو ساڵی تردا تەواو بکرێت.

بەندەرەکان

ویلایەتەکە پێنج بەندەری تایبەتی ھەیە - ئیتاجای، ساو فرانسیسکۆ دوو سول، ئیتاپۆا، ئیمبیتوبا و ناڤێگانتێس - دوو بەندەری یەکەم گرنگییەکی زۆریان ھەیە. ساو فرانسیسکۆ دوو سول ھەناردەکاری سەرەکی سۆیا و دار و سێلولۆزە، ھەروەھا ھاوردەکاری ماددە پۆڵایییەکانە، وەک ستیل بار و کویل، جگە لە پێو و یوریا. ئیتاجای بەرھەمێکی زۆری مریشک و دار و گۆشت ھەناردە دەکات و بەرھەمی میکانیکی و ئەلیکترۆنی و ماددە کیمیایییەکان و قوماشی ھەمەجۆر ھاوردە دەکات. ئیمبیتوبا نوێنەرایەتی تێرمیناڵێکی خەڵوز و لاگونا دەکات کە بەندەرێکی ماسیگرتنە. ئیتاجای لە ساڵی ٢٠٢١دا ١٨٫٩ ملیۆن تۆن جووڵەی باری ھەبووە، و ساو فرانسیسکۆ دوو سول کە ١٣٫٦ ملیۆن تۆن بوو، کە لەنێو ١٠ گەورەترین باری وڵاتەکەدا بوو.^[١١]^[١٢]

سەرچاوەکان

^ Brazilian Official Territorial Area
^ «2014 IBGE Estimates – Estimates of Resident Population in Brazil, Federative Units and Municipalities» (PDF) (بە پورتوگالی). IBGE.gov.br. لە ١٢ی ئەیلوولی ٢٠١٤ ھێنراوە.
^ População cresce menos do que a média nacional no último ano, diz IBGE
^ «Federation Units – Life expectancy at birth – Brazil – Total – 2017» (PDF). IBGE. p. 11. لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
^ «Complete mortality table for Brazil – 2015» (PDF). IBGE. لە ٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە.
^ «Pesquisa Nacional por Amostra de Domicílios Contínua – PNAD Contínua | IBGE». www.ibge.gov.br. لە ٩ی ئابی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ Pontes، Helena Maria Mattos. «Contas Regionais 2015: queda no PIB atinge todas as unidades da federação pela primeira vez na série». IBGE – Agência de Notícias (بە Brazilian Portuguese). لە ٩ی ئابی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ «Universidades em Santa Catarina». Seruniversitario.com.br. لە ٣ی ئابی ٢٠١٤ ھێنراوە.
^ SISTEMA RODOVIÁRIO ESTADO DE SANTA CATARINA ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Lista do PIB das 25 cidades mais ricas de Santa Catarina
^ Complexo Portuário de Itajaí e Navegantes excede a marca de 1,6 Milhão de contêineres (TEU’S) movimentados em 2021
^ As 10 principais realizações e conquistas do Porto de São Francisco do Sul em 2021

[:0-1] Brazilian Official Territorial Area

[2] «2014 IBGE Estimates – Estimates of Resident Population in Brazil, Federative Units and Municipalities» (PDF) (بە پورتوگالی). IBGE.gov.br. لە ١٢ی ئەیلوولی ٢٠١٤ ھێنراوە.

[3] População cresce menos do que a média nacional no último ano, diz IBGE

[4] «Federation Units – Life expectancy at birth – Brazil – Total – 2017» (PDF). IBGE. p. 11. لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.

[5] «Complete mortality table for Brazil – 2015» (PDF). IBGE. لە ٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە.

[6] «Pesquisa Nacional por Amostra de Domicílios Contínua – PNAD Contínua | IBGE». www.ibge.gov.br. لە ٩ی ئابی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[7] Pontes، Helena Maria Mattos. «Contas Regionais 2015: queda no PIB atinge todas as unidades da federação pela primeira vez na série». IBGE – Agência de Notícias (بە Brazilian Portuguese). لە ٩ی ئابی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[8] «Universidades em Santa Catarina». Seruniversitario.com.br. لە ٣ی ئابی ٢٠١٤ ھێنراوە.

[9] SISTEMA RODOVIÁRIO ESTADO DE SANTA CATARINA ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[10] Lista do PIB das 25 cidades mais ricas de Santa Catarina

[11] Complexo Portuário de Itajaí e Navegantes excede a marca de 1,6 Milhão de contêineres (TEU’S) movimentados em 2021

[12] As 10 principais realizações e conquistas do Porto de São Francisco do Sul em 2021

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]