وزەی ڕەھای گیبس

وزەی ڕەھای گیبس (بە ئینگلیزی: Gibbs free energy) ھێندێکی داینامیکە گەرمیە کە بریتیە لەو ئیشەی کە سیستەمێک لە پڕۆسەیەک دا ئەنجامی دەدات، کاتێک پەستان و پلەی گەرمی جێگیر بن. لەبەر ئەوی ئەم ھێندە وزەیە، کەواتە یەکەکەشی یەکسانە بە جوڵ (J). ئەم ھێندە بە ($\Delta G$$\Delta G$) ھێما دەکرێ و یەکسانیشە بە:

$\Delta G^{\circ }=\Delta H^{\circ }-T\Delta S^{\circ }$${\displaystyle \Delta G^{\circ }=\Delta H^{\circ }-T\Delta S^{\circ }}$

لێرەدا ($\Delta H$$\Delta H$) بریتیە لە ئێنتالپی،$T$$T$ $T$بریتیە لە پلەی گەرمی، و $\Delta S$$\Delta S$بریتیە لە ئینتڕۆپی سیستەمەکە.

$\Delta G$$\Delta G$بریتیە لە بەرزتری بڕی وزە کە لە سیستەمێکی داخراوی داینامیکە گەرمی دا بەدەست دێت بە جێگیر بوونی قەبارە. کاتێک سیستەمێک لە دۆخی یەکەمەوە دەچێ بۆ دۆخی دووەم، $\Delta G$یەکسان دەبێ بەو ئیشەی لە لایەن سیستەمەوە ئەنجام دەدرێ لەسەر دەوروبەر.

$\Delta G$لە سەرەتادا پێی وتراوە وزەی بەنرخ، کە لە ساڵانی ١٨٧٠یەکان لایەن زانای ئەمریکی جۆزێف ویلارد گیبس پەرەی پێدراوە. وەسفی گیبس بۆ ئەم ھێندە بەم شێوەیە بوو:

بەرزترین بڕی وزەی میکانیکی کە دەکرێ لە سیستەمێک بەدەست بێت بە جێگیر بوونی قەبارە و پلەی گەرمی لە سیستەمێکی داخراو لە دۆخی سەرەتاییدا.