بۆ ناوەڕۆک بازبدە

لیوای گورگ (عێراق)

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
لۆگۆی تایبەت بە لیوا، بە فەرمی سەر بە وەزارەتی ناوخۆی عێراقە.

لیوای گورگ (بە عەرەبی: لواء الذئب)، لە ساڵی ٢٠٠٦ەوە بە فەرمی بە لیوایەکی سەربەخۆ ناسراوە، یەکەیەکە کە نزیکەی ٢٠٠٠ پۆلیسی تایبەتی کۆماندۆی تێدایە بە فەرمی لەژێر وەزارەتی ناوخۆی عێراقدایە.

مێژوو

[دەستکاری]

کۆماندۆکانی پۆلیسی تایبەت یەکەیەکی نوخبەی دژە یاخیبوون بوون کە وەڵامی وەزارەتی ناوخۆیان دەدایەوە. لە حوزەیرانی ٢٠٠٤دا، ھاوپەیمانان سەروەریان بۆ حکوومەتی کاتی عێراق گواستەوە. لە سەردەمی سەرۆکوەزیرانی نوێ، ئەیاد عەللاوی، وەزیرێکی نوێی ناوخۆی بە ناوی فەلاح حەسەن ئەلنەقیب دەستنیشان کرد.[١]

ئەلنەقیب ھەوڵیدا ھێزی پۆلیسی کاریگەری عێراقی بۆ ئاسایش دابین بکات دوای خراپی دەدای پۆلیس لە شەڕەکاندا دژی سوپای مەھدی سەر بە پیاوی ئایینی شیعە موقتەدا سەدر. ئەلنەقیب "یەکەکانی کۆماندۆ"ی لە سەربازانی پێشووی لە یەکە نوخبەکانی وەک پاسەوانی کۆماری سەدام دروست کرد. ئەم یەکانە کە لەلایەن مامی ئەلنەقیبەوە فەرماندەیی دەکرا، عەدنان تەبیت کە پێشتر ژەنەراڵێکی سوپا بووە، بە شێوەیەکی شەخسی دڵسۆزی وەزیر بوون. کۆماندۆکان سەرەتا بەبێ بەشداریکردنی ئەمریکا پەروەردە کران، سوپای ئەمریکا چەک و پشتیوانی لۆجستیکی پێشکەش بەم یەکانە کرد، کە لەژێر بەڕێوەبەرایەتی وەزیری نەقیبدا کاریگەر بوو لە شەڕکردن شانبەشانی ھێزەکانی ئەمریکا دژی یاخیبووانی سوننە و میلیشیا شیعەکان دەجەنگان.[٢][٣]

ئۆپەراسیۆنەکان

[دەستکاری]

لە مانگی ئایاری ٢٠٠٦ نووری مالیکی جێگەی جەعفەری گرتەوە وەک سەرۆکوەزیران و بەڵێنیدا سەرکوتکردنی لیوای گورگ و ھەر یەکەیەکی دیکە کە بینرا ئەجێندای تائیفی ئەنجام بدەن، بەڵام تا ئەو کاتە زۆربەی سەرکردەکانی لیواکان ھەڵاتبوون یان کوژران.

لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٩، لیوای گورگ ناوبانگێکی زۆری بەدەستھێنا دوای سەرکەوتنی بەرنامەی تیرۆر لە چنگی دادپەروەریدا، کە بەرنامەیەکی سەرەکی بوو لە تەلەڤیزیۆنی ئەلعێراقییە کە لێکۆڵینەوەی ڕاستەوخۆی لە یاخیبووانی عێراقی لەلایەن کۆماندۆکانی لیوای گورگەوە دەکرد و لە بنکەدراوەی لۆگی جەنگدا ستایشی کرا. لە ئەڵقەیەکدا ئەبو وەلید پرسیاری لە نزیکەی سی گومانلێکراو کرد کە جل و بەرگی خراپیان لەبەردا بوو، ھەندێکیان وێنەی قوربانییەکانیان گرتبوو، چاوەڕێی دان بە تاوانەکانیاندا بوون.[٤]

پێکھاتە

[دەستکاری]

یەکەکە زۆربەی شیعە بوو، وە زۆرێک لە دامەزراوەکانی لە ناوچە زەبەلاحەکانی شیعە ھەژارەکانی شاری سەدر لە بەغدا وەرگرتبوو. بەپێی زانیارییەکان، مانگانە مووچەی ئەندامانی لیواکە ٧٠٠ ھەزار دیناری عێراقی، واتە ٤٠٠ دۆلاریان پێدەدرا، زۆرێک لە کارمەندانی یەکەکان ئەندامی لیوای بەدر بوون.[٥]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Iraq 'death squad caught in act'
  2. ^ - Q&A on Iraq's militias
  3. ^ «- Guy Calaf, کۆماندۆی تایبەتی سوپای عێراق». لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
  4. ^ Alam، Hannah (٢٨ی تەممووزی ٢٠٠٥). «لیوای گورگ خۆشەویستترین و ترساوترینی هێزە ئەمنیەکانی عێراق». Miami Herald. 'The Muslim Scholars Association? They're infidels,' Abul Waleed said, tossing his detractors' complaints into the wastebasket.
  5. ^ Beehner، Lionel (٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٥). «میلیشیا شیعەکانی نێو لیوای گورگ». Council on Foreign Relations.