فێرناندۆی دووەم

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
فێرناندۆی ئارگۆن لەگەڵ هاوسەری یاکەمی ئیسابێلا
فێرناندۆی دووەمی ئارگۆن پاشای ئیسپانیا

فێردیناند دووەم (١٠ی ئازاری ١٤٥٢ – ١٥١٦) پاشای ئارگۆن بوو لە ساڵی ١٤٧٩ تا مردنی لە ساڵی ١٥١٦ . وەک هاوسەری شاژنە ئیزابێلای یەکەمی کاستیل، هەروەها لە ساڵی ١٤٧٥ تا ١٥٠٤ پاشای کاستیل بووە (وەک فێردیناند پێنجەم)[١]. لەگەڵ ئیزابێلا بە هاوبەشی حوکمڕانییان کرد بەسەر ئیسپانیای یەکگرتوو ؛ پێکەوە بە پاشاکانی کاسۆلیکی ناسراون. فێردیناند بە یەکەم پاشای ئیسپانیا دادەنرێت، و لە سەردەمی حوکمڕانیدا بەو شێوەیە وەسف کراوە، هەرچەندە لە ڕووی یاساییەوە کاستیل و ئەراگۆن وەک دوو شانشینی جیاواز مانەوە تاوەکو بە فەرمی بە فەرمانەکانی نویڤا پلانتا کە لە نێوان ساڵانی ١٧٠٧ و ١٧١٦ دەرچوون، یەکگرتوو بوون. تاجی ئەراگۆن کە فێردیناند لە ساڵی ١٤٧٩ بە میرات گرتبوو، شانشینی ئەراگۆن، [٢]ڤالێنسیا، مایۆرکا، سەردینیا و سیسیلیای لەخۆگرتبوو، هەروەها میرنشینی کەتەلۆنیا. هاوسەرگیرییەکەی لەگەڵ ئیزابێلا وەک "بەردی بناغەی بناغەی دەسەڵاتی پاشایەتی ئیسپانیا" دادەنرێت. ئەوان ڕۆڵێکی گەورەیان هەبوو لە کۆلۆنیکردنی ئەوروپی بۆ ئەمریکا، سپۆنسەری یەکەم گەشتی کریستوفر کۆلۆمبۆسیان کرد لە ساڵی ١٤٩٢. لەو ساڵەدا ئەو دوو هاوسەرە شکستیان بە گرانادا هێنا کە دوا دەوڵەتی موسڵمان بوو لە ئەوروپای ڕۆژئاوا، بەم شێوەیەش ڕیکۆنکیستایان تەواو کرد کە چەندین سەدە درێژەی خایاند.دوای مردنی ئیزابێلا لە ساڵی ١٥٠٤، جوانا کچی ئەو دوو هاوسەرە بوو بە شاژنی تاجی کاستیل. لەو ساڵەدا، دوای شەڕێک لەگەڵ فەرەنسا، فێردیناند شانشینی ناپۆلی داگیرکرد. لە ساڵی ١٥٠٧ بەناوی جوانا بوو بە حاکمی کاستیل کە گوایە لە ڕووی دەروونییەوە ناجێگیرە. لە ساڵی ١٥٠٦دا، وەک بەشێک لە پەیماننامەیەک لەگەڵ فەرەنسا، فێردیناند هاوسەرگیری لەگەڵ جێرمینی فۆیکس کرد، کە هیچ منداڵێکی لە ژیاندا نەبوو لەگەڵیدا. لە ساڵی ١٥١٢ زۆربەی شانشینی ناڤاری داگیرکرد، فەرمانڕەوایی هەموو ئەو خاکانەی کرد کە ئیسپانیای مۆدێرنیان لەخۆگرتبوو تا مردنی لە ساڵی ١٥١٦ چارڵزی پێنجەم).

سەرەتای ژیان[دەستکاری]

جوانا کاستیل دووەم هاوسەری فێرناندۆ

فێردیناند لە ١٠ی ئازاری ١٤٥٢ لە شارۆچکەی سۆس دێل ڕێی کاتۆلیکۆ لە شانشینی ئەراگۆن لەدایکبووە، وەک کوڕی یۆحەنا دووەمی ئەراگۆن (کە ئخێزانەکەی لقێکی کادێتی ماڵی تراستامارا بووە) لەلایەن هاوسەری دووەمیەوە، جوانا ئێنریکێز.[٣][٤]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Ferdinand II of Aragon", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2023-11-24, retrieved 2023-12-24
  2. ^ "Ferdinand II of Aragon", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2023-11-24, retrieved 2023-12-24
  3. ^ "Ferdinand II of Aragon", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2023-11-24, retrieved 2023-12-24
  4. ^ "Ferdinand II of Aragon", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2023-11-24, retrieved 2023-12-24