شێرپەنجەی مۆخی ئێسک
 | لەوانەیە ئەم وتارە پێویستی بە بەسەرداچوونەوەی ڕێزمان، ڕێنووس، یان شێواز بێت. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
 | ئەم وتارە بەستەری نییە بۆ وتارەکانی تری ویکیپیدیا. |
شێرپەنجەی مۆخی ئێسک, ھەروەھا ناسراو بە مایڵۆمەی خانەی پلازما، شێرپەنجەیێکی خانەی پلازمایە، جۆرێکی خرۆکەی خوێنی سپی کە بە شێوەیەکی ئاسایی دژەتەن بەرھەم دەھێنێت. زۆرجار ھیچ نیشانەی سەرەتای تێبینی ناکرێن. ھەروەک ئەودەچێتە پێش، ئازاری ئێسک، خوێنی بەربوون
، ھەوکردنی زوو زوو، و کەم خوێنی لەوانەیە ڕوو بدات. ئاڵۆزکاری لەوانەیەئامیلۆیدۆیسس بگرنەوە. ھۆی شێرپەنجەی مۆخی ئێسک نەزانراوە. لەوانەیە قەڵەوی ھۆکارێک بێت، کەوتنەبەر تیشک وکیمیایی، مێژووی خێزان. شێرپەنجەی مۆخی ئێسک لەوانەیە لە جۆری مۆنۆکڵۆنەڵ گامۆپاتی زۆر بایەخدات دەربکەوێت دەچێتە پێش بۆ شێرپەنجەی مۆخی ئێسک جۆری سمەولدەرینگ کە خانەی پلازمای نائاسایی دژەتەنی نائاسایی بەرھەم دەھێنن، کە دەتوانن گرفتی گورچیلە دروست بکا و ببێتە ھۆی کەمی خوین. خانەی پلازما دەتوانن بارستەیێک پێک بھێنن لە کولەکەی ئێسک یان شانەی نەرم کاتێک یەک دەگرێ، کاتێک یەک پلاسماستۆمابێت بەناوی پلاسماستۆما دەبێت ئەگەر زیاتر لەیەک پلاسماستۆما بێت پێ دەگۆترت شێرپەنجەی مۆخی ئێسک. رێژەی نەمردنی پێنج-سال نزیکەیە ٤٩٪
ھۆکارەکان
[دەستکاری]ھۆیەکەی مایلومە بە شێوەیەکی گشتی نەزانڕاوە
نیشانەکان
[دەستکاری]- ئازاری ئێسک ڕوونکرنەوە نیشان دانی باوترین شوێنی نەخۆشیی ئێسک لە بڕبڕەی پشتە. ئازاری ئێسک کار لە نزیکەی دەکات ٧٠٪ی کەس لەگەڵ میەلۆمای زۆر و باوترین نیشانەە. ئازاری ئێسکی میەلۆما عادەتەن بڕبڕەکە بەشداری دەکات و پەراسوو، و خراپتر دەکات لەگەڵ چاڵاکی. بەردەوام، ئازاری سنووردار لەوانەیە شکستێکی ئێسکی نەخۆشیزانیی نیشان بدات. بەشداربوونی ڤەرتەبراکان لەوانەیە بن بە ھۆی پەستانی دڕکەپەتک یان کووڕی.
- کەم خوێنی
کەم خوێنی دۆزییەوە لە میەلۆما عادەتەن [نۆرمۆستیک] و [نۆرمۆچرۆمیک]ە. ئەو لە بەدیلەوەی کولەکەی ئێسکی ئاساییە بە ھۆی لەلایەن تێ خزین خانەی گرێ و ڕێ گرتنی ئاسایی بەرھەمھێنانی خانەی خوێنی سوور (ھەماتۆپۆیەسیس) لەلایەن ستۆکینەس.
- کاری گورچیلەی لاواز بوو
کاری گورچیلەی لاواز بوو لەوانەیە دەر بکەوێت، یان تیژ (ووتە یان ھەمیشە، و لەگەڵ ھەر پلەیێکی توندوتیژی. باوترین ھۆی نشستیی گورچیلە لە میەلۆمای زۆر بەھۆی پرۆتینە سەکرەتەد لەلایەن خانەی خراپ. خانەی میەلۆما پرۆتینی مۆنەکلەونەلی گۆڕان جۆر بەرھەم دەھێنن، زۆربەی یمونۆگلۆبولینسی بەشێوەیەکی گشتی (دژەتەن) و زنجیری ڕووناکیی ئازاد، بوون بە ھۆی بەنائاساییی ئاستی بڵندی ئەم پرۆتینانە لە خوێنەکە. پشت بەستن بە لەسەر قەبارەکەی ئەم پرۆتینانە، ئەوان لەوانەیە دەر بھاوێژرێن بەناو گوورچیلەکە. گورچیلە دەتوانن زیان پێ بگەیەنرێن لەلایەن کاریگەریی پرۆتین یان زنجیری ڕووناکی. رەسۆرپتیۆنی ئێسکی زیاد کردە بە ھۆی ھیپەرکالسمیا و نەپھرۆکالسینۆسیسی ھۆ، بەو جۆرە بەشداری دەکەین بۆ نشستیی گورچیلە. ئامیلۆیدۆسیسێک دوور سێیەمە لە بوونە ھۆکە.
- ھەوکردن
باوترین ھەوکردن پنەومۆنیاس و پیەلۆنەپھریتیسن. نەخۆشیزای نخۆشی لە سیەکانی باو پنەومۆنیای ئێس دەگرنەوە، ئاورەوسی ئێس، و کەی. پنەومۆنیا، لەو کاتەی نەخۆشیزای باو پیەلۆنەپھریتیسنە ھۆی ئی دەگرێتەوە. کەولی و زیندەوەری نەرێی-گرامی دیکە. ەکە مەزنترین ماوەی مەترسی بۆ ڕوودانی ھەوکردن لەکە بەرایی کەم مانگە لەدوای سەرەتای چارەسەرکردن بە مادەی کیمیاوی. زیاد کراوی مەترسیی ھەوکردن بەھۆی کەمیی بەرگریە. ھەرچەندە ئاستی یمونۆگلۆبولینی تەواو بە شێوەیەکی نموونەیی بەرز دەکرێتەوە لە میەلۆمای زۆر، زۆربەیی دژەتەنەکان دژەتەنی مۆنەکلەونەلی ناکاریگەر لێوە خانەی پلازمای کەسێک کە کت ومت لە کەسێکی تر دەچێین. گرووپێکی ھەڵ بژێرراوی خەڵک لەگەڵ تۆمار کراو ھیپۆگاماگلۆبولینەمیا لەوانەیە لە چارەسەری یمونۆگلۆبولینی بەدیل سوود وەر بگرم تا مەترسیی ھەوکردن کەم بکاتەوە.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Multiple myeloma»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩.
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە شێرپەنجەی مۆخی ئێسک تێدایە. |