زانکۆی شیامێنن

زانکۆی شیامێن (بە چینی: 厦门大学؛ بە پین-ین: Xiàmén Dàxué�)، بە گشتی ناسراوە بە شیا دا (بە چینی: 厦大�)، زانکۆیەکی توێژینەوەی گشتی نیشتیمانییە لە شیامێن، فویجیان، چین.

زانکۆکە لە ساڵی ١٩٢١ دامەزراوە لەلایەن تان کای کی، بازرگانێکی نیشتمانپەروەر و چینی لە سەنگاپورە، زانکۆکە بە بەردەوامی وەک یەکێک لە دامەزراوە ئەکادیمییە باڵاکان لە باشووری چین دادەنرێت، بە توانا لە بیرکاری، کیمیا، ئۆقیانۆگرافی، ئابووری، بەڕێوەبردن، یاسا، پەیوەندی و زانستی سیاسی.

مێژوو

دیمەنی پانۆرامای زانکۆی شیامێن، لەگەڵ کامپێکی نوێ لە پێشەوە و کامپێکی سەرەتایی لە نزیک کەنار دەریا

لە ساڵی ١٩١٩، تان کای کی، کە کۆچبەرێکی چینی بوو لە سەنگاپورە، و بازرگان، وەبەرھێنەر، و خێرخواز بوو، ٤ ملیۆن دۆلاری بەخشی بۆ بەخشینی زانکۆی ئامۆی لە شاری ئامۆی. کاتێک زانکۆکە لە ساڵی ١٩٢١ دامەزرا، زیاتر لە ٢٠ ئەندامی زانکۆ و تەنھا ٩٨ خوێندکار ھەبوون.

ماوەی زانکۆی نیشتیمانی

لە ساڵی ١٩٣٧، تان کای کی بەڕێوەبەرایەتیی زانکۆکەی گواستەوە بۆ حکوومەتی نیشتمانی، و دامەزراوەکە بوو بە زانکۆی نەتەوەیی.

پەیکەری بەڕێز تان کای، لەبەردەم ھۆڵی یادەوەرییەکەی کە دەکەوێتە کامپێکی سەرەکی زانکۆی شیامێن.

دەریاچەی فۆرۆنگ

ھۆڵی دانیشتن

پەیکەری بیرکاریزانێکی بەناوبانگ تان کینگڵون

لە ساڵی ١٩٣٨، لە کاتی بەرپابوونی جەنگی دووەمی چین و ژاپۆن، زانکۆکە بۆ ماوەیەکی کاتی گواسترایەوە بۆ شارستانی چانگتینگ لە ڕۆژاوای فویجیان بۆ ئەوەی لە داگیرکاری ژاپۆنی لە ناوچەکانی کەناراوەکانی چین دەرباز بێت.

لە ساڵی ١٩٤٦، دوای جەنگ، زانکۆکە گەڕایەوە بۆ شیامێن و چالاکی ئاسایی دەستپێکردەوە.

لە ساڵی ١٩٥٢، گۆڕدرا بۆ زانکۆیەکی گشتگیر کە ھەردوو ھونەر و زانست دەگرێتەوە.

لە ساڵی ١٩٦٣، وەک زانکۆیەکی سەرەکی لە چین دیاری کرا.

لە ساڵی ١٩٩٥، زانکۆی شیامێن ھەڵبژێردرا بۆ بەشداریکردن لە پرۆژەی ٢١١، دەستپێشخەری حکوومەتی چین بۆ دابینکردنی سەرچاوە دارایییە زیادەکان بۆ زانکۆکانی وڵاتەکە.

لە ساڵی ٢٠٠٠، زانکۆکە ھەڵبژێردرا بۆ پرۆژەی ٩٨٥، دەستپێشخەرییەکی حکوومەتی نیشتیمانی و ناوخۆیی بۆ دابینکردنی پارە بۆ بنیاتنانی دامەزراوەکان و کرێگرتنی کۆلێژەکان بۆ بەھێزکردنی زانکۆکانی باڵای چین.

لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣، وەزارەتی خوێندنی باڵای مالیزیا نامەیەکی بانگھێشتکردنی پێشکەش بە زانکۆی شیامێن کرد بۆ دامەزراندنی لقێکی زانکۆکە لە مالیزیا.

لە ٣ی تەممووزی ٢٠١٤، بناغەی زانکۆی شیامێن لە مالیزیا لە نزیک کوالالالۆمپور بە فەرمی دامەزرا.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Xiamen University»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٢.

بەستەرە دەرەکییەکان

• وێبگەی فەرمی (ئینگلیزی)