دەرمانە پێویستەکانی ڕێکخراوەی جیھانیی تەندروستی
ڕواڵەت
(لە دەوا زەروورییەکانی ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانیەوە ڕەوانە کراوە)
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
دەستکاریکردنی دەوا زەروورییەکانی ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی پێڕستێکە لە لایەن ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی بۆ تۆمار کردنی ئەو دەوایانەی کە پێویستە هەموو کاتێک لە هەموو وڵاتێکدا ببێت، درووست کراوە.
بێهۆشکەرەکان
[دەستکاری]بێهۆشکەرە گشتییەکان و ئۆکسیجن
[دەستکاری]دەوا هەڵمژییەکان
[دەستکاری]دەوا وەشانییەکان
[دەستکاری]بێهۆشکەرە خۆجێییەکان
[دەستکاری]دەوا پێش نەشەتەرگەرییەکان و بێهۆشکەرەکان بۆ نەشتەرگەرییە کورتەکان
[دەستکاری]دەوای ئێش و دەرمانی تەواوکەر
[دەستکاری]ناهۆشبەرەکان و دەوا دەژە هەوە ناسترۆییدییەکان(NSAIDs)
[دەستکاری]دژە ئێشە هۆشبەرەکان
[دەستکاری]دەوا بۆ دیکەی سیمپتۆمە باوەکان لە دەرمانی تەسکینی
[دەستکاری]- ئامیتریپتیین
- سیکلیزین
- دێگزامێتازۆن
- دیازپام
- سۆدیۆم دۆکووزەیت
- فلووکسێتین
- هالۆپێریدۆل
- هیۆسین بووتیلبرۆمید
- هیۆسین هیدرۆبرۆمید
- لاکتوولۆز
- ۆپێرامید
- مێتۆجلۆپرامید
- میدازۆلام
- ئۆندانسێترۆن
- سێنا گلیکۆزید
دژە هەستۆکییەکانو دەواکانی ئانافیلاکسی
[دەستکاری]دژە ژەهرەکان و ماددەکانی تر کە لە ژەهراوی بووندا بەکاردێن
[دەستکاری]ناتایبەتەکان
[دەستکاری]تایبەتەکان
[دەستکاری]- ئەسێتیلسیستێئین
- ئاترۆپین
- کەلسیۆم گلووکۆنات
- Methylthioninium chloride (methylene blue)
- نالۆکسان
- پێنیسیلامین
- Prussian blue
- Sodium nitrite
- Sodium thiosulfate
- دێفێرۆکسامین
- دیمێرکاپرۆل
- فۆمێپیزۆل
- Sodium calcium edetate
- Succimer
دەوای دژە فێ
[دەستکاری]- کاربامازێپین
- دیازێپام
- لۆرازێپام
- مەنیەزیۆم سوولفات (دەوا)
- فێنۆباربیتاڵ
- فێنیتۆیین
- سۆدیۆم ڤالپۆرات
- ئێتۆووکسیماید
دەوا دژە چڵکەکان
[دەستکاری]Antihelminthics
[دەستکاری]Intestinal antihelminthics
[دەستکاری]Antifilarials
[دەستکاری]دەوا دژە شیستۆزۆماکان و دژە نێماتۆدەکان
[دەستکاری]Antibiotics
[دەستکاری]Beta Lactam medicines
[دەستکاری]- Amoxicillin
- Amoxicillin/clavulanic acid (amoxicillin + clavulanic acid)
- Ampicillin
- Benzathine benzylpenicillin
- Benzylpenicillin
- Cefalexin
- Cefazolin[note ١]
- Cefixime[note ٢]
- Ceftriaxone[note ٣]
- Cloxacillin
- Phenoxymethylpenicillin (penicillin V)
- Procaine benzylpenicillin[note ٤]
- Cefotaximeα[note ٥]
- Ceftazidimeα
- Imipenem/cilastatinα[note ٦]
Other antibacterials
[دەستکاری]- Azithromycin[note ٧]
- Chloramphenicol
- Ciprofloxacin
- Clarithromycin[note ٨]
- Doxycycline
- Erythromycin
- Gentamicin
- Metronidazole
- Nitrofurantoin
- Spectinomycin
- Trimethoprim/sulfamethoxazole
- Trimethoprim
- Clindamycinα
- Vancomycinα
دەوای دژە گولی
[دەستکاری]Antituberculosis medicines
[دەستکاری]- Ethambutol
- Ethambutol/isoniazid (ethambutol + isoniazid)
- Ethambutol/isoniazid/pyrazinamide/rifampicin (ethambutol + isoniazid + pyrazinamide + rifampicin)
- Ethambutol/isoniazid/rifampicin (ethambutol + isoniazid + rifampicin)
- Isoniazid
- Isoniazid/pyrazinamide/rifampicin (isoniazid + pyrazinamide + rifampicin)
- Isoniazid/rifampicin (isoniazid + rifampicin)
- Pyrazinamide
- Rifabutin[note ٩]
- Rifampicin
- Rifapentine[note ١٠]
- Amikacinα
- Bedaquilineα
- Capreomycinα
- Cycloserineα[note ١١]
- Delamanidα
- Ethionamideα[note ١٢]
- Kanamycinα
- Levofloxacinα[note ١٣]
- Linezolidα
- p-aminosalicylic acidα
- Streptomycinα
Antifungal medicines
[دەستکاری]دەوا دژە ڤایرۆسەکان
[دەستکاری]دەوا دژە هێرپێسەکان
[دەستکاری]دژە رێترۆڤایرۆسەکان
[دەستکاری]Nucleoside/nucleotide reverse transcriptase inhibitors
[دەستکاری]- Abacavir (ABC)
- Lamivudine (3TC)
- Stavudine (d4T)
- Tenofovir disoproxil fumarate (TDF)
- Zidovudine (ZDV or AZT)
Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors
[دەستکاری]- Efavirenz (EGV or EFZ)
- Nevirapine (NVP)
Protease inhibitors
[دەستکاری]- Atazanavir
- Darunavir
- Lopinavir/ritonavir (LPV/r)
- Ritonavir
- Saquinavir (SQV)
Fixed-dose combinations
[دەستکاری]- Abacavir/lamivudine (abacavir + lamivudine)
- Efavirenz/emtricitabine/tenofovir[note ١٤]
- Emtricitabine/tenofovir[note ١٤]
- Lamivudine/nevirapine/stavudine
- Lamivudine/nevirapine/zidovudine
- Lamivudine/zidovudine
Other antivirals
[دەستکاری]Antihepatitis medicines
[دەستکاری]Medicines for hepatitis B
[دەستکاری]Nucleoside/Nucleotide reverse transcriptase inhibitors
Medicines for hepatitis C
[دەستکاری]Nucleotide polymerase inhibitors
Protease inhibitors
NS5A inhibitors
Non-nucleoside polymerase inhibitors
Other antivirals
Fixed-dose combinations
Antiprotozoal medicines
[دەستکاری]Antiamoebic and antigiardiasis medicines
[دەستکاری]Antileishmaniasis medicines
[دەستکاری]Antimalarial medicines
[دەستکاری]For curative treatment
[دەستکاری]- Amodiaquine[note ١٩]
- Artemether[note ٢٠]
- Artemether/lumefantrine[note ٢١]
- Artesunate[note ٢٢]
- Artesunate/amodiaquine[note ٢٣]
- Artesunate/mefloquine
- Chloroquine[note ٢٤]
- Doxycycline[note ٢٥]
- Mefloquine[note ١٩]
- Primaquine[note ٢٦]
- Quinine[note ٢٧]
- Sulfadoxine/pyrimethamine[note ٢٨]
بۆ بەرگری
[دەستکاری]Antipneumocystosis and antitoxoplasmosis medicines
[دەستکاری]Antitrypanosomal medicines
[دەستکاری]African trypanosomiasis
[دەستکاری]1st stage
[دەستکاری]2nd stage
[دەستکاری]American trypanosomiasis
[دەستکاری]دەوا دژە میگرێنەکان
[دەستکاری]هێرشی خێرا
[دەستکاری]بەرگری
[دەستکاری]Antineoplastic and immunosuppressives
[دەستکاری]Immunosuppressive medicines
[دەستکاری]Cytotoxic and adjuvant medicines
[دەستکاری]- All-trans retinoic acid (tretinoin)α
- Allopurinolα
- Asparaginaseα
- Bendamustineα
- Bleomycinα
- Calcium folinateα
- Capecitabineα
- Carboplatinα
- Chlorambucilα
- Cisplatinα
- Cyclophosphamideα
- Cytarabineα
- Dacarbazineα
- Dactinomycinα
- Daunorubicinα
- Docetaxelα
- Doxorubicinα
- Etoposideα
- Fludarabineα
- Fluorouracilα
- Filgrastimα
- Gemcitabineα
- Hydroxycarbamideα
- Ifosfamideα
- Imatinibα
- Irinotecanα
- Mercaptopurineα
- Mesnaα
- Methotrexateα
- Oxaliplatinα
- Paclitaxelα
- Procarbazineα
- Rituximabα
- Thioguanineα
- Trastuzumabα
- Vinblastineα
- Vincristineα
- Vinorelbineα
هۆرمۆنەکان و دژەهۆرمۆنەکان
[دەستکاری]- Anastrozoleα
- Bicalutamideα
- Dexamethasoneα
- Hydrocortisoneα
- Leuprorelinα
- Methylprednisoloneα
- Prednisoloneα
- Tamoxifenα
دەوا دژە پارکینسۆنەکان
[دەستکاری]دەوا کاریگەرەکان لە سەر خوێن
[دەستکاری]Antianaemia medicines
[دەستکاری]Medicines affecting coagulation
[دەستکاری]Other medicines for haemoglobinopathies
[دەستکاری]بەرهەمەکانی خوێن و جێگرەوەی پلازما کە سەرچاوەی مرۆڤن
[دەستکاری]خوێن و پێکھاتەکانی خوێن
[دەستکاری]Plasma-derived medicines
[دەستکاری]Human immunoglobulins
[دەستکاری]- Rho(D) immune globulin
- Anti-rabies immunoglobulin
- Anti-tetanus immunoglobulin
- Human normal immunoglobulinα
Blood coagulation factors
[دەستکاری]Plasma substitutes
[دەستکاری]Cardiovascular medicines
[دەستکاری]Antianginal medicines
[دەستکاری]Antiarrhythmic medicines
[دەستکاری]- Bisoprolol[note ٣٥]
- Digoxin
- Epinephrine (adrenaline)
- Lidocaine
- Verapamil
- Amiodaroneα
Antihypertensive medicines
[دەستکاری]- Amlodipine
- Bisoprolol[note ٣٥]
- Enalapril
- Hydralazine[note ٣٦]
- Hydrochlorothiazide
- Methyldopa[note ٣٧]
- Sodium nitroprussideα
Medicines used in heart failure
[دەستکاری]Antithrombotic medicines
[دەستکاری]Anti-platelet medicines
[دەستکاری]- Acetylsalicylic acid (aspirin)
- Clopidogrel
Thrombolytic medicines
[دەستکاری]Lipid-lowering agents
[دەستکاری]Dermatological (topical)
[دەستکاری]Antifungal medicines
[دەستکاری]Anti-infective medicines
[دەستکاری]Anti-inflammatory and antipruritic medicines
[دەستکاری]Medicines affecting skin differentiation and proliferation
[دەستکاری]Scabicides and pediculicides
[دەستکاری]Diagnostic agents
[دەستکاری]دەوا چاوییەکان
[دەستکاری]Radiocontrast media
[دەستکاری]Disinfectants and antiseptics
[دەستکاری]Antiseptics
[دەستکاری]Disinfectants
[دەستکاری]Diuretics
[دەستکاری]Gastrointestinal medicines
[دەستکاری]Antiulcer medicines
[دەستکاری]
Antiemetic medicines
[دەستکاری]Anti-inflammatory medicines
[دەستکاری]Laxatives
[دەستکاری]Medicines used in diarrhea
[دەستکاری]Oral rehydration
[دەستکاری]Medicines for diarrhea in children
[دەستکاری]Hormones, other endocrine medicines, and contraceptives
[دەستکاری]Adrenal hormones and synthetic substitutes
[دەستکاری]ئاندرۆجینەکان
[دەستکاری]Contraceptives
[دەستکاری]Oral hormonal contraceptives
[دەستکاری]Injectable hormonal contraceptives
[دەستکاری]Intrauterine devices
[دەستکاری]Barrier methods
[دەستکاری]Implantable contraceptives
[دەستکاری]Intravaginal contraceptives
[دەستکاری]ئینسۆلینەکان و دەواکانی تر بۆ دیابێت
[دەستکاری]Ovulation inducers
[دەستکاری]پرۆجیستۆنەکان
[دەستکاری]هۆرمۆنە تیرۆییدیەکان و دەوا دژە تیرۆییدەکان
[دەستکاری]Immunologicals
[دەستکاری]Diagnostic agents
[دەستکاری]- Tuberculin, purified protein derivative (PPD)
Sera and immunoglobulins
[دەستکاری]Vaccines
[دەستکاری]- ڤاکسینی ب. س .ژ.
- ڤاکسینی وەبا
- ڤاکسینی دیفتێری
- ڤاکسینیڤاکسینی هێمۆفیلووس ئینفلوازای جۆری ب
- ڤاکسینی هێپاتیتی ئا
- ڤاکسینی هێپاتیتی ب
- ڤاکسینی ڤایرۆسی بالووکە
- ڤاکسینی ئینفلوێنزا
- ڤاکسینی ئێنسێفالیتی ژاپۆنی
- ڤاکسینی سوورک
- ڤاکسینی مێنەنژیتی مێنەنگۆکۆکی
- ڤاکسینی ئۆریۆن
- ڤاکسینی کۆکە ڕەشە
- ڤاکسینی نۆمۆکۆکی
- ڤاکسینی شەپڵەی مناڵان
- ڤاکسینی هاربوون
- ڤاکسینی رۆتاڤایرووس
- ڤاکسینی سووریجە
- ڤاکسینی کۆزاز
- ڤاکسینی ئێنسێفالیتی گەنەیی
- ڤاکسینی تیفۆئید
- ڤاکسینی ڤاریسێلا
- ڤاکسینی تای زەرد
Muscle relaxants (peripherally-acting) and cholinesterase inhibitors
[دەستکاری]Eye preparations
[دەستکاری]Anti-infective agents
[دەستکاری]Anti-inflammatory agents
[دەستکاری]Local anesthetics
[دەستکاری]Miotics and antiglaucoma medicines
[دەستکاری]Mydriatics
[دەستکاری]- Atropine[note ٤١]
- Epinephrine (adrenaline)α
Anti-vascular endothelial growth factor (VEGF)
[دەستکاری]Oxytocics and antioxytocics
[دەستکاری]Oxytocics and abortifacients
[دەستکاری]- Ergometrine
- Misoprostol
- Oxytocin
- Mifepristone used with misoprostolα[note ٤٢]
Antioxytocics (tocolytics)
[دەستکاری]Peritoneal dialysis solution
[دەستکاری]- Intraperitoneal dialysis solution (of appropriate composition)α
Medicines for mental and behavioural disorders
[دەستکاری]Medicines used in psychotic disorders
[دەستکاری]Medicines used in mood disorders
[دەستکاری]Medicines used in depressive disorders
[دەستکاری]Medicines used in bipolar disorders
[دەستکاری]- Carbamazepine
- Lithium
- Valproic acid (sodium valproate)
Medicines for anxiety disorders
[دەستکاری]Medicines used for obsessive compulsive disorders
[دەستکاری]Medicines for disorders due to psychoactive substance use
[دەستکاری]Medicines acting on the respiratory tract
[دەستکاری]Antiasthmatic and medicines for chronic obstructive pulmonary disease
[دەستکاری]- Beclometasone
- Budesonide
- Epinephrine (adrenaline)
- Ipratropium bromide
- Salbutamol (albuterol)
Solutions correcting water, electrolyte and acid-base disturbances
[دەستکاری]خۆراکی
[دەستکاری]Parenteral
[دەستکاری]- Glucose
- Glucose with sodium chloride
- Potassium chloride
- Sodium chloride
- Sodium hydrogen carbonate
- Sodium lactate, compound solution
Miscellaneous
[دەستکاری]Vitamins and minerals
[دەستکاری]- Ascorbic acid
- کالسیۆم
- Cholecalciferol[note ٤٣]
- Ergocalciferol
- Iodine
- Nicotinamide
- Pyridoxine
- Retinol
- Riboflavin
- Sodium fluoride
- Thiamine
- Calcium gluconateα
دەواکانی گوێ، لووت و قوڕگ بۆ مناڵان
[دەستکاری]Specific medicines for neonatal care
[دەستکاری]Medicines administered to the neonate
[دەستکاری]- Caffeine citrate
- Chlorhexidine
- Ibuprofenα
- Prostaglandin Eα
- Surfactantα
دەواگەلێک کە دەدرێن بە دایک
[دەستکاری]دەوا بۆ نەخۆشینی جومگەکان
[دەستکاری]دەوا بۆ دەرمانی نقرس
[دەستکاری]Disease-modifying agents used in rheumatoid disorders
[دەستکاری]Juvenile joint diseases
[دەستکاری]Notes
[دەستکاری]- ^ An α indicates the medicine is only on the complementary list. For these items specialized diagnostic or monitoring or specialist training are needed. An item may also be listed as complementary on the basis of higher costs or a less attractive cost-benefit ratio.[١]
- ^ For surgical prophylaxis
- ^ Only listed for single‐dose treatment of uncomplicated ano‐genital gonorrhoea
- ^ Do not administer with calcium and avoid in infants with hyperbilirubinemia.
- ^ Procaine benzylpenicillin is not recommended as first-line treatment for neonatal sepsis except in settings with high neonatal mortality, when given by trained health workers in cases where hospital care is not achievable.
- ^ Third-generation cephalosporin of choice for use in hospitalized neonates
- ^ Only listed for the treatment of life‐threatening hospital‐based infection due to suspected or proven multidrug‐resistant infection
- ^ Only listed for single‐dose treatment of genital Chlamydia trachomatis and of trachoma
- ^ For use in combination regimens for eradication of H. pylori in adults
- ^ For use only in patients with HIV receiving protease inhibitors
- ^ For treatment of latent TB infection (LTBI) only
- ^ Terizidone may be an alternative.
- ^ Prothionamide may be an alternative.
- ^ Ofloxacin and moxifloxacin may be alternatives based on availability and programme considerations.
- ^ ئ ا FTC is an acceptable alternative to 3TC, based on knowledge of the pharmacology, the resistance patterns and clinical trials of antiretrovirals.
- ^ Potentially severe or complicated illness due to confirmed or suspected influenza virus infection in accordance with WHO treatment guidelines
- ^ For the treatment of viral haemorrhagic fevers and in combination with pegylated interferons for the treatment of hepatitis C
- ^ For the treatment of hepatitis C, in combination with peginterferon or direct acting anti-viral medicines
- ^ To be used in combination with ribavirin
- ^ ئ ا To be used in combination with artesunate 50 mg
- ^ For use in the management of severe malaria
- ^ Not recommended in the first trimester of pregnancy or in children below 5 kg
- ^ To be used in combination with either amodiaquine, mefloquine or sulfadoxine + pyrimethamine
- ^ Other combinations that deliver the target doses required such as 153 mg or 200 mg (as hydrochloride) with 50 mg artesunate can be alternatives.
- ^ For use only for the treatment of P. vivax infection
- ^ For use only in combination with quinine
- ^ Only for use to achieve radical cure of P. vivax and P. ovale infections, given for 14 days
- ^ For use only in the management of severe malaria, and should be used in combination with doxycycline
- ^ Only in combination with artesunate 50 mg
- ^ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection
- ^ To be used for the treatment of the initial phase of Trypanosoma brucei rhodesiense infection
- ^ To be used for the treatment of T. b. gambiense infection
- ^ Only to be used in combination with eflornithine, for the treatment of T. b. gambiense infection
- ^ Deferasirox oral form may be an alternative, depending on cost and availability.
- ^ Polygeline, injectable solution, 3.5% is considered as equivalent.
- ^ ئ ا ب پ Includes metoprolol and carvedilol as alternatives
- ^ Hydralazine is listed for use in the acute management of severe pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
- ^ Methyldopa is listed for use in the management of pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
- ^ For use in high‐risk patients
- ^ In acute diarrhoea, zinc sulfate should be used as an adjunct to oral rehydration salts
- ^ Exact type to be defined locally
- ^ Or homatropine (hydrobromide) or cyclopentolate (hydrochloride)
- ^ Requires close medical supervision
- ^ Ergocalciferol can be used as an alternative.
References
[دەستکاری]- ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی
<ref>
؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەریWHO2015List
نەدراوە
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دەرمانە پێویستەکانی ڕێکخراوەی جیھانیی تەندروستی تێدایە. |