دەروازە:ئابووری/وتاری هەڵبژێردراو/١
کۆمپانیا یان بەشگە (بە ئینگلیزی: Company) یەکێک لە شێوەکانی ڕێکخستنی کارە بازرگانییەکانە. مێژووی دروست بوونی كۆمپانيا دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمانى زوو وە ئەوەى بەنوسراو گەيشتبێتە ئەم سەردەمە كۆنترينيان ياساى حاموڕابی بووە، واتە پێش ڕۆمانیەكان لەوێ باس لە عقدی شەراكەت كراوە، بيێگومان جیاوازبووە لەم شێوازەی ئیستا، دواتر لە سەردەمى ئيمپراتۆريەتى رۆمانى قانونی ڕۆمانی باس لە كۆمپانيا دەكات، بەڵام لەم سەردەميش كەسيەتى واتايى (الشخصیەی المعنویە) بۆ دروست نەبووە، لەبەر ئەوەى لە ئيمپراتۆريەتى رۆمانى پێگەی كۆمەڵایەتی كەسەكان بە دەوڵەمەندی و پارەداريان دیاری دەكرا بۆيە كاتێك كەسەكە دەمردو میراتەكەی دابەش دەكرا، ئەستۆ دارايەكەى كە پێگە كۆمەڵایەتیەكەی پێ دیاری كرابوو دابەش دەبوو بەسەر میراتگرەكانی لێرەدا پارەكە كەم دەبۆوەو بەم ھۆيەش پێگەى كۆمەڵایەتى ميراتگرەكانى دادەبەزى بۆ ئاستيێكى نزمتر بۆیە قانونی ڕۆمانی ڕێگەی دابوو كە ئەو میراتگرانە واتە ئەو پارەیەی كە بۆیان دەماوە لە باوكیان دابەشى نەكەن بەڵكو بە گرێبەستێكى شەراكەت بھێڵێنەوە و پارێزگاری لێ بكەن بۆئەوەی پێگەی كۆمەڵایەتیان وەك خۆی بمێنێتەوە وپارێزگاری لێ بكەن بۆیە لە قانونی ڕۆمانی باس لە شێوازێكی شریكە كراوە بەڵام شخصیەتی معنوی بۆ دروست نەبووە بەڵكو وەك ماڵى ھاوبەش بووە بە گرێبەستێكى رەزامەندانە. دوای ھەرەس ھێنانی ئیمپراتۆریەتی رۆمانی ودروست بوونی دەوڵەتۆچكەكان ئیتالیا (كۆمارەكانى ئيتاليا) دروست بوو. لەسەدەكانى ناوەراست، كەسيەتى واتايى بۆ كۆمپانيا دروست بوو لە دامەزراندنی يەوە ئەستۆى دارايى جيابوو (ذمە ماليە مستقلە) لە ئەستۆى دارايى ئەو كەسانەى پێكيان دەھێنا. وەكۆمپانياى كەسيەكان (شركات الاشخاص) يەكەمين كۆمپانيابوون كە ھاتنە كايەوە و دروستبوون پيێش كۆمپانيا ماليەكان (شركات الاموال). دوای سەرھەڵدانی شۆڕشی فەرەنسی و كاریگەری لەسەر بواری بازرگانی وڵاتانی ئەوروپا، ھاتنى سەردەممى سەرمايەدارى، بۆئەوەی ھاوردەی كەرەستە سەرەتاییەكانیان بكەن لە ولاتانى تر پێویستیان بەسەرمايەى زۆربوو بۆ پركردنەوەی ئەم پێویستیانە باشترین رێگە بۆ كۆكردنەوەى ئەم سەرمايە، دامەزراندنی كۆمپانياى ھاوپشكى بوو (شركات المساھمە).