دروستیی سیاسی

دەستەواژەی ڕاستیی سیاسی یان دروستیی سیاسی (بە ئینگلیزی: Political correctness؛ کورت دەکرێتەوە بۆ PC) بەکاردێت بۆ پێناسەکردنی ھەر زمان، سیاسەت یاخود حوکمێک، کەوا بەو نیازەوە دەردەبڕدرێن کە ھیچ بەشێکی کۆمەڵگە پێ ھەراسان نابێت بەھۆی ئەوەی کە شێوەی دەربڕینەکە وریایانەیە و گونجاوە.^[١]^[٢]^[٣]^[٤]^[٥] یاخود بریتیە لەو وشە و ڕەفتارانەی کە لە کاتی دەبڕینیاندا، ھیچ چینێکی کۆمەڵگە ئیھانە ناکات. لە کۆتاییەکانی ھەشتاکانی سەدەی ڕابردوو، دەستەواژەکە تایبەت کراوە بۆ ئاماژەدان بەو جۆرە قسانەی کەوا دوورە لە بێبەشکردن یان شێواندنی ھەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگا، بە تایبەت ئەو چین و توێژانەی کەوا بەھۆی ڕەچەلەک و ڕەگەزیانەوە پێناسە دەکرێن.^[٦]^[٧]

سەرەتای بەکارھێنانی دەستەواژەکە دەگەڕێتەوە بۆ دەیەی حەفتاکان و ھەشتاکان لەلایەن چەپگەڕەکانەوە وەک دەستەواژەیەکی تەنز ئامێز بەکارھاتووە، دواتر و لەکۆتاییەکانی سەدەی بیستەم مانای دەستەواژەکە گۆڕانکاری بەسەردا ھات و بووە دەستەواژەیەکی نوێ کە بنچینەی لە ڕەخنەکانی شۆپپارێزیەوە گرتبوو.^[٨]^[٩]^[١٠]^[١١]

بەشێک لەو وشە کۆنانەی کەوا جیاکاری تیادا بەدی دەکرێت ئێستا گۆڕاون و بەو وشانە دەگوترێت "لەڕووی سیاسیەوە درووستن - Politically Correct". بۆ نموونە وشەی "Mankind" کرا بە "Humankind" لە زمانی ئینگلیزیدا تاکو جیاکاری لەنێوان ڕەگەزی نێر و مێ بنبڕ بکات. دروستیی سیاسی کاریگەری گەورەی لەسەر زۆربەی زمانەکانی جیھان کردووە تاکو وشەکان بەشێوەیەک دابنرێن کە جیاکاری تیادا بەدی نەکرێت.^[١٢]^[١٣]

دروستیی سیاسی بێبەش نەبووە لەوەی کە ڕەخنەی توندی لێبگیرێت و ھەندێکجار بەشێک لەو وشانەی دەستکاری دەکرێن بە وشەی "شێتانە" ناویان دەبردرێ. بۆ نموونە وشەی "کورتەباڵا-dwarf" گۆڕدراوە بۆ "vertically challenged - واتا کێشەی درێژی ھەیە). بە بڕوای چاودێرانی سیاسی، سەپاندنی وشە درووستە سیاسیەکان بۆ ئەوەی کە شۆپپارێزی بتوانێ زاڵبێت بەسەر لیبرالیزم و لە بەرژەوەندی خۆیاندا بیقۆزنەوە.^[١٤]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ For definitions, see:
^ Gibson, Caitlin (13 January 2016). "How 'politically correct' went from compliment to insult". The Washington Post. Retrieved 7 October 2017.
^ Gibson, Caitlin (13 January 2016). "How 'politically correct' went from compliment to insult". The Washington Post. Retrieved 7 October 2017.
^ Florence, Joshua (30 October 2015). "A Phrase in Flux: The History of Political Correctness". Harvard Political Review. Retrieved 7 October 2017.
^ Chow, Kat (14 December 2016). "'Politically Correct': The Phrase Has Gone From Wisdom To Weapon". National Public Radio (NPR). Retrieved 7 October 2017.
^ Friedman, Marilyn; Narveson, Jan (1995). Political correctness: for and against. Lanham: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-8476-7986-7. Retrieved 31 October 2015.
^ Whitney, D. Charles; Wartella, Ellen (1992). "Media Coverage of the "Political Correctness" Debate". Journal of Communication. 42 (2): 83. doi:10.1111/j.1460-2466.1992.tb00780.x. {{cite journal}}: Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (help)
^ Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.
^ Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.
^ Berman, edited by Paul (1992). Debating P.C. : the controversy over political correctness on college campuses. p. Introduction. ISBN 978-0-307-80178-4. {{cite book}}: |first1= has generic name (help)
^ Smith, Dorothy E. (1999). Writing the social: critique, theory, and investigations (Repr. ed.). Toronto (Ont.): University of Toronto Press. p. 175. ISBN 978-0-8020-8135-3. Retrieved 22 October 2015.
^ Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.
^ Smith, Dorothy E. (1999). Writing the social: critique, theory, and investigations (Repr. ed.). Toronto (Ont.): University of Toronto Press. p. 175. ISBN 978-0-8020-8135-3. Retrieved 22 October 2015.
^ Kaufman, Scott Barry (20 November 2016). "The Personality of Political Correctness; The idea of political correctness is central to the culture wars of American politics". Scientific American. Archived from the original on 27ی Septemberی 2019. Retrieved 2 December 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)

[1] For definitions, see:

[Gibson-2] Gibson, Caitlin (13 January 2016). "How 'politically correct' went from compliment to insult". The Washington Post. Retrieved 7 October 2017.

[Gibson2-3] Gibson, Caitlin (13 January 2016). "How 'politically correct' went from compliment to insult". The Washington Post. Retrieved 7 October 2017.

[Florence-4] Florence, Joshua (30 October 2015). "A Phrase in Flux: The History of Political Correctness". Harvard Political Review. Retrieved 7 October 2017.

[Chow-5] Chow, Kat (14 December 2016). "'Politically Correct': The Phrase Has Gone From Wisdom To Weapon". National Public Radio (NPR). Retrieved 7 October 2017.

[Friedman-6] Friedman, Marilyn; Narveson, Jan (1995). Political correctness: for and against. Lanham: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-8476-7986-7. Retrieved 31 October 2015.

[Charles-Wartella-7] Whitney, D. Charles; Wartella, Ellen (1992). "Media Coverage of the "Political Correctness" Debate". Journal of Communication. 42 (2): 83. doi:10.1111/j.1460-2466.1992.tb00780.x. {{cite journal}}: Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (help)

[Bernstein-8] Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.

[Bernstein2-9] Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.

[Berman1992-10] Berman, edited by Paul (1992). Debating P.C. : the controversy over political correctness on college campuses. p. Introduction. ISBN 978-0-307-80178-4. {{cite book}}: |first1= has generic name (help)

[Smith1999-11] Smith, Dorothy E. (1999). Writing the social: critique, theory, and investigations (Repr. ed.). Toronto (Ont.): University of Toronto Press. p. 175. ISBN 978-0-8020-8135-3. Retrieved 22 October 2015.

[Bernstein3-12] Bernstein, Richard (28 October 1990). "Ideas & Trends: The Rising Hegemony of the Politically Correct". The New York Times.

[Smith19992-13] Smith, Dorothy E. (1999). Writing the social: critique, theory, and investigations (Repr. ed.). Toronto (Ont.): University of Toronto Press. p. 175. ISBN 978-0-8020-8135-3. Retrieved 22 October 2015.

[14] Kaufman, Scott Barry (20 November 2016). "The Personality of Political Correctness; The idea of political correctness is central to the culture wars of American politics". Scientific American. Archived from the original on 27ی Septemberی 2019. Retrieved 2 December 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]

[١٤]