ھەوا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏١٣:٢٥، ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠

وا یان ھەوا بریتییە لە گازێکی خاوێن، کە شتە زیندووەکانی لە ناودا دەژیێت و بە ھۆیەوە ھەناسە دەدەن. ھەوا شێوە و قەبارەیەکی پێناسەنەکراوی ھەیە، ھەروەھا ھیچ ڕەنگ و بۆنێکی نییە، بەڵام کێش و بارستایی ھەیە. ھەوا بووەتە ھۆی دروستبوونی پەستانی بەرگەھەوا. ھەوا لە بۆشاییی ئاسماندا بوونی نییە.

ھەوا تێکەڵێکە لە نایترۆجین (٧٨٫٠٣٪) و ئۆکسجین (٢٠٫٩٩٪) و ئارگۆن (٠٫٩٤٪) و دوانۆکسیدی کاربۆن (٠٫٠٣٪) و ھایدرۆجین (٠٫٠١٪) و نیۆن (٠٫٠٠١٢٣٪) و ھیلیۆم (٠٫٠٠٠٤٪) و کریپتۆن (٠٫٠٠٠٠٥٪) و زێنۆن (٠٫٠٠٠٠٠٦٪) و لەگەڵ بڕێکی کەمی چەند شتی تر.

مرۆڤ و گیانلەبەران پێویستییان بە ئۆکسجینە بۆ ژیان کە بەشێکە لە ھەوا، لە نێو لەشی مرۆڤدا، سییەکان ئۆکسجین بۆ خوێن دەگوازنەوە و دوانۆکسیدی کاربۆنیش دەکەنە ھەوای دەرەوە، ڕووەکەکان پێویستیان بە دوانۆکسیدی کاربۆنە بۆ ژیان و ئۆکسجینیش دەکەنە دەرەوە.

با دەتوانێت ھەوا بجوولێنێت. ھەوا دەتوانرێت پیس بکرێت بەھۆی چەند گازێکەوە وەکوو ئۆزۆن و یەکۆکسیدی کاربۆن و بەھۆی جگەرەکێشان و خۆڵەمێش. ھەندێک باوەڕ پێیان وایە ئەم پیسبوونە یەکێکە لە ھۆکارەکانی دیاردەی گەرمبوونی جیھانی.

سەرچاوە

ویکیپیدیای ئینگلیزی

@@ ھێڵی ١: / ھێڵی ١: @@
 [[پەڕگە:Top of Atmosphere.jpg|وێنۆک|هەوای دەوروبەری زەوی لە بۆشاییەوە بە ڕەنگی ئاوی خۆی پیشان دەدات]]
-'''ھەوا''' بریتییە لە [[گاز]]ێکی خاوێن، کە شتە زیندووەکانی لە ناودا دەژیێت و بە ھۆیەوە ھەناسە دەدەن. ھەوا [[شێوە]] و [[قەبارە]]یەکی پێناسەنەکراوی ھەیە، ھەروەھا ھیچ ڕەنگ و [[بۆن|بۆنێکی]] نییە، بەڵام [[کێش]] و [[بارستایی]] ھەیە. ھەوا بووەتە ھۆی دروستبوونی [[پەستانی کەش|پەستانی بەرگەھەوا]]. ھەوا لە [[بۆشاییی ئاسمان|بۆشاییی ئاسماندا]] بوونی نییە.
+'''وا''' یان ھەوا بریتییە لە [[گاز]]ێکی خاوێن، کە شتە زیندووەکانی لە ناودا دەژیێت و بە ھۆیەوە ھەناسە دەدەن. ھەوا [[شێوە]] و [[قەبارە]]یەکی پێناسەنەکراوی ھەیە، ھەروەھا ھیچ ڕەنگ و [[بۆن|بۆنێکی]] نییە، بەڵام [[کێش]] و [[بارستایی]] ھەیە. ھەوا بووەتە ھۆی دروستبوونی [[پەستانی کەش|پەستانی بەرگەھەوا]]. ھەوا لە [[بۆشاییی ئاسمان|بۆشاییی ئاسماندا]] بوونی نییە.
 ھەوا تێکەڵێکە لە [[نایترۆجین]] (٧٨٫٠٣٪) و [[ئۆکسجین]] (٢٠٫٩٩٪) و [[ئارگۆن]] (٠٫٩٤٪) و [[دوانۆکسیدی کاربۆن]] (٠٫٠٣٪) و [[ھایدرۆجین]] (٠٫٠١٪) و [[نیۆن]] (٠٫٠٠١٢٣٪) و [[ھیلیۆم]] (٠٫٠٠٠٤٪) و [[کریپتۆن]] (٠٫٠٠٠٠٥٪) و [[زێنۆن]] (٠٫٠٠٠٠٠٦٪) و لەگەڵ بڕێکی کەمی چەند شتی تر.