بۆ ناوەڕۆک بازبدە

زانکۆی فیدراڵی کازان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئەمە وێنەی شتێکی میراتی کولتوورییە لە ڕووسیا، ژمارە:
پەیمانگای ئەلێکساندەر باتلێرۆڤ بۆ کیمیا

کازان (ناوچەی ڤۆڵگا) زانکۆی فیدراڵی (بە ڕووسی: Казанский (Приволжский) федеральный университет, تاتار: Казан (Идел буе) федераль университы) زانکۆیەکی توێژینەوەی گشتی یە، ڕووسیا.

لە ساڵی ١٨٠٤ وەک زانکۆی ئیمپریال کازان دامەزراوە، فەلەکناسی نیکۆلای ئیڤانۆڤیچ لۆباچێڤسکی لە ساڵی ١٨٣٧ تا ١٨٧٦ وەک سەرۆکی زانکۆ لەوێ کاری کردووە، لە ساڵی ١٩٢٩ ناوی زانکۆکە گۆڕدرا بۆ ڕێزلێنان لە خوێندکارەکەی ڤلادیمێر ئیلیچ ئولیانۆڤ (لینین). زانکۆکە بەھۆی کارەکانی ئەلێکساندەر بوتلێرۆڤ، ڤلادیمێر مارکۆڤنیکۆڤ، ئەلێکساندەر ئاربوزۆڤ، بە شوێنی لەدایکبوونی کیمیای ئۆرگانیک ناسراوە، ھەروەھا شوێنی لەدایکبوونی دەنگدانەوەکانی خولگەی ئەلکترۆن کە لەلایەن ئێڤگینی زاڤۆیسکیەوە دۆزراوەتەوە.

لە ساڵی ٢٠١١ زانکۆی کازان پلەی فیدراڵی وەرگرت. ھەروەھا یەکێکە لەو ١٨ زانکۆی ڕووسیا کە سەرەتا ھەڵبژێردران بۆ بەشداریکردن لە پڕۆژەی ٥–١٠٠، کە لەلایەن حکوومەتی فیدراسیۆنی ڕووسیاوە ھەماھەنگی دەکرد و ئامانجی باشترکردنی توانای کێبڕکێی نێودەوڵەتییان بوو لە نێوان ناوەندە پێشەنگەکانی توێژینەوە و پەروەردەی جیھاندا[١]

تا تەممووزی ٢٠٢١ زانکۆکە لە ١٩ یەکەی پەروەردەی سەرەتایی پێکھاتبوو کە ٢یان لقی خاکی بوون. زیاتر لە ٥٠٬٠٠٠ خوێندکار لە زیاتر لە ٧٠٠ پرۆگرامی بڕوانامەدا لە ئاستی بەکالۆریۆس و پۆست گریجوەییدا ناویان تۆمارکرد (لەوانەش پرۆگرامەکانی دکتۆرا و دوو بڕوانامە لەگەڵ زانکۆ ھاوبەشەکان)؛ ژمارەی خوێندکاری نێودەوڵەتی نزیکەی ١٠ ھەزار خوێندکار بووە لە ١٠٩ وڵاتەوە[٢] بوارەکانی یەکەمایەتی توێژینەوە لەسەر پزیشکی زیندەیی و دەرمانسازی، دەرھێنانی نەوت، پاڵاوتنی نەوت و پترۆکیمیا، پەیوەندییەکان و تەکنەلۆژیای فڕۆکەوانی، کەرەستە پێشکەوتووەکان، و زانستە کۆمەڵایەتییەکان و زانستە مرۆیییەکان چڕبوونەتەوە[٣]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «The university-participants in the Project 5-100 present their roadmaps». Проект 5-100: Российское образование мирового класса! (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  2. ^ «Facts, Figures, Rankings\About the University - Kazan (Volga region) Federal University». kpfu.ru. لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  3. ^ «Priority areas\Research and Innovations - Kazan (Volga region) Federal University». kpfu.ru. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئازاری ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.