بۆ ناوەڕۆک بازبدە

Zinaida Serebriakova

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

زینایدا سێرێبریاکۆڤا(١٨٨٤-١٩٦٧) یەکێک بوو لە دیارترین و بەناوبانگترین ژنە نیگارکێشەکانی ڕووسیا، بە وێنە درەوشاوەکانی و دیمەنە سروشتییەکان و وێناکردنی ژیانی ڕۆژانە ناسرابوو. کارەکانی نموونەی تێکەڵکردنی تەکنیکە کلاسیکییەکانە لەگەڵ هەستی دڵسۆزانە، کە جوانی ڕۆحی مرۆڤ و جیهانی سروشتی دەگرێتەوە.[١]

ژیانی سەرەتایی و پەروەردە

زینایدا سێرێبریاکۆڤا لە 10ی کانوونی دووەمی ساڵی 1884 لە ئیستێت نێسکوچنۆیە لە نزیک خارکۆڤ (ئۆکرانیای ئێستا) لە خێزانێکی هونەرمەند و ڕۆشنبیر لەدایک بووە. باوکی بە ناوی یڤگنی لانسێرای پەیکەرتاشێکی بەناوبانگ بوو و باپیرەی بە ناوی نیکۆلای بینۆیس تەلارسازێکی لێهاتوو بوو. سێرێبریاکۆڤا لە ژینگەیەکی هونەریدا گەورە بووە، هەر لە تەمەنێکی بچووکەوە نوقم بووە لە کارە داهێنەرەکاندا.

لە ژێر ڕاهێنەرایەتی ئیلیا ڕێپین و ئۆسیپ براز لە ڕووسیا و دواتر لە پاریس کاری نیگارکێشانی خوێندووە و لەوێش کاریگەری وەستاکانی ئەوروپی بووە. خوێندنەکەی بناغەیەکی بەهێزی لە هونەری کلاسیکدا بۆ دابین کرد، کە لەگەڵ شێوازی تایبەتی خۆی تێکەڵ کرد.

پیشەی هونەری

بەرهەمە سەرەتاییەکانی سێرێبریاکۆڤا ڕەگیان لە نەریتێکی کلاسیک و ڕیالیستیدا بوو، زۆرجار دیدێکی گەرم و گەشبینانەی ژیانیان تێدابوو. هونەرەکەی بە وردەکارییە ورد و ڕەنگە زیندووەکانی و هەستیاری بە مەزاج و کەشوهەوا جیا دەکرێتەوە.

کارە سەرنجڕاکێشەکان

1- خۆ وێناکردن لەسەر مێزی جل و بەرگ (1909): ئەم پارچە ئایکۆنییە ناوبانگی خۆی وەک وەستایەکی پۆرترێت دامەزراند. کارەکە هەستێکی ئینتیما و نیعمەتی دەردەخات، لێهاتوویی ئەو لە گرتنی ڕووناکی و پێکهاتەدا نیشان دەدات.

2. هارڤێست (1915): وێنایەکی مۆنۆمێنتالی ژیانی جووتیارانە، ئەم تابلۆیە ڕەنگدانەوەی سەرسامییەتی بە دیمەنە گوندنشینەکان و کرێکاران، جەخت لەسەر کەرامەت و پەیوەندییان بە سروشتەوە دەکاتەوە.

3. **وێنەی یێڤگنی سێرێبریاکۆڤ (1914):وێنەیەکی ناسکی کوڕەکەی، کە تیشک دەخاتە سەر توانای گەیاندنی هەست و سۆز لە ڕێگەی دەربڕینی وردەوە.

بابەتەکان لە کارەکانیدا

- وێنەکێشان: سێرێبریاکۆڤا لە گرتنی کەسایەتی و جەوهەری سووژەکانیدا سەرکەوتوو بوو، لە ئەندامانی خێزانەکەیەوە تا کۆڵبەران و ئەرستۆکراتەکان.

- ژیانی گوندنشین: زۆرێک لە بەرهەمەکانی ئاهەنگ دەگێڕن بۆ سادەیی و جوانی ژیانی گوندنشین، زۆرجار دیمەنی کاری کشتوکاڵی و دیمەنە ئارامەکان نیشان دەدەن.

- کاریگەری کلاسیک: زۆرجار شێوازەکەی دەنگدانەوەی نیعمەت و هاوئاهەنگی هونەری ڕێنێسانس بوو، لەگەڵ گرنگیدان بە هاوسەنگی و سروشتگەرایی.

---

تەحەددیات و کۆچکردن

شۆڕشی ڕووسیا لە ساڵی ١٩١٧دا سەختییەکی بەرچاوی بەسەر ژیانی سێرێبریاکۆڤادا هێنا. هاوسەرەکەی لە ساڵی ١٩١٩ لە کاتی نائارامییە مەدەنییەکان کۆچی دوایی کرد و لە ژێر بارودۆخێکی سەختدا چاودێری چوار منداڵەکەی کرد. هەروەها ئەو هەڵچوونە پیشەکەی تێکدا و زۆرێک لە بەرهەمەکانی ئەم قۆناغە ڕەنگدانەوەی تەوەری لەدەستدان و خۆڕاگرییە.

لە ساڵی ١٩٢٤ سێریبریاکۆڤا ڕووی لە پاریس کرد و تا کۆتایی ژیانی لەوێ بەسەر برد. لە کاتێکدا لە ئەوروپا هەندێک سەرکەوتنی بەدەستهێنا، بەڵام پەیوەندییەکەی بە وڵاتەکەیەوە بەهێز بوو. زۆرجار کۆچبەران و سەماکارانی ڕووسی لە بالێس ڕوسەکانەوە نیگار دەکێشا، کارەکانی بە نۆستالژیا بۆ دەوڵەمەندی کولتووری ڕابردووی خۆی تێکەڵ دەکرد.

میرات

زینایدا سێریبریاکۆڤا لە ١٩ی ئەیلوولی ١٩٦٧ لە پاریس کۆچی دوایی کرد. هەرچەندە زۆربەی ژیانی لە دەربەدەریدا بەسەر بردووە، بەڵام هونەرەکەی لە ڕووسیا و دەرەوەی وڵات بەردەوامە لە ئاهەنگگێڕان. کارەکانی لە کۆمەڵە گەورەکاندا هەڵگیراون، لەوانە گەلەری ترێتیاکۆڤ لە مۆسکۆ و مۆزەخانەی ڕووسی لە سانت پترسبۆرگ.

هونەری سێرێبریاکۆڤا بەڵگەیە لەسەر کۆڵنەدان و خۆبەخشی بێوچان بۆ جوانی و مرۆڤایەتی و جیهانی سروشتی. وەک یەکێک لە یەکەم ژنەکان کە لە مێژووی هونەری ڕووسیادا ناسراوە، وەک ئیلهامبەخشێک بۆ نەوەکانی هونەرمەندان و سەرسامەکانی دەمێنێتەوە.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ سێرێبریاکۆڤا، زینایدا (30//11/2024). «زینایدا سێرێبریاکۆڤا(١٨٨٤-١٩٦٧) یەکێک بوو لە دیارترین و بەناوبانگترین ژنە نیگارکێشەکانی ڕووسیا، بە وێنە درەوشاوەکانی و دیمەنە سروشتییەکان و وێناکردنی ژیانی ڕۆژانە ناسرابوو. کارەکانی نموونەی تێکەڵکردنی تەکنیکە کلاسیکییەکانە لەگەڵ هەستی دڵسۆزانە، کە جوانی ڕۆحی مرۆڤ و جیهانی سروشتی دەگرێتەوە». Hilton, Alison L. (1982–1983). "Zinaida Serebriakova". Woman's Art Journal. 3 (2). Woman's Art, Inc.: 32–35. w231: s312 – via zinaida. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)