بۆ ناوەڕۆک بازبدە

کەنداوی ماراخۆ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
نەخشەی ساڵی ١٨٩٥ لە لای ڕاستەوە باس لە کەنداوی ماراخۆ دەکات

کەنداوی ماراخۆ یان کەنداوی ماراخۆارا و کەنداوی ئەمازۆن، ئاوێکی چەقاوەی کەنارەکانی بەڕازیلە کە دەکەوێتە ویلایەتی پارا.[١][٢][٣] قەبارەکەی نزیکەی ٤٥٠٠ کم٢ (١٧٠٠ میل چوارگۆشە)ە، و کۆگایەکە بۆ ئاوەکانی کەناڵی دابەشکردنی ڕووباری پارا، ئاوەکانی حەوزی تۆکانتین و ئاوەکانی کەنداوی گواخارا، کە وەک سنووری ئاوی ڕۆژھەڵاتی ھەردوو… دوورگەی ماراجۆ و دوورگەکانی ماراجۆ.[٤][٥][٦] کەنداوی ماراجۆ دەریاچەیەکە کە لە ھەردوو ئاوی خوێ و شیرین پێکھاتووە، لە ئەنجامدا سیستەمێکی دەریاچە پۆلێن دەکرێت. ھەروەھا کەنداوی ماراجۆ لە ڕووباری ئەمازۆنەوە لە ڕێگەی کەناڵی برێڤێسەوە و ھەروەھا ڕووباری پارا نیشتوو وەردەگرێت، ئەمەش دەبێتە ھۆی گێژبوونی ئاوەکە.[٤]

ڕووباری پارا بەشێکی بچووکە لە ڕووباری تۆکانتین کە یەکێکە لە دابینکەرانی ئاو بۆ ماراخۆ. ڕووبارەکە زۆر گرنگە بۆ ناوچەکانی دەوروبەری و ناوچە جیاوازەکان و بەندەرەکان زۆر دەستڕاگەیشتن بە خەڵکی ناوچەکە دەکات. ھەروەھا لە کۆتاییدا ڕووبارەکە لەگەڵ ئاوی خوێی زەریای ئەتڵەسی لە کەنداوی ماراجۆدا بەریەک بکەوێت. پرۆسەی سووڕانی شووتی، پلەی گەرمی و مەودای مەل و با لە دوو جۆری جیاوازی ئاودا لە کەنداوەکەدا ڕوودەدات لەگەڵ یەکترگرتنیان. ھەروەھا چڕیی ئاوی خوێ کاریگەری لەسەرە بەھۆی کەمی ئاوی ڕووباری ئەمازۆن.[٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Marajó Island, Brazil». Encyclopedia Britannica. United States: Encyclopædia Britannica. لە ٢٨ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  2. ^ «Neotectonics in Marajó Island, State of Pará (Brazil) revealed by vertical electric sounding integrated with remote sensing and geological data». Anais da Academia Brasileira de Ciências. 85 (1): 73–86. March 2013. doi:10.1590/S0001-37652013000100006.
  3. ^ «Caracterização e dinâmica espaço-temporal da atividade pesqueira na Baía de Marajó – Estuário Amazônico» [Characterization and space-time dynamics of the fishery activity in Marajó Bay, off the Amazon Estuary]. Arquivos de Ciências do Mar. Fortaleza (بە Portuguese). 44 (3): 40–53. 2011.{{cite journal}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  4. ^ ئ ا ب «Marajó Bay». Amazon Waters (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ١٧ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
  5. ^ Rodrigues, Nilson Felipe Barros. A ocorrência de peixes-bois (Trichechus spp.) na Baía do Marajó,. Pará e o estudo bromatológico de macrófitas aquáticas em potencial na dieta. Belém: Universidade Federal do Pará, 2017.
  6. ^ Lima, Ricardo Fonseca de; Cardoso, Raísa Nicole Campos; Sena, Manoel José dos Santos. Estudo do Modelo Hidrodinâmico da Baía do Guajará Calibrado para o Período de Chuva. ABES, 2013