قوفڵ و کلیل

وێنەی قوفڵ و کلیلێک

قوفڵ ئامێرێکی میکانیکی یان ئەلەکترۆنیکە کە بەھۆی شتێکی فیزیکی (وەک کلیل، کارتی کلیل، پەنجەمۆر، کارتی ئاڕ ئێف ئای دی، نیشانەی ئاسایش یان پارە) دەکرێتەوە، یان بە پێدانی زانیاری نھێنی (وەک ژمارە یان تێپەڕوشە)، یان بە تێکەڵەیەک لەمانە، یان تەنھا لە یەک لایەنەوە دەکرێتەوە، وەک زنجیری دەرگا.

کلیل ئامێرێکە کە بۆ کارپێکردنی قوفڵ بەکاردێت (بۆ داخستن یان کردنەوە). کلیلێکی ئاسایی پارچە کانزایەکی بچووکە کە لە دوو بەش پێکھاتووە: بەشی پێشەوە یان تیغ، کە دەخزێتە ناو کونی قوفڵەکەوە و جیاوازی دەکات لە نێوان کلیلە جیاوازەکان، و بەشی دواوە، کە دەرپەڕیوە بۆ ئەوەی بەکارھێنەر بتوانێت ھێز بەکاربھێنێت. لە سادەترین جێبەجێکردندا، کلیلێک یەک قوفڵ یان کۆمەڵێک قوفڵی ھاوشێوە دەکاتەوە، سیستەمێکی قوفڵ/کلیل کە ھەر قوفڵێکی ھاوشێوە پێویستی بە ھەمان کلیلی تایبەت ھەیە.

کلیل وەک نیشانەیەکی ئاسایش خزمەت دەکات بۆ دەستگەیشتن بە ناوچەی داخراو؛ قوفڵەکان بۆ ئەوە دروستکراون کە تەنھا ڕێگە بە کەسانێک بدەن کە کلیلی دروستیان ھەیە بیکەنەوە و بچنە ژوورەوە. لە سیستەمە ئاڵۆزترەکانی قوفڵ/کلیلی میکانیکی، دوو کلیلی جیاواز، کە یەکێکیان بە کلیلی سەرەکی ناسراوە، قوفڵەکە دەکەنەوە. کانزا باوەکان بریتین لە برۆنز، بڕۆنزی ڕووپۆشکراو، زیوی نیکڵ و پۆڵا. کردەی کردنەوەی قوفڵ بەبێ کلیل پێی دەوترێت ھەڵکردنی قوفڵ.