خانەوادەی شاھانەی سوید

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
خێزانی شاهانەی سووید

بنەماڵەی شاهانەی سویدی (بە سویدی: Svenska kungafamiljen) لە ساڵی ١٨١٨ەوە پێکهاتووە لە ئەندامانی ماڵی شاهانەی سویدی بێرنادۆت، کە پەیوەندییەکی نزیکیان بە پاشای سویدەوە هەیە پێکهاتوە. ئەمڕۆ ئەوانەی لەلایەن حکومەتەوە دانپێدانراون مافی نازناوی شاهانە و شێوازی (شێوازی قسەکردن فەرمی)یان هەیە، و دەستگیرانی فەرمی و ئەرکە ڕێوڕەسمییەکانی دەوڵەت ئەنجام دەدەن. بنەماڵەی فراوانی پاشا (بە سویدی : Sveriges kungliga familj ) لە خزمە نزیکەکانی تر پێکدێن کە شاهانە نین و بەم پێیەش بە فەرمی نوێنەرایەتی وڵات ناکەن.

مێژوو[دەستکاری]

نەخشەی سووید لە ١٧٨٩

بنەماڵەیەکی شاهانەی سویدی، بەو جۆرەی کە پەیوەندییەکی نزیکیان بە سەرۆکێکی دەوڵەتەوە هەیە، توانیویەتی هەر لە سەدەی ١٠ی زایینیەوە وەک بوونی بناسرێتەوە، لەگەڵ وردەکارییەکی وردتر کە لە ماوەی دوو سێ سەدەی دواتردا زیادکرا. حاڵەتێکی ناوازە حاڵەتی سەینت بریجیتە (١٣٠٣-١٣٧٣) کە لە دەرەوەی سوید بە شازادەی نێریسیا ناسرا، نازناوێک کە پێدەچێت نازناوێکی ئاغا بووبێت، نەک شاهانە، بەو پێیەی کچی پاشا نەبوو . ئەو پاشایانەی کە لە مێژوودا پشتڕاستکراونەتەوە، بە فەرمی لەلایەن دادگای شاهانەی سویدەوە لیست دەکرێن.تا ساڵانی ١٦٢٠ پارێزگاکانی سوید وەکو ئامرازی خاکی دەدرا بە شازادە شاهانەیەکان کە وەک دوکەکانیان بە شێوەیەکی نیمچە سەربەخۆ حوکمڕانییان دەکرد. لە سەردەمی گوستاڤی سێیەمەوە دەستی پێکردووە و وەک لە § 34ی ئامرازی حکومەت ساڵی 1772دا کۆدکراوە، دوکایەتی پارێزگاکان لە بنەماڵەی شاهانەدا تەنها وەک نازناوی ناوەکی نامیراتی بوونیان هەبووە، بەبێ ئەوەی هیچ خاوەندارێتییەکی موڵکایەتی سروشتی یان ئەمانەتێکیان پێ ببەسترێتەوە؛ هەرچەندە چەند ئەندامێکی بنەماڵەی شاهانە پەیوەندییەکی تایبەتی گشتییان لەگەڵ "دوکایەتییەکەی" و هەندێکجاریش شوێنی نیشتەجێبوونی لاوەکییان لە "دوکایەتییەکەی"دا پاراستووە.کوڕی پاشایەکی سویدی بەزۆری نازناوی شازادەیی وەک شانشینی شاهانەی بەدەستهێناوە (وەک شازادە بێرتیل، دوکی هالاند)، بەڵام لە بۆنەیەکی دەگمەندا وەک پلەی ئاغایەکیش (وەک فورستن شازادە فرێدریک ویلیامی هێسنشتاین)، یان... وەک نازناوی ئیحترام بۆ خانەدانێکی پێشوو (وەک پرینس ئۆسکار بێرنادۆت[١]).

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Swedish royal family", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2023-12-11, retrieved 2023-12-26