پلاكی گەرمکەرەوە

وێنەی پلاکی گەرمکەرەوە.

پلاکی گەرمکەرەوە (بەئینگلیزی :glowplug )ئامرازێكى گەرم كردنەوەیە بەكار دەهێنێت بۆ ئەوەی يارمەتى بزوێنەری ديزل بدات لەکاتی هەڵبوون. لە ئاووهەواى سارد، مەكينەى ديزلى لە خێراييى بەرز زەحمەت دەتوانن کاربکەن (هەلبن ) چونكە بارستایى بڵۆکی سلندەر و سلندەر گەرميى پەستان دەمژن، ڕێگرن لە داگيرساندنی (كە پشت دەبەستێت بەو  گەرميە).

(پرە-چامبەرەد) بزوێنەرەکان بەكاردەھێنرێن لە هيتەرە كارەباييە بچووكەکان ژووری سوتانی مەكينەيان هەيە ئەمانە (پلاكی گەرمکەرەوە) راستەوخۆ لە ناو ژوورى تەقینەوەن. [پلاكی گەرمکەرەوە] پارچەيێكى شێوە قەڵەمی كانزايە لەگەڵ پێكهاتەيێكى گەرم كردن لە سەرەنوكەكەی.

كاتێك كارەباى لێ دەدات، گەرمى بەهۆى بەرگريى كارەباييى دەست پێ دەكات تا ڕووناكى بڵاو دەكاتەوە ، شەوق يان گڕ لە شەبەنگى بەرچاو، لەبەر ئەوە بە زاراوەكە دەڵێن [پلاكی گەرمکەرەوە].

سووتەمەنیەکە شێوازى سپرايى بەشێوەی ڕاستەوخۆ پياهەڵدەپرژێت لەسەر سەرەنوكى پلاكی گەرمکەرەوە دەبەسترێت لەكاتى داگیرساندنی سووتەمەنى لە بەرزترین خالی بێ جولە. ئەمە سووتەمەنيەكە دا دەگيرسێنێت هەتا ئەو كاتەى بزوێنەر گەرمی کەمە بۆ كردارى ئاسايى، كات كەم دەكاتەوە تا ئیش بە بزوێنەر بكات.

تاقیکردنەوەی پلاکی گەرمکەرەوە لەدەرەوەی بزوێنە.

دیمەنی گشتی:

بزوێنەرى ديزل، جيا لە بزوێنەری  بەنزين، سپارک پلاک بەكار ناهێنن تا تەقینەوە ڕوبدات. لەجياتى ئەوان بەتەنها پشت دەبەستن لەسەر پەستان تا پلەى گەرميى هەواكە بەرز بكاتەوە بۆ ئەو خاڵەی کە  شوێنەى ديزل تەقینەوەی تێدا ڕودەدات.

فشارى بڵند و شێوازى سپرايى ديزل كۆنترۆل كراو دڵنیات دەکاتەوە که سووتانى تەواو ڕودەدات. بەرزبوونەوەى پستن، پەستانى هەواكە لە سلندەر؛ بەم هۆيە پلەى گەرميى هەوا بەرزدەبێتەوە. تا ئەو كاتەی پستنەكە دەگات بە لووتكە، پلەى گەرميەكە لە سلندەر زۆر بەرز دەبێتەوە .

سووتەمەنى دەپڕژێنرێت بۆ سلندەرەکە؛ ئەو دەستبەجێ تەقینەوە ڕودەدات بەم هۆیەوە پاڵ بە پستنەکەوە دەنێت بۆ خوارەوە بەم جۆرە توانا دروست دەكات. پەستانەکە  پێويستە تا هەواكە گەرم بكات بۆ ئەو پلە گەرمیە ، لەگەڵ ئەوەشدا بلۆكى بزوێنەر پێویستی بە هێز و گەورەی ھەیە .

پلەى گەرمي لە لووتكەى تەقینەوە پشت دەبەستێت بە زۆر هۆکار، بەتايبەتى ڕێژەى پەستانى سلندەرەکە کە پارێزگاری لە پلەی گەرمیەکەی دەکات. كاتێك بزوێنەرەكە ساردە، پلەى گەرمی هەوا کەمە و ئەو گەرميیە بچووکە لە لێواری ديوارى سلندەری بزوێنەرەکە وەر دەگرێت.

سەرەراى ئەوەش، هەروەك کە هەواكە دەپەسترێت و گەرمتر دەبێت، هەندێك لەم گەرميە بەرزە بۆ ديوارى سلیندەری سارد دەگوێزرێتەوە ، کە زياتر پلەى گەرميەكە كەم دەكەنەوە لە بەرزترین پەستان. (پلاكی گەرمکەرەوە) دەبێتەوە ھۆی چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە .

دوو جۆرى پلاكی گەرمکەرەوەی جياواز هەيە: جۆرى ين-سليندەر و ين-مانيفۆلدەكە (سێرمۆستات). لە حالەتى ين-سليندەر، پلاكێك هەيە لە هەر سلندەرێک ڕاستەوخۆ ئینجێکت لى دەدات (يان لە حالەتەكەى ناڕاستەوخۆ ئینجێکت لى دەدات). لە حالەتەكەيەكە ين-مانيفۆلد تەنها يەكدانەی هەيە بۆ هەموو سلندەرەکان.

بەگشتى، بزوێنەری ديزل هیچ یارمەتییەکی ناوێت تا هەڵببێت. هەندێک بزوێنەری دیزل ڕاستەوخۆ ئینجێکت لێدەدات بۆ هەڵبوون،پێویستیان بە ئامرازی هەڵبوون نیە وەک پلاکی گەرمکەرەوە.

لەوانەيە بەكارهێنانى پلاکی گەرمکەرەوە پێویست بێت بۆ ئەوەی بەشێوەیەکی دروست هەڵبێت. كەمترين پلەى گەرمى بەبێ بەكار هێنانى پلاکی گەرمکەرەوە ٤٠ [°ك] بۆ [پرەكۆمبوستيۆن] ژوور ئینجێکشن، ٢٠ [°ك] بۆ(ژوورى ئینجێکشنی خولاوە )، و ٠ [°ك] بۆ (بزوێنەرە ئینجێکشنە ڕاستەوخۆکان ). بزوێنەر لە کاتی جوڵە زياتر لە يەك لتر بۆ ھەر سلندەرێک دەخاتە ناو سيستەمەکە ( عادەتەن لە کاتی سیستەمی دەست پێکردنی ئاگر نەك پلاكی گەرمکەرەوە)، بەڵام ئەگەر سيستەمی ئامانجی ھەڵکردنی پێويستبێت. [ ١ ]

ڕێگاکانی بەکار‌هێنان:

لە كۆنترین ئۆتۆمبيلى مەكينەى-ديزل، جيا لە ئۆتۆمبيلێكى مەكينەى-بەنزين،کە كارپێكەر بەسادەيى دەست دەكات بە هەڵبونی ئوتومبێلەکەی و مەكينەكە بەخێراى هەيە دەست پێ دەكات. لەجياتى، كارپێكەر پلاكى گەرمکەری چاڵاك كرد بۆ یەکەم جار. ديزلى زوو ' [تهەرمۆستارت] ' جۆر پلاکی گەرمکەرەوە يان بەكار هێنا.

پێشتر دەبوا ماوەی ٢٠ چركە بوەستی بۆ ئەوەی پلەی گەرمی پێویست بەدەست بێنن و كارپێكەرى ئۆتۆمبيل دەبوايە وەستا با تاکو ٢٠ چركە. لەگەڵ پلاكى گەرمایی ين-سليندەر، چاك بوونى هونەرى ڕووناكيێكى هۆشدارييان گرتەوە لەسەر لێدانەكە تا ماوەى چەند [پرەهيتينگ] نيشان بدات دەبێت بەردەوام ببێت.

ئەم کردارە بە شێوەیەکی ئوتوماتیکی رودەدات کاتێک کارپێکەرەکە سویچەکە دەخاتە شوێنی خۆی یەکسەر پلاكی گەرمکەرەوە دەست دەکات بە گەرمکردنی هەواکە. ئەم كردارە بە ناوی "پلاكی گەرمکەرەوە" يان " پرە-هيتينگ " دەگوترێت

زۆر ديزلى هاوچەرخ بەشێوەيەكى ئۆتۆماتيكى پلاكى گەرمکەرەوەیان چاڵاك دەكەن كاتێك كارپێكەر ئۆتۆمبيلەكە قفڵ دەكاتەوە يان دەرگاكە دەكاتەوە بۆ ئوتۆمبێلەكە، بەم جۆرە كردارەكە سادە دەكات و كات كورت دەكاتەوە تا چاوەڕوان بكات لەپێش مەكينەكە دەست پێ دەكات.

بەگوێرەى بۆش: " مەكينەى كۆنتر لەگەڵ [تهەرمۆستارت] پلاكى جۆرجۆر ماوەيێكى گەرمکەرەوەی كۆتايى هات بۆ ٢٠ چركە كە مەکینەی هاوچەرخ بەكارهێنانى دەوروبەرێك ٦ بۆ ٨ چرکە ماوەى گەرميى دووەم و دەستەبەر دەكەن لەدواى گەرمکەرەوە لە ڤۆڵتاجێكى كەم كراوەوە. " [ ٢ ]

لەپێش هەر هەوڵێک بۆ هەڵبوونی ئوتومبێل.کاتێک بۆ ماوەیەکی درێژ وەستابێت . ئوتومبێلەکە پێویستی بە بڕێکی زۆر سوتەمەنی هەیە بۆ هەڵبوون. چونکە هەواکەی دەوری سارد بوو.

لەگەڵ هاتنی پلاكی گەرمکەرەوە کارپێکەر پێویستە تەنها ٢ بۆ ٥ چرکە بوەستێت تا هەواکەی گەرمدەکرد . ئینجا کارپێکەر هەر کاتێک بیویستبا دەیتوانی ئوتومبێلەکە هەڵبکات.

لە هەندێك ئوتۆمبێل، بۆ ئەوەى گوێڕايەڵى بهێڵنەوە لەگەڵ ڕێنماييى دەرچوون، پلاكى گەرمکەرەوە لەوانەيە خێرا بەكار بخرێن لەدواى هەڵبونی مەكينە ،هەروەك بەتواناييى سۆزش زۆر كەم دەكرێتەوە كاتێك مەكينەكە لەخوارەوە پلەى گەرمى بەكار دەخات.

لەدوای ٢٠ چرکە ماوەى دووەم بردنەسەر، بازووى ئۆتۆمۆبيل بەدەست دەهێنرێت بە كۆونتەر-كلۆكويسە بەکارھێنانی سويچ بۆ داگيرساندنی پلاكی گەرمکەرەوە.پلاکی گەرمکەرەوە دەست بە کار دەکات بۆ گەرمکردنی هەواکە. كارپێكەرەكە دەبێت پاشان داگيرساندنەكە بەئاراستەى ميلى كاتژمێر بەكار بخات بۆ هەڵبوون.

دەست پێکی گەرمکردنی بزوێنەر

ئەگەر ئوتۆمبێلەكە زۆر ڕۆیشتبوو، يان ئەگەر پلەى گەرميى بەهەرچواردەوردا زۆر بوو، "دەبێت چاوەڕوان بكات تا " ڕووناكى بێتە سەر. لە ئەم حالەتە، كارپێكەر لەوانەيە بەردەوام ببێت تا كليلەكە بەكار بخات بۆ هەڵبوون بەبێ ئەوەى چاوەڕوان بكات.

لەگەڵ هەمیشە سێرمۆستارتەر(Thermostart) ئاگادار دەبێت بۆ ئەوەی کارپێکەر هەرکاتێک ویستی کار بە پلاکی گەرمکەرەوە بکات لە ڕێگەی سویچەکەیەوە.

دروستکردن

بەستنی پلاکی گەرمکەرەوە وەک پێنووسێكى كانزاى كورت دەبێت. دەزوولەی گەرم كردنەکە دەگونجێنرێت بۆ سەرەنوكى. پلاکی گەرمکەرەوە دروست دەکرێت لە ماددەى دڵنیاکراوە، وەكو پلاتين و ئيريديۆم، كە لە ئۆكساندن و پلەی گەرميى بەرز بەرگە دەگرن.

نمونەکانی بزوینەر

پلاكی گەرمکەرەوە لە نمونەکانی بزوینەر جياواز دەبن لە مەكينەى ديزلى قەبارەى-پڕ. مەكينەى قەبارەى-پڕ تەنها بەكاریدەهێنن بۆ هەڵبوون(دەست کردن بە ئیش).نمونەکانی بزوینەر پلاكی گەرمکەرەوەی هەر وەک نموونە بەکارهێنا هەروەك بەشێكێكى تەواوكەر لە سيستەمى داگيرساندن بەهۆى كاريگەريى هاندەريى وايەرى پلاتينیۆم.

بزوینەری سوتانی خولاوەی وانکل

ت.کۆنھۆ ئیت ئەل، لە تۆکیۆوە ، لە رۆژنامەی SAE بە ژمارەی ٧٩٠٤٣٥ ‏(T. Kohno et al, from Toyota, in SAE paper 790435)

دەڵێت ``كاركردنى ئەرکی کەمی لەسەر بزوینەرى خولاوە`` ئەوە دۆزرایەوە لەلايەن ئەو بە جێگیرکردنی دوو پلاکی سەرەکی گەرمکەرەوە لەگەڵ دەمەوانەکانی ريد تا ڕێ بگرێت بلۆوکی تێكەڵە بۆ جۆگەى هێنانە ناو، ئابووريى سووتەمەنييان باشتر كرد دەوروبەر ٩٪. هەروەها داهێناننامە DE٣٢٠٧٠٥٩، (كارل فراكە)، لە مانگی نیسانی سالی ١٩٨٣ بڵاویکردەوە.