مێژووی زانست: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ب زیادکردنی دەروازەی مێژووی زانست تاگ: دەستکاریی تووڵی دەروازە |
ب ←top: خاوێنکردن, replaced: ووو ← وو |
||
| ھێڵی ٦: | ھێڵی ٦: | ||
ئەگەرچی تۆژینەوەی ئەزموونیی جیھانی سروشتی لە سەردەمانی کۆنەوە شرۆڤەکراوە (بۆ نموونە، لەلایەن [[تالیس]]، [[ئەرەستوو]] و دیترانەوە) و لە [[سەدەکانی ناوین]]یشەوە [[پێڕەوی زانستی]] بەکارگیراوە (بۆ نموونە، لەلایەن [[ئیبن ئەلھەیسەم]]، [[ئەبوو ڕەیحانی بیروونی]] و [[ڕاجر بەیکن]]ەوە)، بەڵام ھەڵھاتنی خۆری زانستی نوێ دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی نوێ، لە درێژەی ئەو شتەی کە پێی دەڵێن [[شۆڕشی زانستی]]، کە لە سەدەکانی ١٦و ١٧ لە ئەورووپادا ڕوویدا. |
ئەگەرچی تۆژینەوەی ئەزموونیی جیھانی سروشتی لە سەردەمانی کۆنەوە شرۆڤەکراوە (بۆ نموونە، لەلایەن [[تالیس]]، [[ئەرەستوو]] و دیترانەوە) و لە [[سەدەکانی ناوین]]یشەوە [[پێڕەوی زانستی]] بەکارگیراوە (بۆ نموونە، لەلایەن [[ئیبن ئەلھەیسەم]]، [[ئەبوو ڕەیحانی بیروونی]] و [[ڕاجر بەیکن]]ەوە)، بەڵام ھەڵھاتنی خۆری زانستی نوێ دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی نوێ، لە درێژەی ئەو شتەی کە پێی دەڵێن [[شۆڕشی زانستی]]، کە لە سەدەکانی ١٦و ١٧ لە ئەورووپادا ڕوویدا. |
||
''پێڕەوی زانستی'' بناخەی زانستی نوێیە و ھەندێک کەسان - بەتایبەت |
''پێڕەوی زانستی'' بناخەی زانستی نوێیە و ھەندێک کەسان - بەتایبەت فەیلەسووفانی زانست و زانستیاران - تۆژینەوەگەلێک کە پێشتر بۆ سروشت کراوە بە ''پێش-زانستی'' ناودەبەن. |
||
{{تووڵی دەروازە|زانست|مێژووی زانست}} |
{{تووڵی دەروازە|زانست|مێژووی زانست}} |
||
وەک پێداچوونەوەی ٠٩:٠٤، ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١
 | ئەم وتارە ئاماژەی بە ھیچ سەرچاوەیەک نەداوە. تکایە بە دانانی ئاماژە بۆ سەرچاوە بڕواپێکراوەکان، ئەم وتارە باشتر بکە. دەقە بێسەرچاوەکان لەوانەیە داوای سەرچاوەیان لێ بکرێت یان لاببرێن. |
زانست پەیکەرێکە پێکھاتوو لە زانین سەبارەت بە جیھانی سروشتی کە لەلایەن کۆمەڵەیەکی جیھانی لە لێکۆڵەرانی کەڵکوەرگر لە پێڕەوی زانستی، کە پێداگرە لەسەر ڕوانین، ڕاڤە و پێشبینیی جیھانی ڕاستەقینە لەڕێگەی تاقیکردنەوەوە، بەرھەمھاتووە.
شۆپاندنی چاوگەکانی زانستی نوێ بەھۆی زۆر دەقی گرنگەوە کە لە جیھانی کۆنەوە ماون گەنگازە. وشەی زانستیار (scientist) تاڕادەیەک تازەیە - یەکەمجار لە سەدەی نۆزدەھەمدا بەکارھێنرا - و لە دەقە کۆنەکاندا وەبەرچاوناکەوێت. پێشتر تۆژەرانی سروشت بە خۆیانیان دەوت فەیلەسووفی سروشتی.
ئەگەرچی تۆژینەوەی ئەزموونیی جیھانی سروشتی لە سەردەمانی کۆنەوە شرۆڤەکراوە (بۆ نموونە، لەلایەن تالیس، ئەرەستوو و دیترانەوە) و لە سەدەکانی ناوینیشەوە پێڕەوی زانستی بەکارگیراوە (بۆ نموونە، لەلایەن ئیبن ئەلھەیسەم، ئەبوو ڕەیحانی بیروونی و ڕاجر بەیکن‌ەوە)، بەڵام ھەڵھاتنی خۆری زانستی نوێ دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی نوێ، لە درێژەی ئەو شتەی کە پێی دەڵێن شۆڕشی زانستی، کە لە سەدەکانی ١٦و ١٧ لە ئەورووپادا ڕوویدا.
پێڕەوی زانستی بناخەی زانستی نوێیە و ھەندێک کەسان - بەتایبەت فەیلەسووفانی زانست و زانستیاران - تۆژینەوەگەلێک کە پێشتر بۆ سروشت کراوە بە پێش-زانستی ناودەبەن.
