بەلەمەکانی خۆر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
شائەمراز
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[File:Ra Barque.jpg|thumb|260px|Ra traveling in the Mandjet Barque]]
[[پەڕگە:Ra Barque.jpg|thumb|260px|Ra traveling in the Mandjet Barque]]
[[File:Book of Gates Barque of Ra cropped.jpg|thumb|260px|Ra traveling through the underworld in his barque, from the copy of the Book of Gates in the tomb of Ramses I (KV16)]]
[[پەڕگە:Book of Gates Barque of Ra cropped.jpg|thumb|260px|Ra traveling through the underworld in his barque, from the copy of the Book of Gates in the tomb of Ramses I (KV16)]]
بەلەمەکانی خۆر ئەو کەشتیانە بوون کە لە میتۆلۆژیای میسری کۆندا لەلایەن خوداوەندی خۆرەوە بەکار دەهێنران لە ماوەی ڕۆژدا،جگە لەوەی کەشتییەک بە ناوی ( مندجێت ) ی ( میسری دێرین : mꜥnḏt ) یان بەلەمی ملیۆنەها ساڵ ( میسری دێرین : wjꜣ - n - n - گێوانەکەی لە شەودا بەکاری هێنا ، بە میسکێت ( میسری کۆن : msktt ) ناسرابوو<ref> http://www.touregypt.net/godsofegypt/sunboat.htm </ref>.
'''بەلەمەکانی خۆر''' ئەو کەشتیانە بوون کە لە میتۆلۆژیای میسری کۆندا لەلایەن خوداوەندی خۆرەوە بەکار دەھێنران لە ماوەی ڕۆژدا، جگە لەوەی کەشتییەک بە ناوی (مندجێت) ی (میسری دێرین: mꜥnḏt) یان بەلەمی ملیۆنەھا ساڵ (میسری دێرین: wjꜣ - n n - گێوانەکەی لە شەودا بەکاری ھێنا، بە میسکێت (میسری کۆن: msktt) ناسرابوو.<ref>http://www.touregypt.net/godsofegypt/sunboat.htm</ref>


وا تێگەیشتبوون شا و خواوەند بە ئاسماندا لەسەر بەلەمەکە گەشت دەکەن، ڕووناکی بۆ جیهان دابین دەکەن.کاتی ڕۆژ یان هەتاو لە ڕۆژژمێری میسری کۆندا دوازدە کاتژمێر بووە هەر کاتژمێرێک خواوەندێکی هەبووە.خواوەندێک یاخود پاشایەک بەناوی (ڕا) بە سواری باڕەکەی بەناو جیهانی ژێرزەویدا هات، هەر کاتژمێرێک لە شەودا دەرگایەکی بە دووانزە یەهوودی پاراستن دادەنا. دواتر تێپەڕی بەناو هەموو ئەمانەدا لەکاتی بەزاندنی دڕندەی جۆراوجۆری وێرانکەر ، ڕا هەر ڕۆژەو لەئاسۆی ڕۆژهەڵاتدا سەری هەڵدا . پێی گوترا بە درێژایی کاتژمێرەکانی ڕۆژ بە ئاسمانی مەندجێت دا سەفەر بکات، پاشان بگۆڕ بۆ میسکێت بۆ ئەوەی بۆ کاتژمێرەکانی شەو بەرەو جیهانی ژێرزەوی دابەزن<ref> https://succeed.net/ </ref>.
وا تێگەیشتبوون شا و خواوەند بە ئاسماندا لەسەر بەلەمەکە گەشت دەکەن، ڕووناکی بۆ جیھان دابین دەکەن. کاتی ڕۆژ یان ھەتاو لە ڕۆژژمێری میسری کۆندا دوازدە کاتژمێر بووە ھەر کاتژمێرێک خواوەندێکی ھەبووە. خواوەندێک یاخود پاشایەک بەناوی (ڕا) بە سواری باڕەکەی بەناو جیھانی ژێرزەویدا ھات، ھەر کاتژمێرێک لە شەودا دەرگایەکی بە دووانزە یەھوودی پاراستن دادەنا. دواتر تێپەڕی بەناو ھەموو ئەمانەدا لەکاتی بەزاندنی دڕندەی جۆراوجۆری وێرانکەر، ڕا ھەر ڕۆژەو لەئاسۆی ڕۆژھەڵاتدا سەری ھەڵدا. پێی گوترا بە درێژایی کاتژمێرەکانی ڕۆژ بە ئاسمانی مەندجێت دا سەفەر بکات، پاشان بگۆڕ بۆ میسکێت بۆ ئەوەی بۆ کاتژمێرەکانی شەو بەرەو جیھانی ژێرزەوی دابەزن.<ref>https://succeed.net/</ref>


پێشکەوتنی ڕا لەسەر مندجێت هەندێک جار وەک گەشەی ڕۆژانەی و دابەزینی و مردن و زیندووبوونەوە کە لە هێمای دەقە فەنتەریەکانی میسریدا دەردەکەوێت<ref> https://www.foxnews.com/tech/2011/06/23/egypt-excavates-4500-year-old-pharaohs-boat.html# </ref>.
پێشکەوتنی ڕا لەسەر مندجێت ھەندێک جار وەک گەشەی ڕۆژانەی و دابەزینی و مردن و زیندووبوونەوە کە لە ھێمای دەقە فەنتەرییەکانی میسریدا دەردەکەوێت.<ref>https://www.foxnews.com/tech/2011/06/23/egypt-excavates-4500-year-old-pharaohs-boat.html#</ref>


== نەریتە شانازی و ئایینییەکان ==
== نەریتە شانازی و ئایینییەکان ==
لە فۆلکلۆردا بەلەمێکی لەم جۆرە لەلایەن خودای خۆرەوە بەکار دەھێنرا. بەم شێوەیە، کاتێک فیرعەون نوێنەرایەتی خودای خۆر بوو لەسەر زەوی، پاشا بەلەمێکی ھاوشێوەی بۆ نارد تاوەکو بەکاری بھێنێت لە دوای مردنی دا بۆ گەشتکردن بەناو جیھانی ژێرزەویدا لە گەشتیان بۆ دوای مردن. یەکێک لە نموونە ناسراوەکان [[کەشتیی خۆفۆ]]یە کە دروستکراوە و دواتر لە جیزە لەگەڵ خۆفۆ بۆ ژیانی پاش مردن نێژراوە، ئێستا کەشتییەکە لە مۆزەخانەی گەورەی میسر پارێزراوە.<ref>https://egymonuments.gov.eg/news/a-team-from-the-grand-egyptian-museum-succeeded-in-the-first-trial-run-conducted-to-test-the-vehicles-that-will-be-used-in-the-transferring-the-first-khufu-solar-boat-from-its-current-location/</ref>



لە فۆلکلۆردا بەلەمێکی لەم جۆرە لەلایەن خودای خۆرەوە بەکار دەهێنرا . بەم شێوەیە، کاتێک فیرعەون نوێنەرایەتی خودای خۆر بوو لەسەر زەوی، پاشا بەلەمێکی هاوشێوەی بۆ نارد تاوەکو بەکاری بهێنێت لە دوای مردنی دا بۆ گەشتکردن بەناو جیهانی ژێرزەویدا لە گەشتیان بۆ دوای مردن. یەکێک لە نموونە ناسراوەکان [[کەشتیی خۆفۆ]]یە کە دروستکراوە و دواتر لە جیزە لەگەڵ خۆفۆ بۆ ژیانی پاش مردن نێژراوە، ئێستا کەشتییەکە لە مۆزەخانەی گەورەی میسر پارێزراوە<ref> https://egymonuments.gov.eg/news/a-team-from-the-grand-egyptian-museum-succeeded-in-the-first-trial-run-conducted-to-test-the-vehicles-that-will-be-used-in-the-transferring-the-first-khufu-solar-boat-from-its-current-location/ </ref>.

== ئەمانەش ببینە ==


== سەرچاوەکان ==
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}


[[پۆل:میتۆلۆژیای میسری]]
[[پۆل:میتۆلۆژیای میسری]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٢٠:٥٧، ٨ی ئابی ٢٠٢١

Ra traveling in the Mandjet Barque
Ra traveling through the underworld in his barque, from the copy of the Book of Gates in the tomb of Ramses I (KV16)

بەلەمەکانی خۆر ئەو کەشتیانە بوون کە لە میتۆلۆژیای میسری کۆندا لەلایەن خوداوەندی خۆرەوە بەکار دەھێنران لە ماوەی ڕۆژدا، جگە لەوەی کەشتییەک بە ناوی (مندجێت) ی (میسری دێرین: mꜥnḏt) یان بەلەمی ملیۆنەھا ساڵ (میسری دێرین: wjꜣ - n – n - گێوانەکەی لە شەودا بەکاری ھێنا، بە میسکێت (میسری کۆن: msktt) ناسرابوو.[١]

وا تێگەیشتبوون شا و خواوەند بە ئاسماندا لەسەر بەلەمەکە گەشت دەکەن، ڕووناکی بۆ جیھان دابین دەکەن. کاتی ڕۆژ یان ھەتاو لە ڕۆژژمێری میسری کۆندا دوازدە کاتژمێر بووە ھەر کاتژمێرێک خواوەندێکی ھەبووە. خواوەندێک یاخود پاشایەک بەناوی (ڕا) بە سواری باڕەکەی بەناو جیھانی ژێرزەویدا ھات، ھەر کاتژمێرێک لە شەودا دەرگایەکی بە دووانزە یەھوودی پاراستن دادەنا. دواتر تێپەڕی بەناو ھەموو ئەمانەدا لەکاتی بەزاندنی دڕندەی جۆراوجۆری وێرانکەر، ڕا ھەر ڕۆژەو لەئاسۆی ڕۆژھەڵاتدا سەری ھەڵدا. پێی گوترا بە درێژایی کاتژمێرەکانی ڕۆژ بە ئاسمانی مەندجێت دا سەفەر بکات، پاشان بگۆڕ بۆ میسکێت بۆ ئەوەی بۆ کاتژمێرەکانی شەو بەرەو جیھانی ژێرزەوی دابەزن.[٢]

پێشکەوتنی ڕا لەسەر مندجێت ھەندێک جار وەک گەشەی ڕۆژانەی و دابەزینی و مردن و زیندووبوونەوە کە لە ھێمای دەقە فەنتەرییەکانی میسریدا دەردەکەوێت.[٣]

نەریتە شانازی و ئایینییەکان

لە فۆلکلۆردا بەلەمێکی لەم جۆرە لەلایەن خودای خۆرەوە بەکار دەھێنرا. بەم شێوەیە، کاتێک فیرعەون نوێنەرایەتی خودای خۆر بوو لەسەر زەوی، پاشا بەلەمێکی ھاوشێوەی بۆ نارد تاوەکو بەکاری بھێنێت لە دوای مردنی دا بۆ گەشتکردن بەناو جیھانی ژێرزەویدا لە گەشتیان بۆ دوای مردن. یەکێک لە نموونە ناسراوەکان کەشتیی خۆفۆیە کە دروستکراوە و دواتر لە جیزە لەگەڵ خۆفۆ بۆ ژیانی پاش مردن نێژراوە، ئێستا کەشتییەکە لە مۆزەخانەی گەورەی میسر پارێزراوە.[٤]


سەرچاوەکان