فێربوونی مەکینە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
فێربوونی چاودێریکراو و نەکراو زیاتر گونجاوە لەم وتارەدا بێت |
مێژوو تاگەکان: nowiki زیاد کرا دەستکاریی دیداری |
||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
[[پەڕگە:Training testing Ku.png|وێنۆک|310x310پیکسڵ|پێویستە دوای ئەوەی دراوەکان لە بنکەدراوە دەرھێنران بکرێن بە دوو بەشەوە: دراوەی ڕاھێنان و دراوەی تاقیکردنەوە]] |
[[پەڕگە:Training testing Ku.png|وێنۆک|310x310پیکسڵ|پێویستە دوای ئەوەی دراوەکان لە بنکەدراوە دەرھێنران بکرێن بە دوو بەشەوە: دراوەی ڕاھێنان و دراوەی تاقیکردنەوە]] |
||
'''فێربوونی مەکینە''' یان '''فێربوونی ماشین''' ({{بە ئینگلیزی|Machine learning}}) بریتییە لە زانستی بەکارھێنانی ئەلگۆریتمەکانی [[شیکاریی دراوە]] و [[ئامار]] بۆ مەبەستی فێرکردنی کۆمپیوتەر بە کردنی کارێکی تایبەت بێ ئەوەی پێویستی بە چاودێریی مرۆڤ ببێت.<ref name=":0">{{Cite book|last=|first=|title=Provost, F., & Fawcett, T. (2013). Data Science for Business: What you need to know about data mining and data-analytic thinking. " O'Reilly Media, Inc.".|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> فێرکاریی مەکینە پەیوەندییەکی شانبەشانی لەگەڵ [[ژیریی دەستکرد]] ھەیە و بە لقێکی ئەم زانستە دادەنرێت. ھەروەھا سنووری نێوان فێربوونی مەکینە و بڕێک لقی تر وەکوو ئاماری کرداری و [[شیکاریی دراوە]]دا لە بڕێک شوێندا لێڵە یا تەواو دیار نیە. ئەلگۆریتمەکانی فێربوونی مەکینە سەرەتا لەسەر بڕێک دراوە ڕادەھێنرێن. ئینجا لەسەر بڕێک دراوەی تر تاقی دەکرێنەوە. بە یەکەم کۆمەڵی دراوەکان دەوترێت دراوەی ڕاھێنان و بە دووھەم کۆمەڵ دراوەی تاقیکردنەوە بەناوبانگە. فێربوونی مەکینە لە گەلێک شوێندا کەڵکی لێ وەردەگیرێت بۆ نموونە لە پاڵاوتنی ئیمەیلی سپەمدا، یا بۆ دۆزینەوەی ڕوومەتی کەسان لە کامێرای وێنەگرتندا.<ref name=":0"/> ھەروەھا لە باقیی بوارەکاندا وەکوو [[ئەندازیاری]] و [[بەڕێوەبەرایەتی|بەڕێوەبەریدا]] کەڵکی لێ وەردەگیرێت.<ref name=":2">{{Cite news|url=https://tspace.library.utoronto.ca/handle/1807/97601|title=Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation)|last=|first=|date=|work=|access-date=|via=}}</ref> |
'''فێربوونی مەکینە''' یان '''فێربوونی ماشین''' ({{بە ئینگلیزی|Machine learning}}) بریتییە لە زانستی بەکارھێنانی ئەلگۆریتمەکانی [[شیکاریی دراوە]] و [[ئامار]] بۆ مەبەستی فێرکردنی کۆمپیوتەر بە کردنی کارێکی تایبەت بێ ئەوەی پێویستی بە چاودێریی مرۆڤ ببێت.<ref name=":0">{{Cite book|last=|first=|title=Provost, F., & Fawcett, T. (2013). Data Science for Business: What you need to know about data mining and data-analytic thinking. " O'Reilly Media, Inc.".|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> فێرکاریی مەکینە پەیوەندییەکی شانبەشانی لەگەڵ [[ژیریی دەستکرد]] ھەیە و بە لقێکی ئەم زانستە دادەنرێت. ھەروەھا سنووری نێوان فێربوونی مەکینە و بڕێک لقی تر وەکوو ئاماری کرداری و [[شیکاریی دراوە]]دا لە بڕێک شوێندا لێڵە یا تەواو دیار نیە. ئەلگۆریتمەکانی فێربوونی مەکینە سەرەتا لەسەر بڕێک دراوە ڕادەھێنرێن. ئینجا لەسەر بڕێک دراوەی تر تاقی دەکرێنەوە. بە یەکەم کۆمەڵی دراوەکان دەوترێت دراوەی ڕاھێنان و بە دووھەم کۆمەڵ دراوەی تاقیکردنەوە بەناوبانگە. فێربوونی مەکینە لە گەلێک شوێندا کەڵکی لێ وەردەگیرێت بۆ نموونە لە پاڵاوتنی ئیمەیلی سپەمدا، یا بۆ دۆزینەوەی ڕوومەتی کەسان لە کامێرای وێنەگرتندا.<ref name=":0"/> ھەروەھا لە باقیی بوارەکاندا وەکوو [[ئەندازیاری]] و [[بەڕێوەبەرایەتی|بەڕێوەبەریدا]] کەڵکی لێ وەردەگیرێت.<ref name=":2">{{Cite news|url=https://tspace.library.utoronto.ca/handle/1807/97601|title=Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation)|last=|first=|date=|work=|access-date=|via=}}</ref> |
||
== مێژوو == |
|||
یەکەم کەس کە وشەی فێربوونی مەکینەی بەکار ھێنا [[ئارتوور ساموێل]]، کارمەندێکی کۆمپانیای [[ئای بی ئێم]]، بوو کە لە ١٩٥٠کاندا کەڵکی لەم وشەیە وەرگرت.<ref>{{Cite news|url=https://www.dataversity.net/a-brief-history-of-machine-learning/|title=Dataversity: A Brief History of Machine Learning|last=|first=|date=|work=|access-date=|via=}}</ref> ھەروەھا ئەم وشەیە دواتر لە [[زستانی ژیریی دەستکرد]]<nowiki/>دا کەڵکی زیاتر لێ وەرگیرا، واتە لەو ماوەیەدا کە دەوڵەتی ئەمریکا لە [[ژیریی دەستکرد]] نائومێد بووبوو و کەمتر پارەی تێدا خەرج دەکرد.<ref>{{Cite news|url=https://courses.cs.washington.edu/courses/csep590/06au/projects/history-ai.pdf|title=University of Washington, The History of Artificial Intelligence|last=|first=|date=|work=|access-date=|via=}}</ref> |
|||
== فێربوونی چاودێریکراو == |
== فێربوونی چاودێریکراو == |
||
وەک پێداچوونەوەی ٠١:٣٠، ٢٥ی ئابی ٢٠٢٠
فێربوونی مەکینە یان فێربوونی ماشین (بە ئینگلیزی: Machine learning) بریتییە لە زانستی بەکارھێنانی ئەلگۆریتمەکانی شیکاریی دراوە و ئامار بۆ مەبەستی فێرکردنی کۆمپیوتەر بە کردنی کارێکی تایبەت بێ ئەوەی پێویستی بە چاودێریی مرۆڤ ببێت.[١] فێرکاریی مەکینە پەیوەندییەکی شانبەشانی لەگەڵ ژیریی دەستکرد ھەیە و بە لقێکی ئەم زانستە دادەنرێت. ھەروەھا سنووری نێوان فێربوونی مەکینە و بڕێک لقی تر وەکوو ئاماری کرداری و شیکاریی دراوەدا لە بڕێک شوێندا لێڵە یا تەواو دیار نیە. ئەلگۆریتمەکانی فێربوونی مەکینە سەرەتا لەسەر بڕێک دراوە ڕادەھێنرێن. ئینجا لەسەر بڕێک دراوەی تر تاقی دەکرێنەوە. بە یەکەم کۆمەڵی دراوەکان دەوترێت دراوەی ڕاھێنان و بە دووھەم کۆمەڵ دراوەی تاقیکردنەوە بەناوبانگە. فێربوونی مەکینە لە گەلێک شوێندا کەڵکی لێ وەردەگیرێت بۆ نموونە لە پاڵاوتنی ئیمەیلی سپەمدا، یا بۆ دۆزینەوەی ڕوومەتی کەسان لە کامێرای وێنەگرتندا.[١] ھەروەھا لە باقیی بوارەکاندا وەکوو ئەندازیاری و بەڕێوەبەریدا کەڵکی لێ وەردەگیرێت.[٢]
مێژوو
یەکەم کەس کە وشەی فێربوونی مەکینەی بەکار ھێنا ئارتوور ساموێل، کارمەندێکی کۆمپانیای ئای بی ئێم، بوو کە لە ١٩٥٠کاندا کەڵکی لەم وشەیە وەرگرت.[٣] ھەروەھا ئەم وشەیە دواتر لە زستانی ژیریی دەستکرددا کەڵکی زیاتر لێ وەرگیرا، واتە لەو ماوەیەدا کە دەوڵەتی ئەمریکا لە ژیریی دەستکرد نائومێد بووبوو و کەمتر پارەی تێدا خەرج دەکرد.[٤]
فێربوونی چاودێریکراو
فێربوونی چاودێریکراو یا فێربوونی لەگەڵ سەرپەرستی بەشێکی گرنگە لە شیکاریی دراوە کە بریتییە لەو جۆرە ئەلگۆریتمانە کە ئامانجی پێشبینییەکەیان دیارە. واتە بەرلە فێربوونی ئەلگۆریتمەکە جۆری ئامانجەکە دیارە؛ واتە ئایا ئامانجی فێربوونەکە ژمارەیەکە یا پۆلێکی تایبەتە. ئەلگۆریتمەکانی فێربوونی لەگەڵ سەرپەرستی دوو دەستەی سەرەکییان ھەیە: یەکەم ریگرشن و دووھەم پۆلبەندی. لە ریگرشندا ئەلگۆریتمەکە ژمارەیەک پێشبینی دەکات. بەڵام لە پۆلبەندیدا پۆلێک پێشبینی دەکات. نموونەیەکی ئەلگۆریتمی پۆلبەندی درەختی بڕیارە.[١]
فێربوونی بێ چاودێری
فێربوونی چاودێرینەکراو یا فێربوونی بێسەرپەرستی بریتییە لەو ئەلگۆریتمانەی شیکاریی دراوە کە تێیاندا ئەنجامی ئەلگۆریتمەکە لە سەرەتاوە دیار نیە.[١]
سەرچاوەکان
- ^ ئ ا ب پ Provost, F., & Fawcett, T. (2013). Data Science for Business: What you need to know about data mining and data-analytic thinking. " O'Reilly Media, Inc.".
- ^ "Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation)".
- ^ "Dataversity: A Brief History of Machine Learning".
- ^ "University of Washington, The History of Artificial Intelligence" (PDF).