نووری سەعید: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب ←سەرچاوەکان: زیادکردنی دەروازەی ژیاننامە |
ب خاوێنکردن و ڕێکخستنەوە، شائەمراز |
||
ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
{{کەسایەتی |
{{کەسایەتی |
||
| ناو = |
| ناو = نووری سەعید |
||
| ناوی_خۆماڵی = |
| ناوی_خۆماڵی = نوری السعید |
||
| زمانی_ناوی_خۆماڵی = |
| زمانی_ناوی_خۆماڵی = عەرەبی |
||
| وێنە = |
| وێنە = Nuri al-Said.png |
||
| قەبارەی وێنە = |
| قەبارەی وێنە = |
||
| جێگری_وێنە = |
| جێگری_وێنە = |
||
| سەردێری وێنە = |
| سەردێری وێنە = |
||
| ناوی کاتی لەدایکبوون = |
| ناوی کاتی لەدایکبوون = |
||
| ڕێکەوتی لەدایکبوون = |
| ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٨٨٨ |
||
| شوێنی لەدایکبوون = |
| شوێنی لەدایکبوون = [[بەغدا]]، [[عێراق]] |
||
| ڕێکەوتی_ونبوون = |
| ڕێکەوتی_ونبوون = |
||
| شوێنی_ونبوون = |
| شوێنی_ونبوون = |
||
| ڕەوشی_ونبوون = |
| ڕەوشی_ونبوون = |
||
| ڕێکەوتی مردن = |
| ڕێکەوتی مردن = ١٥ی جووڵای ١٩٥٨ |
||
| شوێنی مردن = |
| شوێنی مردن = |
||
| ھۆکاری مردن = |
| ھۆکاری مردن = پێکانی سەر بە گوللە |
||
| شوێنی دۆزینەوەی تەرم = |
| شوێنی دۆزینەوەی تەرم = |
||
| شوێنی گۆڕ = |
| شوێنی گۆڕ = [[بەغدا]] |
||
| مۆنۆمێنتەکان = |
| مۆنۆمێنتەکان = |
||
| نیشتەجێ = |
| نیشتەجێ = |
||
| نەتەوە = |
| نەتەوە = |
||
| ناوەکانی تر = |
| ناوەکانی تر = |
||
| نەژاد = |
| نەژاد = [[تورک]] |
||
| شارومەندێتی = |
| شارومەندێتی = |
||
| ڕادەی خوێندەواری = |
| ڕادەی خوێندەواری = |
||
| پیشە = |
| پیشە = سەرۆک وەزیرانی عێراق |
||
| ساڵانی چالاکی = |
| ساڵانی چالاکی = ١٩٣٠–١٩٥٨ |
||
| خاوەنکار = |
| خاوەنکار = |
||
| ڕێکخراو = |
| ڕێکخراو = |
||
| ناسراو_بە_ھۆی = |
| ناسراو_بە_ھۆی = سەرۆکوەزیرانی سەردەمی پێش حکوومەتی [[عەبدولکەریم قاسم]] |
||
| کارە_دیارەکان = |
| کارە_دیارەکان = |
||
| شێواز = |
| شێواز = |
||
| کاریگەر_بووە = |
| کاریگەر_بووە = |
||
| کاریگەری_بووە = |
| کاریگەری_بووە = |
||
| شار = |
| شار = |
||
| مووچە = |
| مووچە = |
||
| دارایی = |
| دارایی = |
||
| باڵا = |
| باڵا = |
||
| کێش = |
| کێش = |
||
| تەلەڤیزیۆن = |
| تەلەڤیزیۆن = |
||
| سەرناو = |
| سەرناو = |
||
| وادە = |
| وادە = |
||
| پێشوو = |
| پێشوو = |
||
| جێگر = |
| جێگر = |
||
| حیزب = |
| حیزب = |
||
| بزاڤ = |
| بزاڤ = |
||
| بەرانبەرەکان = |
| بەرانبەرەکان = ئۆپۆزیسیۆنی کورد، شێعە |
||
| ئایین = |
| ئایین = [[ئیسلام]]، [[سوننی]] |
||
| سزای_تاوانباری = |
| سزای_تاوانباری = |
||
| ڕەوشی_تاوانباری = |
| ڕەوشی_تاوانباری = |
||
| ھاوسەر = |
| ھاوسەر = |
||
| یار = |
| یار = |
||
| منداڵەکان = |
| منداڵەکان = |
||
| دایک و باوک = |
| دایک و باوک = |
||
| خزمەکان = |
| خزمەکان = |
||
| خەڵاتەکان = |
| خەڵاتەکان = |
||
| واژوو = |
| واژوو = |
||
| جێگری_واژوو = |
| جێگری_واژوو = |
||
| قەبارەی_واژوو = |
| قەبارەی_واژوو = |
||
| ماڵپەڕ = |
| ماڵپەڕ = |
||
| پەراوێزەکان =}} |
| پەراوێزەکان =}} |
||
'''نووری پاشا ئەلسەعید''' ({{بە عەرەبی|نوري السعيد}}) |
'''نووری پاشا ئەلسەعید''' ({{بە عەرەبی|نوري السعيد}}؛ لە دایکبووی ١٨٨٨ - مردووی ١٥ی جووڵای ١٩٥٨) سیاسەتمەدار و سەرۆک وەزیرانی [[عێراق]] بوو. |
||
== ژیاننامە == |
|||
نووری سەعید سیاسەتمەداری [[عێراق]]ی بوو لە سەردەمی ئیستعماری عێراق لەلایەن [[بریتانیا]]وە، سەرۆک وەزیرانی ئەو وڵاتە بوو. ئەو حەوت جار لە نێوان ساڵانی ١٩٣٠ ھەتا ١٩٥٨ بوو بە [[سەرۆک وەزیرانی عێراق]]. نووری سەعید بە لایەنگری بریتانیا ناسراوە و دوژمنی زۆری لە نێو عێراقدا ھەبووە. ئەو لە بەر لایەنگری بریتانیا دوو جار ناچار بوو، ڕا بکات بەڵام ھەر دوو جار گەڕایەوە سەر کار. لە ساڵی ١٩٥٨ و لە دوای کوودتای [[عەبدولکەریم قاسم]]، نووری سەعید ویستی لە وڵات ڕا بکات بەڵام بە [[گوللە]] پێکرا و کوژرا. دواتریش [[تەرم|تەرمەکەی]] کەوتە دەستی خەڵکی عێراق و کوت کوت کرایەوە.<ref>Batatu, Hanna: The Old Social Classes and New Revolutionary Movements of Iraq, al-Saqi Books, London, 2000, ISBN 0-86356-520-4</ref><ref>Gallman, Waldemar J. : Iraq under General Nuri: My Recollection of Nuri Al-Said, 1954-1958, Johns Hopkins University Press, Baltimore, 1964, ISBN 0-8018-0210-5</ref> |
|||
== بەرھەمەکانی == |
|||
* أحاديث في الاجتماعات الصحفية. |
|||
* استقلال العرب ووحدتهم. |
|||
* محاضرات عن الحركات العسكرية للجيش العربي في الحجاز وسوريا. |
|||
== سەرچاوەکان == |
== سەرچاوەکان == |
||
{{سەرچاوەکان}} |
{{سەرچاوەکان}} |
||
{{S-start}} |
{{S-start}} |
وەک پێداچوونەوەی ١١:٣٣، ٢٤ی ئابی ٢٠٢٠
نووری سەعید | |
---|---|
لەدایکبوون | ١٨٨٨ |
مەرگ | ١٥ی جووڵای ١٩٥٨ |
ھۆکاری مەرگ | پێکانی سەر بە گوللە |
شوێنی گۆڕ | بەغدا |
پیشە | سەرۆک وەزیرانی عێراق |
چالاکبوون | ١٩٣٠–١٩٥٨ |
ئایین | ئیسلام، سوننی |
نووری پاشا ئەلسەعید (بە عەرەبی: نوري السعيد؛ لە دایکبووی ١٨٨٨ - مردووی ١٥ی جووڵای ١٩٥٨) سیاسەتمەدار و سەرۆک وەزیرانی عێراق بوو.
ژیاننامە
نووری سەعید سیاسەتمەداری عێراقی بوو لە سەردەمی ئیستعماری عێراق لەلایەن بریتانیاوە، سەرۆک وەزیرانی ئەو وڵاتە بوو. ئەو حەوت جار لە نێوان ساڵانی ١٩٣٠ ھەتا ١٩٥٨ بوو بە سەرۆک وەزیرانی عێراق. نووری سەعید بە لایەنگری بریتانیا ناسراوە و دوژمنی زۆری لە نێو عێراقدا ھەبووە. ئەو لە بەر لایەنگری بریتانیا دوو جار ناچار بوو، ڕا بکات بەڵام ھەر دوو جار گەڕایەوە سەر کار. لە ساڵی ١٩٥٨ و لە دوای کوودتای عەبدولکەریم قاسم، نووری سەعید ویستی لە وڵات ڕا بکات بەڵام بە گوللە پێکرا و کوژرا. دواتریش تەرمەکەی کەوتە دەستی خەڵکی عێراق و کوت کوت کرایەوە.[١][٢]
بەرھەمەکانی
- أحاديث في الاجتماعات الصحفية.
- استقلال العرب ووحدتهم.
- محاضرات عن الحركات العسكرية للجيش العربي في الحجاز وسوريا.
سەرچاوەکان
- ^ Batatu, Hanna: The Old Social Classes and New Revolutionary Movements of Iraq, al-Saqi Books, London, 2000, ISBN 0-86356-520-4
- ^ Gallman, Waldemar J. : Iraq under General Nuri: My Recollection of Nuri Al-Said, 1954-1958, Johns Hopkins University Press, Baltimore, 1964, ISBN 0-8018-0210-5
Political offices | ||
---|---|---|
لە پێش: ناجی سوەیدی |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٢٣ی ئازاری ١٩٣٠ – ١٩ی تشرینی یەکەمی ١٩٣٢ |
لە دوا: ناجی شەوکەت |
لە پێش: جەمیل مەدفەعی |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٢٥ی کانوونی یەکەمی ١٩٣٨ – ٣١ی ئازاری ١٩٤٠ |
لە دوا: ڕەشید عالی گەیلانی |
لە پێش: جەمیل مەدفەعی |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ١٠ی تشرینی یەکەمی ١٩٤١ – ٤ی حوزەیرانی ١٩٤٤ |
لە دوا: حەمدی پاچەچی |
لە پێش: ئەرشەد عومەری |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٢١ی تشرینی دووەمی ١٩٤٦ – ٢٩ی ئازاری ١٩٤٧ |
لە دوا: ساڵح جەبر |
لە پێش: موزاحیم پاچەچی |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٦ی کانوونی دووەمی ١٩٤٩ – ١٠ی کانوونی یەکەمی ١٩٤٩ |
لە دوا: عەلی جەودەت ئەییووبی |
لە پێش: تۆفیق سوەیدی |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ١٥ی ئەیلوولی ١٩٥٠ – ١٢ی تەممووزی ١٩٥٢ |
لە دوا: مستەفا مەحموود عومەری |
لە پێش: ئەرشەد عومەری |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٤ی ئابی ١٩٥٤ – ٢٠ی حوزەیرانی ١٩٥٧ |
لە دوا: عەلی جەودەت ئەییووبی |
لە پێش: عەبدولوەھاب مەرجان |
سەرۆک وەزیرانی عێراق ٣ی ئازاری ١٩٥٨ – ١٨ی ئایاری ١٩٥٨ |
لە دوا: ئەحمەد موختار بابان |