ئەلفوبێی عەرەبی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ئەلفوبێی ئارامی
ئەلفوبێی ئارامی;
جۆر	ئەبجەد
زمانەکان	عەرەبی
سەردەمی بەکارھێنان	٤٠٠ی زایینی تا ئێستا
وەرگیراوە لە	Proto-Sinaitic Phoenician Aramaic Syriac Nabataean ئەلفوبێی ئارامی; ; ; ; ;
ISO 15924	Arab, 160
ئاڕاستە	ڕاست بۆ چەپ
ناسناوی لە یوونیکۆد	Arabic
سنووری لە یوونیکۆد	U+0600 تا U+06FF; U+0750 تا U+077F; U+08A0 تا U+08FF; U+FB50 تا U+FDFF; U+FE70 تا U+FEFF; U+1EE00 تا U+1EEFF
	تێبینی: ئەم پەڕە ھێما فۆنەتیکییەکانی IPAی تێدایە.

گەڕان بە مێژوودا

→ گۆڕانکاریی کۆنتر گۆڕانکاریی نوێتر ←

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

دیداریویکیدەق

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏١١:٢٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٠

ئەلفوبێی عەرەبی یاخود ئەلفوبێی ئارامی کە ئەمڕۆ بە ھەڵە ناوی دەبردرێت بەئەلفوبێی عەرەبی چونکە لەڕاستیدا ئەم ئەلفو بێیە مێژوویەکی زۆرکۆنتری ھەیە لەکاتێک ھەندێک کەس بۆسەردەمی نوسینەوەی قورئانی پیرۆز دەگەڕێننەوە، ئێمە ھەموومان دەزانین کە قورئانی پیرۆز بەزمانی عەرەبی نوسراوەتەوە بەڵام بە ڕێنوسی ئارامی باچاوێک لە مێژوو بکەین بزانین قورئانی پیرۆز بە چەند قۆناغ نوسراوەتەوە بابڕۆین بپرسین کەی خاڵ یاخود نوقتە بۆ نوسراوەکانی قورئانی پیرۆز زیاد کران، پاشان فارسەکان کەبەر لەھاتنی ئیسلام خاوەنی کیان و دەوڵەت بوون بە چ ڕێنووسێک نوسینیان کردوە، بێگومان ئەو ڕێنوسەی یاخود ئەلفوبێیەی کە ئیمڕۆ ناومان لێناوە ئەلفوبێی عەرەبی ئەلفوبێیەکی ئارامیە فارسەکان بەر لە عەرەبەکان بەکاریان ھێناوە کەئێستا بەکاردێت بۆ نووسینی چەندین زمانی ئاسیای وئەفریکی، وەکو زمانی عەرەبی زمانی ئوردی و زمانی کوردی. ئەلفوبێی ئارامی ئەلفوبێی بەپلەی دووەم دێت لە ڕووی بەکارھێنانەوە لەدوای ئەلفوبێی لاتینی.

بەر لەسەرھەڵدانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی دەرنەچوو بوون مەگەر بازرگانەکانی نێوان شام و مەککە نەبێت، پاشان عەرەبەکان شیعریان لەبەردەکرد نەدەنوسراوە چونکە نوسینێکیان نەبوو، دوای ھاتنی ئاینی پیرۆزی ئیسلام وھاتنەدەرەوەی عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی و بلاوبونەوەی خوێندەواری لەناو میللەتە جۆربەجۆرەکان لەسەر ھەمان ئەو ئەلفوبێیە ڕۆیشتن وەک: ئوردی، پشتو، بلوچی، مێلایو، ھەوسا (لە ڕۆژئاوای ئەفریکا)، ماندیکی، سەواحیلی لە (ڕۆژھەڵاتی ئەفریقا)، بیلتسی، براھوی پینجانی (لە پاکستان)، کشمیری و سیندی (لە ھیند و پاکستان)، ئارووی (لە سریلانکا)، ئاگووری (لە چین)، کازاخستانی (لە ئاسیای ناوەڕاست)، ئۆزبەکی (لە ئاسیای ناوەڕاست)، قیرگیزی، ئازەری، کوردی (لە ئێران وعێراق)، تورکی عوسمانی، ئیسپانی (لە ڕۆژئاوای ئەوروپا)، فارسی. ھەروەھا پیت وھێمای نوێ زیادکراوە بۆ ئەلفوبێی ئارامی.

تەختەکلیلی عەرەبی

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

@@ ھێڵی ٢٣: / ھێڵی ٢٣: @@
 بەر لەسەرھەڵدانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی دەرنەچوو بوون مەگەر بازرگانەکانی نێوان شام و مەککە نەبێت، پاشان عەرەبەکان شیعریان لەبەردەکرد نەدەنوسراوە چونکە نوسینێکیان نەبوو، دوای ھاتنی ئاینی پیرۆزی ئیسلام وھاتنەدەرەوەی عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی و بلاوبونەوەی خوێندەواری لەناو میللەتە جۆربەجۆرەکان لەسەر ھەمان ئەو ئەلفوبێیە ڕۆیشتن وەک: [[زمانی ئوردی|ئوردی]]، [[زمانی پشتو|پشتو]]، [[زمانی بلوچی|بلوچی]]، [[زمانی مێلایو|مێلایو]]، [[زمانی ھەوسا|ھەوسا]] (لە [[ڕۆژئاوای ئەفریکا]])، [[زمانی ماندیکی|ماندیکی]]، [[زمانی سەواحیلی|سەواحیلی]] لە ([[ئەفریقای ڕۆژھەڵات|ڕۆژھەڵاتی ئەفریقا]])، [[زمانی بیلتسی|بیلتسی]]، [[زمانی براھوی|براھوی]] [[زمانی چینجابی|پینجانی]] (لە [[پاکستان]])، [[زمانی کشمیری|کشمیری]] و [[زمانی سیندی|سیندی]] (لە [[ھیند]] و [[پاکستان]])، [[زمانی ئارووی|ئارووی]] (لە [[سریلانکا]])، [[زمانی ئاگووری|ئاگووری]] (لە [[چین]])، [[زمانی کازاخستانی|کازاخستانی]] (لە [[ئاسیای ناوەڕاست]])، [[زمانی ئۆزبەکی|ئۆزبەکی]] (لە [[ئاسیای ناوەڕاست]])، [[زمانی قیرگیزی|قیرگیزی]]، [[زمانی ئازەری|ئازەری]]، [[زمانی کوردی|کوردی]] (لە [[ئێران]] و[[عێراق]])، [[زمانی تورکی عوسمانی|تورکی عوسمانی]]، [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]] (لە ڕۆژئاوای ئەوروپا)، [[زمانی فارسی|فارسی]]. ھەروەھا پیت وھێمای نوێ زیادکراوە بۆ ئەلفوبێی ئارامی.
+{{Clear}}
-<br clear="all">
 == تەختەکلیلی عەرەبی ==
 [[پەڕگە:KB Arabic.svg|ڕاست|وێنۆک|400px|خشتەی ت‏‏‏ە‏‏‏ختەکلیلی عەرەبی]]
+{{Clear}}
-<br clear=all>
 {{کۆلکە}}