محەممەدی ئەمین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏١٥:٣٤، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٠

محەممەدی ئەمین (ناوی تەواو: محەممەد کوڕی ھارون کوڕی ممد کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی ممد کوڕی عەلی کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی عەباس) شەشەم خەلیفەی عەبباسی ماوەی فەرمانرەوای پێنج ساڵی خایەند لە نێوان (١٩٣–١٩٨ ھجری) ،(٨٠٩ بۆ ٨١٣ زاینی) لە سەرەتایی ھاتنە سەر حکوم کێشی لەگەڵ براکەی دروست دەبێت لەسەر دەسەڵات بەھۆی ئەوەی باوکیان واتا ھارونە ڕەشید ھەردوکیانی کردبووە جێگری خۆی بە پێی مەرجی باوکی مەئموون ئەمیری خوراسان بوو ئەمین ویستی لابردنی مەئمونی برای ھەبوو بەمەبەستی دانانی موسای کوڕی بۆ جێگری خۆی بۆ ئەوەش ڕاوێژی بە سەرکردەکانی کرد ئەوانیش ڕازی بوون تەنھا خوزیمەی کوڕی خازمە نەبێت بەھۆی ئەوەی باوەری وابوو سەرکردەکان لە پێناو بەرژەوەندی خۆیان ڕازی بوون ئەمە دەبێتە ھۆی ئەوەی لە داھاتوو ئەمینیش لەببنە براکەی واتە مەئموون لەم بریارەی ئەمین ئاگادار دەکرێتەوە ئەویش ڕازی نابێت بۆیە شەر لە نێوانیان سەر ھەڵدەدات

کۆتاییی ژیان

دوای دروست بوونی ناکۆکی لە نیوان مەئموون و ئەمین دا شەر دروست دەبێت ئەمین کۆمەلێک سەربازی بە سەرکردایەتی علی کوڕی عیسای کوڕی ماھان نارد تا دژی براکەی بجەنگێ مەئمونیش سوپایەکی بە سەرکردایەتی تاھیری کوڕی حوسێن نارد ھەردوو سوپاکە لە دەرەوەی شاری ڕەی بەیەکگەیشتن لە ئەنجامی ئەم شەرە سوپای مەئموون بە سەرکردایەتی تاھیر سەردەکەوێت سەری علی کوڕی عیسا لە لاشە جیادەکرێتەوە دوای ئەم شەرە کاربەدەستانی مەککە و مەدینە بەیعەتیان بە مەئمون دا تاھیر لەلایەن مەئمونەوە فەرمانی پێەکرا بچێتە بەغدا ئەویش دەروات بۆ ماوەیەک گەمارۆی شاری بەغدا دەدات دواتر دەچێتە ناو شار و ئەمین دەکوژێت کوشتنی دەبێتە یەکەمین خەلیفە ی عەباسییەکان کە دەکوژرێت

سەرچاوەکان

محمد الأمین ضحیة الفتنة الثالثة (فی ذکری تولیھ الخلافة ٣ من جمادی الآخرة ١٩٣ ھـ)
چەند وانەیەک لە مێژووی ئیسلام، نوسینی محمد خزری وەرگێرانی نھاد جلال حبیب اللە ژمارەی سپاردن ٢١٧٩ ی ساڵی ٢٠٠٨ پێدراوە
بەشداربووانی ویکیپیدیا، «أبو عبد الله محمد الأمين»، ویکیپیدیای عەرەبی. سەردان لە ٢٩ی ئایاری ٢٠٢٠.

@@ ھێڵی ١: / ھێڵی ١: @@
-[[پەڕگە:Abbasid Dinar - Al Amin - 195 AH (811 AD).jpg|وێنۆک|دیناری عەباسی لە سەردەمی خەلیفە محمد ئەمین]]
+[[پەڕگە:Abbasid Dinar - Al Amin - 195 AH (811 AD).jpg|وێنۆک|دیناری عەباسی لە سەردەمی خەلیفە محەممەد ئەمین]]
-'''محمەدی ئەمین''' (ناوی تەواو محمد کوری ھارون کوری ممد کوری عبداللە کوری ممد کوری علی کوری عبداللە کوری عەباس) شەشەم [[خەلیفە]]ی [[دەوڵەتی عەبباسی|عەبباسی]] ماوەی فەرمانرەوای پێنج ساڵی خایەند لە نێوان (١٩٣–١٩٨ ھجری) ،(٨٠٩ بۆ ٨١٣ زاینی) لە سەرەتایی ھاتنە سەر حکوم کێشی لەگەڵ براکەی دروست دەبێت لەسەر دەسەڵات بەھۆی ئەوەی باوکیان واتا ھارونە ڕەشید ھەردوکیانی کردبووە جێگری خۆی بە پێی مەرجی باوکی [[مەئموون]] ئەمیری [[خوراسان]] بوو ئەمین ویستی لابردنی مەئمونی برای ھەبوو بەمەبەستی دانانی موسای کوڕی بۆ جێگری خۆی بۆ ئەوەش ڕاوێژی بە سەرکردەکانی کرد ئەوانیش ڕازی بوون تەنھا [[خوزیمەی کوری خازمە]] نەبێت بەھۆی ئەوەی باوەری وابوو سەرکردەکان لە پێناو بەرژەوەندی خۆیان ڕازی بوون ئەمە دەبێتە ھۆی ئەوەی لە داھاتوو ئەمینیش لەببنە براکەی واتە مەئموون لەم بریارەی ئەمین ئاگادار دەکرێتەوە ئەویش ڕازی نابێت بۆیە شەر لە نێوانیان سەر ھەڵدەدات
+'''محەممەدی ئەمین''' (ناوی تەواو: محەممەد کوڕی ھارون کوڕی ممد کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی ممد کوڕی عەلی کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی عەباس) شەشەم [[خەلیفە]]ی [[دەوڵەتی عەبباسی|عەبباسی]] ماوەی فەرمانرەوای پێنج ساڵی خایەند لە نێوان (١٩٣–١٩٨ ھجری) ،(٨٠٩ بۆ ٨١٣ زاینی) لە سەرەتایی ھاتنە سەر حکوم کێشی لەگەڵ براکەی دروست دەبێت لەسەر دەسەڵات بەھۆی ئەوەی باوکیان واتا ھارونە ڕەشید ھەردوکیانی کردبووە جێگری خۆی بە پێی مەرجی باوکی [[مەئموون]] ئەمیری [[خوراسان]] بوو ئەمین ویستی لابردنی مەئمونی برای ھەبوو بەمەبەستی دانانی موسای کوڕی بۆ جێگری خۆی بۆ ئەوەش ڕاوێژی بە سەرکردەکانی کرد ئەوانیش ڕازی بوون تەنھا [[خوزیمەی کوڕی خازمە]] نەبێت بەھۆی ئەوەی باوەری وابوو سەرکردەکان لە پێناو بەرژەوەندی خۆیان ڕازی بوون ئەمە دەبێتە ھۆی ئەوەی لە داھاتوو ئەمینیش لەببنە براکەی واتە مەئموون لەم بریارەی ئەمین ئاگادار دەکرێتەوە ئەویش ڕازی نابێت بۆیە شەر لە نێوانیان سەر ھەڵدەدات
-== کۆتایی ژیانی ==
+== کۆتاییی ژیان ==
-دوای دروست بوونی ناکۆکی لە نیوان مەئموون و ئەمین دا [[شەر]] دروست دەبێت ئەمین کۆمەلێک سەربازی بە سەرکردایەتی [[علی کوری عیسای کوری ماھان]] نارد تا دژی براکەی بجەنگێ مەئمونیش سوپایەکی بە سەرکردایەتی [[تاھیری کوری حوسێن]] نارد ھەردوو سوپاکە لە دەرەوەی شاری [[ڕەی]] بەیەکگەیشتن لە ئەنجامی ئەم شەرە سوپای مەئموون بە سەرکردایەتی تاھیر سەردەکەوێت سەری علی کوری عیسا لە [[لاشە]] جیادەکرێتەوە دوای ئەم شەرە کاربەدەستانی [[مەککە]] و [[مەدینە]] بەیعەتیان بە مەئمون دا تاھیر لەلایەن مەئمونەوە فەرمانی پێەکرا بچێتە [[بەغدا]] ئەویش دەروات بۆ ماوەیەک گەمارۆی شاری بەغدا دەدات دواتر دەچێتە ناو شار و ئەمین دەکوژێت کوشتنی دەبێتە یەکەمین خەلیفە ی عەباسییەکان کە دەکوژرێت
+دوای دروست بوونی ناکۆکی لە نیوان مەئموون و ئەمین دا [[شەر]] دروست دەبێت ئەمین کۆمەلێک سەربازی بە سەرکردایەتی [[علی کوڕی عیسای کوڕی ماھان]] نارد تا دژی براکەی بجەنگێ مەئمونیش سوپایەکی بە سەرکردایەتی [[تاھیری کوڕی حوسێن]] نارد ھەردوو سوپاکە لە دەرەوەی شاری [[ڕەی]] بەیەکگەیشتن لە ئەنجامی ئەم شەرە سوپای مەئموون بە سەرکردایەتی تاھیر سەردەکەوێت سەری علی کوڕی عیسا لە [[لاشە]] جیادەکرێتەوە دوای ئەم شەرە کاربەدەستانی [[مەککە]] و [[مەدینە]] بەیعەتیان بە مەئمون دا تاھیر لەلایەن مەئمونەوە فەرمانی پێەکرا بچێتە [[بەغدا]] ئەویش دەروات بۆ ماوەیەک گەمارۆی شاری بەغدا دەدات دواتر دەچێتە ناو شار و ئەمین دەکوژێت کوشتنی دەبێتە یەکەمین خەلیفە ی عەباسییەکان کە دەکوژرێت
 == سەرچاوەکان ==
-١- [https://archive.islamonline.net/10095 محمد الأمین ضحیة الفتنة الثالثة] (فی ذکری تولیھ الخلافة ٣ من جمادی الآخرة ١٩٣ ھـ)
+* [https://archive.islamonline.net/10095 محمد الأمین ضحیة الفتنة الثالثة] (فی ذکری تولیھ الخلافة ٣ من جمادی الآخرة ١٩٣ ھـ)
+* چەند وانەیەک لە مێژووی ئیسلام، نوسینی محمد خزری وەرگێرانی نھاد جلال حبیب اللە ژمارەی سپاردن ٢١٧٩ ی ساڵی ٢٠٠٨ پێدراوە
+* {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://ar.wikipedia.org/wiki/أبو_عبد_الله_محمد_الأمين|سەردێڕ=أبو عبد الله محمد الأمين|زمان=عەرەبی|سەردان=٢٩ی ئایاری ٢٠٢٠}}
+{{تووڵی دەروازە|ئیسلام|ژیاننامە|سیاسەت}}
-٢- چەند وانەیەک لە مێژووی ئیسلام، نوسینی محمد خزری وەرگێرانی نھاد جلال حبیب اللە ژمارەی سپاردن ٢١٧٩ ی ساڵی ٢٠٠٨ پێدراوە
-٣-{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%8A%D9%86|سەردێڕ=أبو عبد الله محمد الأمين|زمان=عەرەبی|سەردان=٢٩ی ئایاری ٢٠٢٠}}
-{{تووڵی دەروازە|ئیسلام |ژیاننامە|سیاسەت}}
 [[پۆل:خەلیفەکان]]