پارێزگای مەعان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگ: دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧
شائەمراز، باشترکردن، سڕینەوە (دەقی ناکوردی)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
{{Infobox settlement
}}
[[پەڕگە:ShobakCrusaderCastle.jpg|چەپ|وێنۆک| قەڵای شوبەک.]]
[[پەڕگە:ShobakCrusaderCastle.jpg|چەپ|وێنۆک| قەڵای شوبەک.]]
[[پەڕگە:Wadi_Musa,_Jordan.jpg|چەپ|وێنۆک|دۆڵی موسا.]]
[[پەڕگە:Wadi_Musa,_Jordan.jpg|چەپ|وێنۆک|دۆڵی موسا.]]
[[پەڕگە:20100925_petra023.JPG|چەپ|وێنۆک|ناوەندی گەشتیارانی پێترا.]]
[[پەڕگە:20100925_petra023.JPG|چەپ|وێنۆک|ناوەندی گەشتیارانی پێترا.]]
'''پارێزگای مەعان''' بریتیە لەگەورەترین پارێزگاکانی ئوردەن لە ڕووی ڕووبەرەوە ،یەکەم ناوچە بوو کە لەدەرەوەی جیھانی عەرەبی ئاینی ئیسلامی پێ گەیشت ،بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٥ ژمارەی دانیشتوانیان ١٤٤،٠٨٢ کەسە ،ئەم ڕێژەیەش دابەش بووە بۆ دوو بەش دەشتەکی و شارنشیین ،شۆڕشی مەزنی عەرەبی لەم دەڤەرە دەستی پێکرد و کاتێک شازادە فەیسەڵ سەردانی عەممانی کرد بەم ناوچەیە تێپەڕ بوو .کەدووری نێوان مەعان و عەممان ٢١٦کم ە. کاتی خۆی عومەری کوڕی مەعان کوڕی بەنی ئومەییە ماڵێکی لەسەر ڕێی کاروانانی حەج دروستکردبوو ناوی نابوو شاری نەتەوەی شوعەیب ،لەنزیک ماڵەکە بازاڕێکی درووستکرد بۆ کاروانچی و حاجیەکان . دواتر ھاشمیەکان برەوی زیاتریان پێدا لە ١١/٢/ ١٩٢٠شازادە عەبدوڵلا سەردانی ناوچەکەی کرد لەلایەن خەڵکەکە پێشوازی گەرمی لێکرا ،کاتێک شازادە عەبدوللا سەردانی مەعانی کرد چوارمانگ بوو فەرەنسیەکان سەربەخۆییان بە سووریەکان بەخشیبوو. بۆیە مەعان ببوە زێدی چاوپێکەوتنی شۆڕشگێرانی عەرەبی لە سووریا و عێراق و ئوردەن کە دواتر چوون بۆ عەممان.
'''پارێزگای مەعان''' بریتیە لەگەورەترین پارێزگاکانی ئوردەن لە ڕووی ڕووبەرەوە، یەکەم ناوچە بوو کە لەدەرەوەی جیھانی عەرەبی ئاینی ئیسلامی پێ گەیشت، بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٥ ژمارەی دانیشتوانیان ١٤٤٬٠٨٢ کەسە، ئەم ڕێژەیەش دابەش بووە بۆ دوو بەش دەشتەکی و شارنشیین، شۆڕشی مەزنی عەرەبی لەم دەڤەرە دەستی پێکرد و کاتێک شازادە فەیسەڵ سەردانی عەممانی کرد بەم ناوچەیە تێپەڕ بوو. کەدووری نێوان مەعان و عەممان ٢١٦کم ە. کاتی خۆی عومەری کوڕی مەعان کوڕی بەنی ئومەییە ماڵێکی لەسەر ڕێی کاروانانی حەج دروستکردبوو ناوی نابوو شاری نەتەوەی شوعەیب، لەنزیک ماڵەکە بازاڕێکی درووستکرد بۆ کاروانچی و حاجیەکان. دواتر ھاشمیەکان برەوی زیاتریان پێدا لە ١١/٢/ ١٩٢٠ شازادە عەبدوڵلا سەردانی ناوچەکەی کرد لەلایەن خەڵکەکە پێشوازی گەرمی لێکرا، کاتێک شازادە عەبدوللا سەردانی مەعانی کرد چوارمانگ بوو فەرەنسیەکان سەربەخۆییان بە سووریەکان بەخشیبوو. بۆیە مەعان ببوە زێدی چاوپێکەوتنی شۆڕشگێرانی عەرەبی لە سووریا و عێراق و ئوردەن کە دواتر چوون بۆ عەممان.



== جوگرافیا ==
== جوگرافیا ==

=== پۆتان ===
=== پۆتان ===
پارێزگای مەعان کەوتۆتە بەشی باشووری میرنشینی ھاشمیی ئوردەنی بە دووری ٢١٠کم لە عەممانی پایتەخت دوورە.
پارێزگای مەعان کەوتۆتە بەشی باشووری میرنشینی ھاشمیی ئوردەنی بە دووری ٢١٠کم لە عەممانی پایتەخت دوورە.


=== سنوورەکانی ===
=== سنوورەکان ===

* لەباکوور :ھەردوو پارێزگای عەممان و تەفیلە
* لەباکوور :ھەردوو پارێزگای عەممان و تەفیلە
* لەباشوور :شانشینی عەرەبی سعودی
* لەباشوور :شانشینی عەرەبی سعودی
* لەخۆڕھەڵات :شانشینی عەرەبی سعودی
* لەخۆڕھەڵات :شانشینی عەرەبی سعودی
* لەخۆڕئاوا :پارێزگای عەقەبە
* لەخۆڕئاوا :پارێزگای عەقەبە


=== بەرز و نزمی ===
=== بەرز و نزمی ===
بەرزی و نزمی پارێزگاکە بۆ دوو چینی سرووشتی دابەش کراوە ئەوانیش بریتین لە :
بەرزی و نزمی پارێزگاکە بۆ دوو چینی سرووشتی دابەش کراوە ئەوانیش بریتین لە:

* بیابان :کەلە ٪‏٩٥ پارێزگاکە پێک دێنێت .
* بیابان :کەلە ٪‏٩٥ پارێزگاکە پێک دێنێت .
* چیا:بریتیە لە زنجیرە چیای شەرا کە کەوتۆتە بەری خۆڕئاوای پارێزگاکە زنجیرە چیایەکی وشک و بیابانیە چەندین لوتکەی ھەیە وەک :
* چیا:بریتیە لە زنجیرە چیای شەرا کە کەوتۆتە بەری خۆڕئاوای پارێزگاکە زنجیرە چیایەکی وشک و بیابانیە چەندین لوتکەی ھەیە وەک:
* لوتکەی جەبەل مەبرەک ١٧٢٧ م
* لوتکەی جەبەل مەبرەک ١٧٢٧ م
* لوتکەی ئوم لەوزە ١٦٧٤ م
* لوتکەی ئوم لەوزە ١٦٧٤ م
* لوتکەی قەلیعە ١٦١٩ م
* لوتکەی قەلیعە ١٦١٩ م
ھێڵی ٣٢: ھێڵی ٢٦:


=== کەش و ھەوا ===
=== کەش و ھەوا ===

=== ڕووبەر ===
=== ڕووبەر ===
ڕووبەری گشتی پارێزگاکە ٣٣١٦٣ کم کە سێ چارەگی شانشینەکە پێکدێنێت .
ڕووبەری گشتی پارێزگاکە ٣٣١٦٣ کم کە سێ چارەگی شانشینەکە پێکدێنێت .


== سەرچاوەکان ==
== یەکە کارگێریەکانی ==
* {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر =https://ar.wikipedia.org/wiki/معان_(محافظة) |سەردێڕ =معان (محافظة)|زمان =عەرەبی |سەردان = ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠}}
پارێزگای مەعان بەپێی دابەشکاری کارگێری ساڵی ٢٠٠٠ دابەش کراوە بەسەر چوار بەم شێوەیەی خوارەوە :

{| class="infobox" style="text-align:left; width:100%; font-size:92%"
== بەستەرە دەرەکییەکان ==
! colspan="11" align="center" |ألوية محافظة معان حسب عدد السكان (2004 Census)
{{پۆلی کۆمنز}}
|-
! rowspan="27" |<br /><br />
[[ملف:Shoubak2.jpg|220x220پیکسڵ|The town of [[الشوبك (توضيح)|الشوبك]] in Ma'an Governorate]]الشوبك
! align="center" style="background:#e5e5f5;" |
! align="center" style="background:#e5e5f5;" |اللواء
! align="center" style="background:#e5e5f5;" |المناطق
! align="center" style="background:#e5e5f5;" |عدد السكان (2004)
! align="center" style="background:#e5e5f5;" |المركز الإداري
! rowspan="23" |
[[ملف:Giordania_valle_Wadi_Musa_HPIM3505.JPG|220x220پیکسڵ|[[وادي موسى]]]] [[دۆڵی موسا|وادي موسى]]
|-
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |1
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |'''لواء قصبة معان'''
| align="left" style="background:#f5f5f5;" |يشمل مدينة معان و56 بلدة وقرية
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |51,016
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |معان
|-
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |2
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |'''لواء البتراء'''
| align="left" style="background:#f5f5f5;" |يشمل 19 بلدة وقرية
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |23,840
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |[[دۆڵی موسا|وادي موسى]]
|-
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |3
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |'''لواء الشوبك'''
| align="left" style="background:#f5f5f5;" |يشمل 27 بلدة وقرية
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |22,087
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |الشوبك
|-
| align="center" |4
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |'''لواء الحسينية'''
| align="left" style="background:#f5f5f5;" |يشمل 8 بلدات وقرى
| align="center" style="background:#e0f0f0;" |8,310
| align="center" style="background:#f5f5f5;" |الحسينية
|-
| colspan="4" align="center" style="background:#f5f5f5;" |''':المصدر''' [http://moi.gov.jo/الصفحة الرئيسية/وزارة الداخلية/التقسيماتالادارية/tabid/65/Default.aspx وزارة الداخلية - الأردن Jordanian ministry of interior]{{بەستەری مردوو|url=http://moi.gov.jo/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9 |date=نیسانی ٢٠٢٠ }}
|}


== سەرچاوەکان ==
*{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر =https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%A9) |سەردێڕ =معان |زمان =عەرەبی |سەردان = ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠}}
{{پۆلی کۆمنز|Ma'an Governorate}}{{تووڵی دەروازە|الأردن|معان}}
[[پۆل:ئوردن]]
[[پۆل:ئوردن]]
[[پۆل:بیابانەکان]]
[[پۆل:بیابانەکان]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٠:٠٨، ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠

قەڵای شوبەک.
دۆڵی موسا.
ناوەندی گەشتیارانی پێترا.

پارێزگای مەعان بریتیە لەگەورەترین پارێزگاکانی ئوردەن لە ڕووی ڕووبەرەوە، یەکەم ناوچە بوو کە لەدەرەوەی جیھانی عەرەبی ئاینی ئیسلامی پێ گەیشت، بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٥ ژمارەی دانیشتوانیان ١٤٤٬٠٨٢ کەسە، ئەم ڕێژەیەش دابەش بووە بۆ دوو بەش دەشتەکی و شارنشیین، شۆڕشی مەزنی عەرەبی لەم دەڤەرە دەستی پێکرد و کاتێک شازادە فەیسەڵ سەردانی عەممانی کرد بەم ناوچەیە تێپەڕ بوو. کەدووری نێوان مەعان و عەممان ٢١٦کم ە. کاتی خۆی عومەری کوڕی مەعان کوڕی بەنی ئومەییە ماڵێکی لەسەر ڕێی کاروانانی حەج دروستکردبوو ناوی نابوو شاری نەتەوەی شوعەیب، لەنزیک ماڵەکە بازاڕێکی درووستکرد بۆ کاروانچی و حاجیەکان. دواتر ھاشمیەکان برەوی زیاتریان پێدا لە ١١/٢/ ١٩٢٠ شازادە عەبدوڵلا سەردانی ناوچەکەی کرد لەلایەن خەڵکەکە پێشوازی گەرمی لێکرا، کاتێک شازادە عەبدوللا سەردانی مەعانی کرد چوارمانگ بوو فەرەنسیەکان سەربەخۆییان بە سووریەکان بەخشیبوو. بۆیە مەعان ببوە زێدی چاوپێکەوتنی شۆڕشگێرانی عەرەبی لە سووریا و عێراق و ئوردەن کە دواتر چوون بۆ عەممان.

جوگرافیا

پۆتان

پارێزگای مەعان کەوتۆتە بەشی باشووری میرنشینی ھاشمیی ئوردەنی بە دووری ٢١٠کم لە عەممانی پایتەخت دوورە.

سنوورەکان

  • لەباکوور :ھەردوو پارێزگای عەممان و تەفیلە
  • لەباشوور :شانشینی عەرەبی سعودی
  • لەخۆڕھەڵات :شانشینی عەرەبی سعودی
  • لەخۆڕئاوا :پارێزگای عەقەبە

بەرز و نزمی

بەرزی و نزمی پارێزگاکە بۆ دوو چینی سرووشتی دابەش کراوە ئەوانیش بریتین لە:

  • بیابان :کەلە ٪‏٩٥ پارێزگاکە پێک دێنێت .
  • چیا:بریتیە لە زنجیرە چیای شەرا کە کەوتۆتە بەری خۆڕئاوای پارێزگاکە زنجیرە چیایەکی وشک و بیابانیە چەندین لوتکەی ھەیە وەک:
  • لوتکەی جەبەل مەبرەک ١٧٢٧ م
  • لوتکەی ئوم لەوزە ١٦٧٤ م
  • لوتکەی قەلیعە ١٦١٩ م
  • لوتکەی بەتاح ١٦١٦ م
  • لوتکەی ئوم سەوانە ١٦١٥ م
  • لوتکەی ئوم حیتان ١٥٢٥ م

کەش و ھەوا

ڕووبەر

ڕووبەری گشتی پارێزگاکە ٣٣١٦٣ کم کە سێ چارەگی شانشینەکە پێکدێنێت .

سەرچاوەکان


بەستەرە دەرەکییەکان