زمانی ئەڵمانی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە
گەڕاندنەوەی گۆڕانکارییەکی نیاز پاک لەلایەن Abdurhman Ahmad: ئەم سندووقانە دەبێ وەربگێڕدرێن پێش دانانیان. . (تو)
تاگ: پووچەڵکردنەوە
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
{{Infobox language
|name = ئەڵمانی
|nativename = {{lang|de|Deutsch}}
|pronunciation = {{IPA-de|dɔʏtʃ|}}
|states=Primarily [[German-speaking Europe]], also in the worldwide [[German as a minority language|German-speaking diaspora]]
|speakers = <!-- PLEASE, DO NOT EDIT THIS SECTION BEFORE CONSULTING THE TALK PAGE! --><!--to nearest 5M-->{{sigfig|89|1}} million (2010)<ref>Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2010" (The World's 100 Largest Languages in 2010), in ''[[Nationalencyklopedin]]''</ref> to ۹٥ ملیۆن
|date = ۲۰۱٤
|ref = <ref name="Ammon, 2014">{{cite web |url=https://books.google.com/books?id=vPvmBQAAQBAJ |author=Ammon, Ulrich |title=Die Stellung der deutschen Sprache in der Welt |language=German |edition=1st |date=November 2014 |publisher=de Gruyter |location=Berlin, Germany |ISBN=978-3-11-019298-8 |accessdate=24 July 2015}}{{Page needed|date=December 2015}}</ref>
|speakers2 = [[Second language|L2 speakers]]: ۱۰-15 ملیۆن (2014)<ref name="Ammon, 2014" />
|familycolor = Indo-European
|fam2 = [[Germanic languages|Germanic]]
|fam3 = [[West Germanic languages|West Germanic]]
|fam4 = [[High German]]
| ancestor = [[Old High German]]
| ancestor2 = [[Middle High German]]
|stand1 = [[German Standard German]]
|stand2 = [[Swiss Standard German]]
|stand3 = [[Austrian Standard German]]
|script = [[Latin script|Latin]] ([[German alphabet]])<br />[[German Braille]]
|sign = [[Signed German]], LBG<br />''({{lang|de|Lautsprachbegleitende}} / {{lang|de|Lautbegleitende Gebärden}})''
|nation = {{Collapsible list
| titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;
| title=[[List of territorial entities where German is an official language|٦ وڵات]]
|{{flag|Austria}}
|{{flag|Belgium}}
|{{flag|Germany}}
|{{flag|Liechtenstein}}
|{{flag|Luxembourg}}
|{{flag|Switzerland}}
}}<br /><!--SOURCES FOR EACH COUNTRY ARE REFERENCED IN THE LINKED SUB-ARTICLE-->
{{Collapsible list
| titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;
| title=[[List of territorial entities where German is an official language|3 dependencies]]
|[[File:Flag of South Tyrol.svg|24px]] [[South Tyrol]] ([[Italy]])
|{{flagicon|Poland}} [[Bilingual communes in Poland#Polish/German|31 communes]] in [[Poland]]
|{{flagicon|Brazil}} [[Brazilian German|9 municipalities]] in [[Brazil]]
}}
<br />[[List of territorial entities where German is an official language#International institutions|Several international institutions]]
|minority = <!--DO NOT ADD COUNTRIES/DEPENDENCIES BEFORE CONSULTING THE TALK PAGE AND CITING DEFINITE SOURCES!-->{{Collapsible list
| titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;
| title=[[List of territorial entities where German is an official language#Other legal statuses|13 countries<br /><small>(minority/cultural/national language)</small>]]
|{{flag|Brazil}}<small> ([[Espírito Santo]], [[Rio Grande do Sul]] & [[Santa Catarina (state)|Santa Catarina]])</small><br />{{flag|Bosnia and Herzegovina}}<br />{{flag|Czech Republic}}<br />{{flag|Denmark}} <small>([[Region of Southern Denmark|Syddanmark]])</small><br />{{flag|Hungary}}<br />{{flag|Italy}} <small>([[Trentino]])</small><br />{{Flag|Kazakhstan}}<br />{{flag|Namibia}}<br />{{flag|Poland}}<br />{{flag|Romania}}<br />{{flag|Russia}} <small>([[Azovo German National District]])</small><br />{{flag|Slovakia}}<br />{{flag|Ukraine}}
}}
|agency = ''No official regulation'' <br />
(German orthography regulated by the [[Council for German Orthography]]<ref>{{cite web|url=http://rechtschreibrat.ids-mannheim.de/rat/ |title=Rat für deutsche Rechtschreibung – Über den Rat |publisher=Rechtschreibrat.ids-mannheim.de |date= |accessdate=11 October 2010}}</ref>).
|iso1=de
|iso2b=ger
|iso2t=deu
|lc1=deu|ld1=[[Standard German|German]]
|lc2=gmh|ld2=[[Middle High German]]
|lc3=goh|ld3=[[Old High German]]
|lc4=gct|ld4=[[Colonia Tovar dialect|Colonia Tovar German]]
|lc5=bar|ld5=[[Bavarian language|Bavarian]]
|lc6=cim|ld6=[[Cimbrian language|Cimbrian]]
|lc7=geh|ld7=[[Hutterite German]]
|lc8=ksh|ld8=[[Colognian dialect|Kölsch]]
|lc9=nds|ld9=[[Low German]]{{efn|The status of Low German as a German variety or separate language is subject to discussion.|group=efn}}
|lc10=sli|ld10=[[Silesian German|Lower Silesian]]
|lc11=ltz|ld11=[[Luxembourgish language|Luxembourgish]]{{efn|The status of Luxembourgish as a German variety or separate language is subject to discussion.<ref name="Ammon, 2014" />|group=efn}}
|lc12=vmf|ld12=[[Main-Franconian dialects|Mainfränkisch]]
|lc13=mhn|ld13=[[Mòcheno language|Mócheno]]
|lc14=pfl|ld14=[[Palatine German language|Palatinate German]]
|lc15=pdc|ld15=[[Pennsylvania German language|Pennsylvania German]]
|lc16=pdt|ld16=[[Plautdietsch language|Plautdietsch]]{{efn|The status of Plautdietsch as a German variety or separate language is subject to discussion.|group=efn}}
|lc17=swg|ld17=[[Swabian German]]
|lc18=gsw|ld18=[[Swiss German]]
|lc19=uln|ld19=[[Unserdeutsch language|Unserdeutsch]]
|lc20=sxu|ld20=[[Upper Saxon German|Upper Saxon]]
|lc21=wae|ld21=[[Walser German]]
|lc22=wep|ld22=[[Westphalian language|Westphalian]]
|lc23=hrx|ld23=[[Riograndenser Hunsrückisch German|Riograndenser Hunsrückisch]]
|lc24=yec|ld24=[[Yenish language|Yenish]]
|glotto = high1287
|glottoname = High Franconian
|glotto2 = uppe1397
|glottoname2 = Upper German
|lingua ={{hidden begin|toggle=left|title=further information}}52-AC (Continental West Germanic)<br />&gt; 52-ACB (Deutsch & Dutch)<br />&gt; 52-ACB-d ([[Central German]] incl. 52-ACB–dl & -dm [[Standard German|Standard/Generalised High German]])<br />+ 52-ACB-e & -f ([[Upper German]] & [[Swiss German]])<br />+ 52-ACB-h ([[German diaspora|émigré German]] varieties incl. 52-ACB-hc [[Hutterite German]] & 52-ACB-he [[Pennsylvania German language|Pennsylvania German]] etc.)<br />+ 52-ACB-i ([[Yeniche language|Yenish]]);<br />Totalling 285 varieties: 52-ACB-daa to 52-ACB-i
{{hidden end}}
|map = File:Legal statuses of German in the world.svg
|mapcaption=
{{legend|#ffcc00|(Co-)Official and majority language}}
{{legend|#d98575|Co-official, but not majority language}}
{{legend|#7373d9|Statutory minority/cultural language}}
{{legend|#30efe3|Non-statutory minority language}}
|notice = IPA
}}
زمانی ئەڵمانی (ناوی نێوخۆیی:Deutsch) بە {{Audio|de-Deutsch.ogg|[dɔʏ̯tʃ]}} ئەخوێنرێتەوە، زمانی فەرمی کۆماری [[ئەڵمانیا|ئەڵمانیای]] فیدڕالی و [[نەمسا|کۆماری نەمسایە]] و یەکەێکە لە زمانە فەرمییەکانی [[سویسرا|یەکێتی سویسرا]]. زمانی ئەڵمانی سەربە [[زمانە جیرمانیەکان|زمانە جیرمانییەکانی]] ڕۆژئاواییە. وبە یەکێک لە ھەرە [[زمانی زگماک|زمانە زگماکە]] بەربڵاوەکانی [[یەکێتی ئەوروپا]] دادەنرێت.
زمانی ئەڵمانی (ناوی نێوخۆیی:Deutsch) بە {{Audio|de-Deutsch.ogg|[dɔʏ̯tʃ]}} ئەخوێنرێتەوە، زمانی فەرمی کۆماری [[ئەڵمانیا|ئەڵمانیای]] فیدڕالی و [[نەمسا|کۆماری نەمسایە]] و یەکەێکە لە زمانە فەرمییەکانی [[سویسرا|یەکێتی سویسرا]]. زمانی ئەڵمانی سەربە [[زمانە جیرمانیەکان|زمانە جیرمانییەکانی]] ڕۆژئاواییە. وبە یەکێک لە ھەرە [[زمانی زگماک|زمانە زگماکە]] بەربڵاوەکانی [[یەکێتی ئەوروپا]] دادەنرێت.



وەک پێداچوونەوەی ‏١٠:٤٧، ١٢ی ئایاری ٢٠١٩

زمانی ئەڵمانی (ناوی نێوخۆیی:Deutsch) بە سەبارەت بەم پەڕگەیە [dɔʏ̯tʃ] ئەخوێنرێتەوە، زمانی فەرمی کۆماری ئەڵمانیای فیدڕالی و کۆماری نەمسایە و یەکەێکە لە زمانە فەرمییەکانی یەکێتی سویسرا. زمانی ئەڵمانی سەربە زمانە جیرمانییەکانی ڕۆژئاواییە. وبە یەکێک لە ھەرە زمانە زگماکە بەربڵاوەکانی یەکێتی ئەوروپا دادەنرێت.

ئەڵمانی لە ئەوروپا

بڵاوبوونەوەی زمانی ئەڵمانی لە ئەوروپا

بەستەر بۆ دەرەوە

ویکیپیدیا
ویکیپیدیا
ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد بە زمانی ئەڵمانی