شەراب: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏٢٠:٤٠، ٦ی ئازاری ٢٠١٩

شەراب یان بادە یان مەی خواردنەوەیێکی کھوولییە، کە لە تەخمیری ترێ بەدەست دێت. مرۆڤ مەست دەکات. شەراب لە تەواوی میوەکان بە دەست دێت بەڵام ھەرکات ناوی شەراب بە تەنھایی و بە بێ ناوی میوە بێت، مەبەست شەرابی ترێیە.^[١]^[٢]

سەرچاوەکان

^ H. Johnson Vintage: The Story of Wine pp. 11–6 Simon & Schuster 1989 ISBN 0-671-79182-6
^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 27ی Februaryی 2008. Retrieved 25ی Juneی 2008. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help)

[1] H. Johnson Vintage: The Story of Wine pp. 11–6 Simon & Schuster 1989 ISBN 0-671-79182-6

[2] "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 27ی Februaryی 2008. Retrieved 25ی Juneی 2008. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help)

[١]

[٢]

@@ ھێڵی ٢: / ھێڵی ٢: @@
 '''شەراب''' یان '''بادە''' یان '''مەی''' خواردنەوەیێکی [[کھوول|کھوولییە]]، کە لە تەخمیری [[ترێ]] بەدەست دێت. مرۆڤ [[مەست]] دەکات. شەراب لە تەواوی [[میوە]]کان بە دەست دێت بەڵام ھەرکات ناوی شەراب بە تەنھایی و بە بێ ناوی میوە بێت، مەبەست شەرابی ترێیە.<ref>H. Johnson Vintage: The Story of Wine pp. 11–6 Simon & Schuster 1989 ISBN 0-671-79182-6</ref><ref>{{cite web |url=http://www.avbc.com/news/BW.html |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |accessdate=٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٠٨ |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080227015623/http://www.avbc.com/news/BW.html |archivedate=٢٧ی شوباتی ٢٠٠٨ }}</ref>
-<br />
-== تەندروستی ==
-کۆمەڵەی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمەریکی]] بۆ گرێ نەخۆشیەکان(ASCO)بەیاننامەیەکی ئاگادارکەرەوەی بڵاوکردەوە،تێیدا ئەو پەستەرە بەھێزانەی ڕون کردوەتەوە لە نێوان خواردنەوەی مەی و نێوان مەترسی توش بون بە چەندین جۆری [[شێرپەنجە|شێرپەنجە]].ھەریەکە لە صندوقی نێودەوڵەتی توێژینەوەکانی [[شێرپەنجە]] و پەیمانگای [[ئەمەریکی]] بۆ توێژینەوەکی [[شێرپەنجە]] و ئاژانسی نێودەوڵەتی توێژینەوەکانی [[شێرپەنجە]] دەستپێشخەری خۆیانیان نیشان دا بە بەڵگە لەسەر توانای ھۆکاری مەی بە توش بوون بە شێرپەنجەی دەم و قوڕگ و دەنگە ژێ و بۆری قوڕگ و جگە و قۆڵۆن و مەمک. ھۆکارەکەی دەگەڕێتەوە بۆ چەند ھۆکارێک لەوانەش ئەوەیە مەی لە جەستەدا دەبێتە پێکھاتەی ئەسیتالدیھید(Acetaldehyde) کاریگەری [[شێرپەنجە|شێرپەنجەی]] ھەیە
-یەک دەگرن لەگەڵ ترشەڵۆکی ئەتۆمی خانەکان ھەروەھا دەستکاری کردنی مەی بە ڕێژەکانی [[ئێسترۆجین|ئەسترۆجین]] و بروجستۆن لەلای ئافرەتان،ئەمە دەبێتە ھۆی [[شێرپەنجەی مەمک|شێرپەنجەی مەمک]].ھەروەکا کاریگەری [[ترشی فۆلیک]] کەم دەکاتەوە لە جەستەدا و پەیوەستە لەگەڵ توش بون بە [[شێرپەنجەی قۆڵۆن|شێرپەنجەی قۆڵۆن.]]
-سوزان گەبۆرست،جێگری سەرۆکی کۆمەڵەی ئەمەریکی بۆ شێرپەنجە ووتی: (خەڵکی بە ئاگا نین لەوە) جەختی لەوە کردەوە کە:(ئەو کەسانەی دەناڵێنن بە دەست شێرپەنجەوە،ھێشتا ھەر لە مەترسیدان بۆ توش بوون بە شێرپەنجەکانی تر،بۆیە گرنگە ئەوە بزانن کە ڕۆڵی مەی لە دوبارە بونەوەی شێرپەنجەدا.
-===== لێکۆلینەوە: =====
-بەیاننامەکەی کۆمەڵەی ئەمەریکی بۆ گرێ نەخۆشیەکان لەوەش ئاگاداری دەدات کە لە گۆڤاری گرێ نەخۆشیەکان بڵاوی کردوەتەوە (The Journal of Clinical Oncology) تەنانەت بەکاربردنی ڕێکوپێک،ڕەنگە مەترسی توش بون بە نەخۆشی شێرپەنجە زیاد دەکات.
-بەپێی ناوەندە ئەمەریکیەکانی بەرەنگاری نەخۆشیەکان و پاراستن لێیان،نزیکەی 3.5% ئەوانەی دەمرن بە شێرپەنجە لە ئەمەریکا-نزیکەی 19500 حاڵەتی مردن-پەیوەستە بە مەیەوە.
-سەبارەت بە ئافرەتان:بەرکاربردنی کەم لە مەترسی توش بون لە شێرپەنجەی مەمک زیادی کردووە بە ڕێژەی 4% لەکاتێکدا بەکاربردنی ھاوسەنگ لەلایان مەترسی توش بون بە ڕێژەی 23% زیادی کردووە.
-بەڵام بەکاربردنی گەورە مەترسی توش بونیانی زیاد کردوە بە ڕێژەی 60%،چونکە مەی ئاستەکانی ھۆرمۆنی ئەسترۆجین زیاد دەکەن،بەکاربردنی زۆریش لەلای ھەردوو ڕەگەز مەترسی توش بون بە شێرپەنجەی سەر و مل و دەم زیاد دەکات زیاتر لە 500%،چونکە دەمارەکان ڕاستەوخۆ لێکەوت دەبن لەگەڵ ئەو مەوادانەی دەبنە ھۆی شێرپەنجە.
-'''رێکخراوی ئەسکۆ''' تێبینی ئەوەی کردووە کە مەی دەبێتە ھۆی کەڵەکەبونی کاریگەری [[جگەرەکێشان]].ھەروەھا خواردنەوەی مەی دەبێتە ھۆی ئاڵۆزبونی دۆخی ئەو نەخۆشانەی دەناڵێنن بە دەست شێرپەنجەوە لە ڕێگەی دڕیژبونەوەی ماوەی چاک بوونەوە،چاک بوونەوەی درێژتر،وە زیاد بونی نەشتەرگەریەکان.
-'''دکتۆرە نویل لوکونتی''' ئەندامی لیژنەی بەرگری لە کۆمەڵەی ئەسکۆ و نوسەری سەرەکی پەڕەی بەیان دەڵێت:بەرگری کردن لە شێرپەنجە گرنگیەکەی کەمتر نیە لە چارەسەرکردنەکەی، ھیوامان وایە ئەم کاغەزە پاڵنەرێک بێت بۆ پزیشکەکان بۆ ئەوەی ڕێگری بکەن لە مەی لەسەر لیستەکانیان.
-کەواتە خواردنەوەی مەی لەگەڵ جگەرە کێشان لەکات چارەسەری تیشک لە شێرپەنجە و لە دوای چارەسەر،دەبەسترێتەوە بە شتێک پێی دەوترێت کلۆربونی ئێسکی چەناگە،ئەو خورانێکە ڕوو دەدات لە ئێسکی چەناگە و چاک بوونەوەی ئەستەمە.ھەروەھا خواردنەوەی مەی پەیوەستە بە توش بوونی شێرپەنجەی ڕێڕەوی ھەرەسی سەرەوەی دەزگای ھەناسەدان،بە زیاد بوونی مەترسی ھەڵائاوسانێکی تر.<ref>[http://ascopubs.org/doi/full/10.1200/JCO.2017.76.1155#_i14 http://ascopubs.org]</ref><ref>[https://www.breastcancer.org/research-news/asco-statement-on-alcohol-and-risk https://www.breastcancer.org/research-news-alcohol-and-risk]</ref><ref>http://www.totalhealth.co.uk/your-condition/oral-cancer</ref><ref>[http://ascopubs.org/doi/full/10.1200/JCO.2017.76.1155#_i14 http://ascopubs.org/]</ref>
 == سەرچاوەکان ==