زمانی بنەڕەتی-ھیندوئەورووپی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
پەڕەی دروستکرد بە «{{بابەتەکانی هیندوئەورووپی}} '''زمانی بنەڕەتی هیندوئەورووپی''' ('''PIE''') زمانەی بنەڕەتی سە...»ەوە
 
ب r2.7.1) (بۆت زیادکردن: en:Proto-Indo-European language
ھێڵی ٢: ھێڵی ٢:
'''زمانی بنەڕەتی هیندوئەورووپی''' ('''PIE''') زمانەی بنەڕەتی سەرلەنوێ دروستکراوی [[زمانە هیندوئەورووپەیەکان]]ە، کە خەڵکانی [[باوانی هیندوئەورووپی]] قسەیان پێ کردووە. زۆرتر لە یەک سەدەیە کە زمانەوانان هەبوونی ئەم زمانەیان قەبووڵ کردووە، و دروستکردنەوەی ئەم زمانە زۆر پێش کەوتووە و بە وردەکاریی تەواو ئەنجام دراوە.
'''زمانی بنەڕەتی هیندوئەورووپی''' ('''PIE''') زمانەی بنەڕەتی سەرلەنوێ دروستکراوی [[زمانە هیندوئەورووپەیەکان]]ە، کە خەڵکانی [[باوانی هیندوئەورووپی]] قسەیان پێ کردووە. زۆرتر لە یەک سەدەیە کە زمانەوانان هەبوونی ئەم زمانەیان قەبووڵ کردووە، و دروستکردنەوەی ئەم زمانە زۆر پێش کەوتووە و بە وردەکاریی تەواو ئەنجام دراوە.


توێژەرانی زانستی بەراورد دەکەن کە نزیک بە 3700 ساڵ بەرلە زایین (واتە بەرلە بڵاوبوونەوە) خەڵکانێک PIEیان وەکوو یەک زمان بە کار هێناوە، هەرچەند بەراوردەکان هەندێجار زۆرتر لە 1000 ساڵ ئەملا و ئەولا دەکات. باوترین گریمانە سەبارەت بە بنەڕەت و چۆنیەتی بڵاوبوونەوەی زمان بریتیە لە [[گریمانەی کورگان]]، کە پێی وایە بنەڕەتی ئەم زمانە شوێنێکە لە [[ستێپی پۆنتیک-کاسپیەن]] لە ڕۆژهەڵاتی ئەورووپا و ڕۆژئاوای ئاسیا. لە سەردەمی مۆدێڕن دا یەکەم جار لە سەدەی 18 [[ویڵیام جۆنز (زمانەوان)|ویڵیام جۆنز]] گریمانەی هەبوونی ئەم زمانەی هێنایە ئاراوە. ئەو سەرنجی خستە سەر لێکچوونەکانی نێوان [[سانسکریت]]، [[یۆنانیی کۆن]]، و [[زمانی لایتینی|لاتینی]]. هەتا ساڵانی سەرەتای دەیەی 1900 هەندێ شرۆڤەی ڕوون لەبارەی PIE خرانە بەردەست کە هێشتاش (بە تۆزێ گۆڕانکارییەوە) هەر جێباوەڕن.
توێژەرانی زانستی بەراورد دەکەن کە نزیک بە 3700 ساڵ بەرلە زایین (واتە بەرلە بڵاوبوونەوە) خەڵکانێک PIEیان وەکوو یەک زمان بە کار هێناوە، هەرچەند بەراوردەکان هەندێجار زۆرتر لە 1000 ساڵ ئەملا و ئەولا دەکات. باوترین گریمانە سەبارەت بە بنەڕەت و چۆنیەتی بڵاوبوونەوەی زمان بریتیە لە [[گریمانەی کورگان]]، کە پێی وایە بنەڕەتی ئەم زمانە شوێنێکە لە [[ستێپی پۆنتیک-کاسپیەن]] لە ڕۆژهەڵاتی ئەورووپا و ڕۆژئاوای ئاسیا. لە سەردەمی مۆدێڕن دا یەکەم جار لە سەدەی 18 [[ویڵیام جۆنز (زمانەوان)|ویڵیام جۆنز]] گریمانەی هەبوونی ئەم زمانەی هێنایە ئاراوە. ئەو سەرنجی خستە سەر لێکچوونەکانی نێوان [[سانسکریت]]، [[یۆنانیی کۆن]]، و [[زمانی لایتینی|لاتینی]]. هەتا ساڵانی سەرەتای دەیەی 1900 هەندێ شرۆڤەی ڕوون لەبارەی PIE خرانە بەردەست کە هێشتاش (بە تۆزێ گۆڕانکارییەوە) هەر جێباوەڕن.




[[bg:Индоевропейски праезик]]
[[bn:প্রত্ন-ইন্দো-ইউরোপীয় ভাষা]]
[[bn:প্রত্ন-ইন্দো-ইউরোপীয় ভাষা]]
[[br:Indezeuropeg]]
[[bs:Proto-indoevropski jezik]]
[[bs:Proto-indoevropski jezik]]
[[br:Indezeuropeg]]
[[bg:Индоевропейски праезик]]
[[ca:Protoindoeuropeu]]
[[ca:Protoindoeuropeu]]
[[cs:Praindoevropský jazyk]]
[[cs:Praindoevropský jazyk]]
[[cy:Proto-Indo-Ewropeg]]
[[cy:Proto-Indo-Ewropeg]]
[[de:Indogermanische Ursprache]]
[[de:Indogermanische Ursprache]]
[[diq:Zıwanê Hind u Ewropao Verên]]
[[en:Proto-Indo-European language]]
[[eo:Hindeŭropa pralingvo]]
[[es:Idioma protoindoeuropeo]]
[[es:Idioma protoindoeuropeo]]
[[eo:Hindeŭropa pralingvo]]
[[eu:Proto-indoeuroparrera]]
[[eu:Proto-indoeuroparrera]]
[[fa:زبان نیا-هندواروپایی]]
[[fa:زبان نیا-هندواروپایی]]
[[fi:Indoeurooppalainen kantakieli]]
[[fr:Indo-européen commun]]
[[fr:Indo-européen commun]]
[[gd:Innd-Eòrpais]]
[[gd:Innd-Eòrpais]]
ھێڵی ٢٣: ھێڵی ٢٤:
[[hi:आदिम-हिन्द-यूरोपीय भाषा]]
[[hi:आदिम-हिन्द-यूरोपीय भाषा]]
[[hr:Indoeuropski prajezik]]
[[hr:Indoeuropski prajezik]]
[[hu:Indoeurópai alapnyelv]]
[[ia:Lingua proto-indoeuropee]]
[[ia:Lingua proto-indoeuropee]]
[[it:Lingua protoindoeuropea]]
[[it:Lingua protoindoeuropea]]
[[ja:インド・ヨーロッパ祖語]]
[[la:Lingua Protoindoeuropaea]]
[[la:Lingua Protoindoeuropaea]]
[[li:Proto-Indogermaans]]
[[lt:Indoeuropiečių prokalbė]]
[[lv:Indoeiropiešu pirmvaloda]]
[[lv:Indoeiropiešu pirmvaloda]]
[[lt:Indoeuropiečių prokalbė]]
[[li:Proto-Indogermaans]]
[[hu:Indoeurópai alapnyelv]]
[[nl:Proto-Indo-Europees]]
[[nl:Proto-Indo-Europees]]
[[nn:Urindoeuropeisk]]
[[ja:インド・ヨーロッパ祖語]]
[[no:Urindoeuropeisk]]
[[no:Urindoeuropeisk]]
[[nn:Urindoeuropeisk]]
[[pl:Język praindoeuropejski]]
[[pl:Język praindoeuropejski]]
[[pt:Língua protoindo-europeia]]
[[pt:Língua protoindo-europeia]]
[[ro:Limba proto-indo-europeană]]
[[ro:Limba proto-indo-europeană]]
[[ru:Праиндоевропейский язык]]
[[ru:Праиндоевропейский язык]]
[[sq:Gjuha Pie]]
[[simple:Proto-Indo-European language]]
[[simple:Proto-Indo-European language]]
[[sk:Praindoeurópčina]]
[[sk:Praindoeurópčina]]
[[sl:Indoevropski prajezik]]
[[sl:Indoevropski prajezik]]
[[sq:Gjuha Pie]]
[[fi:Indoeurooppalainen kantakieli]]
[[sv:Urindoeuropeiska]]
[[sv:Urindoeuropeiska]]
[[ur:اوّلی ہند۔یورپی زبان]]
[[ur:اوّلی ہند۔یورپی زبان]]
[[diq:Zıwanê Hind u Ewropao Verên]]
[[zh:原始印歐語]]
[[zh:原始印歐語]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٧:٤٩، ١٣ی نیسانی ٢٠١١

داڕێژە:بابەتەکانی هیندوئەورووپی زمانی بنەڕەتی هیندوئەورووپی (PIE) زمانەی بنەڕەتی سەرلەنوێ دروستکراوی زمانە هیندوئەورووپەیەکانە، کە خەڵکانی باوانی هیندوئەورووپی قسەیان پێ کردووە. زۆرتر لە یەک سەدەیە کە زمانەوانان هەبوونی ئەم زمانەیان قەبووڵ کردووە، و دروستکردنەوەی ئەم زمانە زۆر پێش کەوتووە و بە وردەکاریی تەواو ئەنجام دراوە.

توێژەرانی زانستی بەراورد دەکەن کە نزیک بە 3700 ساڵ بەرلە زایین (واتە بەرلە بڵاوبوونەوە) خەڵکانێک PIEیان وەکوو یەک زمان بە کار هێناوە، هەرچەند بەراوردەکان هەندێجار زۆرتر لە 1000 ساڵ ئەملا و ئەولا دەکات. باوترین گریمانە سەبارەت بە بنەڕەت و چۆنیەتی بڵاوبوونەوەی زمان بریتیە لە گریمانەی کورگان، کە پێی وایە بنەڕەتی ئەم زمانە شوێنێکە لە ستێپی پۆنتیک-کاسپیەن لە ڕۆژهەڵاتی ئەورووپا و ڕۆژئاوای ئاسیا. لە سەردەمی مۆدێڕن دا یەکەم جار لە سەدەی 18 ویڵیام جۆنز گریمانەی هەبوونی ئەم زمانەی هێنایە ئاراوە. ئەو سەرنجی خستە سەر لێکچوونەکانی نێوان سانسکریت، یۆنانیی کۆن، و لاتینی. هەتا ساڵانی سەرەتای دەیەی 1900 هەندێ شرۆڤەی ڕوون لەبارەی PIE خرانە بەردەست کە هێشتاش (بە تۆزێ گۆڕانکارییەوە) هەر جێباوەڕن.