بالکان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
No edit summary
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
{{خاوێنکردن}}
{{خاوێنکردن}}
[[پەڕگە:Balkan topo en.jpg|thumb|320px|بەلقان]]
[[پەڕگە:Balkan topo en.jpg|thumb|320px|بەلقان]]
'''بالکان''' نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی [[ئەوروپا]]، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە [[شاخی بەلقان|شاخی بالکان]] کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی [[بولگاریا]]وە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری [[سربیا]] و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی [[ئەورووپا]]دا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وسەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین.
'''بالکان''' نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی [[ئەوروپا]]، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە [[شاخی بەلقان|شاخی بالکان]] کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی [[بولگاریا]]وە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری [[سربیا]] و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی [[ئەورووپا]]دا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وشەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین واتە (بالکان) یان (باڵکان).


==پێناسە و سنور==
==پێناسە و سنور==

وەک پێداچوونەوەی ‏١١:١٢، ٢ی ئابی ٢٠١٨

بەلقان

بالکان نیمچەدوورگەیەکە ئەکەوێتە بەشی باشوری ڕۆژھەڵاتی قاڕەی ئەوروپا، ڕووبەرەکەی ئەگاتە نزیکەی ٧٢٨٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە و ژمارەی دانیشتوانی ئەگاتە زیاتر لە ٥٣ ملیۆن کەس. ناوی ناوچەکە وەرگیراوە لە زنجیرە شاخی بالکان کە درێژدەبێتەوە لە ناوەندی بولگاریاوە تا ڕۆژھەڵاتی کۆماری سربیا و یەکێکە لە ناوچە مێژوویی و جوگرافیە گرنگەکان لە قاڕەی ئەورووپادا. بەداخەوە لەبەر باڵادەستیی زمانی عەرەبی، لە باشووری کوردستان ئەو وشەیە بۆتە بەلقان، کە پێویستە لێرەدا ڕاستی بکەینەوە و وشەکە وەک خۆی بنووسین واتە (بالکان) یان (باڵکان).

پێناسە و سنور

نیمچەدوورگەی باڵکان

زۆرجار بە باڵکان دەوترێت نیمچەدوورگەی باڵکان بەو سیفەتەی کە سێ لای بە ئاو دەورە دراوە، کە دەریای ڕەش لە ڕۆژھەڵاتی و بەشێکی دەریای ناوەڕاست لە باشوری ولە ڕۆژئاواییدا دەریای ئیدریاتیک و دەریای مەڕمەڕە و دەریای ئەیونی و دەریای ئیجە ھەیە. تەنھا پەردێک ئەیبەستێتەوە بە کیشوەری ئورووپاوە.

باڵکان

لە ماوەی سەردەمەکاندا بەلقان کەوتۆتە سەر سنوری ئیمپراتۆریەتە گەورەکان, لەبەر ئەوە مێژووەکەی لێوانلێوە لە شەڕ و شۆڕش و جەنگ و ململانێی لە نێوان نەتەوەکان لە سەردەمی ئیمپراتۆری ڕۆمانیەوە پاشان دەوڵەتی عوسمانی و تا کاتی شەڕی یۆگسلافیا, لەبەر ئەو ھۆیە ناوی بەلقان بەستراوە بە توندوتیژی و ململانێی ئاینی ونەژادی.

وڵاته‌كانی به‌لقان

سنور

ڕووباری زانوب و ساڤا سنووری باکووری بالکان پێک دەھێنن و لە باشووریەوە دەریای مەڕمەڕە و دەریای ئیجە و دەریای دەردنیلە, و لە ڕۆژھەڵاتیەوە دەریای ڕەش وگەروی بسفۆرە, ودەریای ئەدریاتیک و دەریای ئەیونی ئەکەونە ڕۆژئاوایەوە.


وڵاتەکانی بالکان

ناوچەی نیمچە دوورکەی بالکان ئەم وڵاتانە ئەگرێتەوە:

ھەروەھا ھەندێک لە لێکۆڵەرەوان ڕۆمانیا و سلۆڤێنیا و مۆلداڤیا لە کۆمەڵی وڵاتەکانی بەلقان دائەنێن لەگەڵ ئەوەی ناکونە ناو نیمچە دوورگەکەوە بەلام بە ھۆی پەیوەندیە مێژوویی و سیاسیەکانیان لەگەڵ ھەرێمەکەدا.

سەرچاوەکان

وێکپیدیای عەرەبی