ھۆرمۆن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە
maineditsummary #IABot (v1.5.3)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''ھۆرمۆن''' مادەیەکی کیمیاییە کە [[خانە]]یەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە [[لەشی مرۆڤ]]دا دروستی دەکات دەردەدرێت لە لایەن کوێرە ڕژێنە کۆئەندام و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی [[مێتابۆلیزم]]ی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی [[ئاڵگی تیرۆئید]]ن، [[ئەنسۆلین]] کە ھین [[پەنکریاس]]ە و ھتد.
'''ھۆرمۆن''' مادەیەکی کیمیاییە کە [[خانە]]یەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە [[لەشی مرۆڤ]]دا دروستی دەکات دەردەدرێت لە لایەن کوێرە ڕژێنە کۆئەندام و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی [[مێتابۆلیزم]]ی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی [[ئاڵگی تیرۆئید]]ن، [[ئەنسۆلین]] کە ھین [[پەنکریاس]]ە و ھتد.
<ref>http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html</ref>
<ref>http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160704221214/https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html |date= ٤ی تەممووزی ٢٠١٦ }}</ref>


== میکانیزمی کارکردن ==
== میکانیزمی کارکردن ==

وەک پێداچوونەوەی ‏١٣:٢٢، ٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧

ھۆرمۆن مادەیەکی کیمیاییە کە خانەیەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە لەشی مرۆڤدا دروستی دەکات دەردەدرێت لە لایەن کوێرە ڕژێنە کۆئەندام و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی مێتابۆلیزمی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی ئاڵگی تیرۆئیدن، ئەنسۆلین کە ھین پەنکریاسە و ھتد. [١]

میکانیزمی کارکردن

هۆرمۆنەکان کار لە خانەکان دەکەن لەڕێگەی بەستنەوەیان بە وەرگری پڕۆتینی تایبەت کە دەکەوتە سەر رووی خانە یان ناو سایتۆپلازمی خانە، ئەم بەستنەوەیە دەبێتە هۆی گۆڕان لە فرمانی خانە. هۆرمۆنەکان کاردەکەن وەکو پردی پەیوەندی لەنێوان ئەندام و شانەکان بۆ ڕێکخستنی شێوازی کارکردنیان وەک هەرسکردن و مێتابۆلیزم و هەناسەدان و فرمانی شانە و خەو و گەشە و جولە و فشار و شیر بەرهەم هێنان و زۆربون و باری دەرونی.

پێکهاتەی کیمیایی

هۆرمۆنەکان شێوگی کیمیاییان هەمەجۆرە کە ئیکۆسانۆیدز و ستیرۆید و وەرگیراوەکانی ئەمینۆ ئەسید و پیپتیدەکان و پرۆتین لەخۆ دەگرێ. ئەو ئاڵگانەی کە هۆرمۆن دەردەن بەشێکن لە کۆئەندامی کوێرەڕژێن.

سەرچاوەکان

  1. ^ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html ٤ی تەممووزی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

ویکیپیدیای ئینگلیزی