ڕۆژی جیھانیی ژنان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
چاککردن و گۆڕینی پەڕگە |
No edit summary |
||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
[[پەڕگە:Frauentag 1914 Heraus mit dem Frauenwahlrecht.jpg|وێنۆک|پۆستەرێکی ئاڵمانی لە ڕۆژی جیهانیی ژنان لە ٨ی ئازاری ١٩١٤]] |
[[پەڕگە:Frauentag 1914 Heraus mit dem Frauenwahlrecht.jpg|وێنۆک|پۆستەرێکی ئاڵمانی لە ڕۆژی جیهانیی ژنان لە ٨ی ئازاری ١٩١٤]] |
||
'''ڕۆژی جیھانیی ژنان''' (بە[[ئینگلیزی]]: International Women's Day) یان بەدرووستیی '''ڕۆژی جیھانیی ژنە کارکەرەکان''' ناسراو بە '''٨ی مارس'''، ٨ی ئاداری ھەر ساڵێک یاد دەکرێتەوە. لە ناوچەکانی جیاواز، ئایینەکانی ئەم ڕۆژە لە ڕێزگرتن یان ئەوینداری سەبارەت بە ژنان، ھەتا ئایینەکانی کۆمەڵایەتی و سیاسیی جیاوازە. ئەم ڕۆژە وەکۆ ڕووداوەیەکی سیاسی و [[سۆسیالیزم|سۆسیالیستی]] لە فەرھەنگی بڕێک لە وڵاتەکانی جیھان بەوێنەی ڕووسیا ڕۆژی پشۆدانە. ٨ی ئادار لە بڕێک لە وڵەتەکان لایەنی سیاسیی خۆی لە دەست داوە و وێنەی تێکەڵێک لە [[ڕۆژی دایک]] و ڕۆژی [[ڤالێنتاین]] بووە بە ڕۆژیکی نا-سیاسی بۆ پیاوەکان تا ئەوینداری خۆیان لە بەرامبەر ژنان پێشان بدەن؛ بەڵام لە بڕێک لە وڵاتەکانی تر ھێشتا سیاسی ماگە و پرۆگرامەکانی [[نەتەوە یەکگرتووەکان]] بەھێز بەڕێوە دەچن و ئاگاداری سیاسی و کۆمەڵایەتیی ژنان لە خەباتەکانی ژنانی سەرانسەری جیھان بە شێوەێکی ھیوادارانە گەشە بووە. خەڵکی بە لەبەرکردنی نەوارەکانی ئەرخەوانی ئەم ڕۆژە پێرۆزبایی دەکەن. |
'''ڕۆژی جیھانیی ژنان''' (بە[[ئینگلیزی]]: International Women's Day) یان بەدرووستیی '''ڕۆژی جیھانیی ژنە کارکەرەکان''' ناسراو بە '''٨ی مارس'''، ٨ی ئاداری ھەر ساڵێک یاد دەکرێتەوە. لە ناوچەکانی جیاواز، ئایینەکانی ئەم ڕۆژە لە ڕێزگرتن یان ئەوینداری سەبارەت بە ژنان، ھەتا ئایینەکانی کۆمەڵایەتی و سیاسیی جیاوازە. ئەم ڕۆژە وەکۆ ڕووداوەیەکی سیاسی و [[سۆسیالیزم|سۆسیالیستی]] لە فەرھەنگی بڕێک لە وڵاتەکانی جیھان بەوێنەی ڕووسیا ڕۆژی پشۆدانە. ٨ی ئادار لە بڕێک لە وڵەتەکان لایەنی سیاسیی خۆی لە دەست داوە و وێنەی تێکەڵێک لە [[ڕۆژی دایک]] و ڕۆژی [[ڤالێنتاین]] بووە بە ڕۆژیکی نا-سیاسی بۆ پیاوەکان تا ئەوینداری خۆیان لە بەرامبەر ژنان پێشان بدەن؛ بەڵام لە بڕێک لە وڵاتەکانی تر ھێشتا سیاسی ماگە و پرۆگرامەکانی [[نەتەوە یەکگرتووەکان]] بەھێز بەڕێوە دەچن و ئاگاداری سیاسی و کۆمەڵایەتیی ژنان لە خەباتەکانی ژنانی سەرانسەری جیھان بە شێوەێکی ھیوادارانە گەشە بووە. خەڵکی بە لەبەرکردنی نەوارەکانی ئەرخەوانی ئەم ڕۆژە پێرۆزبایی دەکەن. |
||
ڕۆژی جیھانیی ژنان لەوەتەی ١٩٠٩ لە ئەمریکا یادی دەکرێتەوە. دوای ماوەیەک ئەمریکا وازی لەیادکردنەوەی ئەو یادە هێنا وەکو پشووی وڵات دواتر لەساڵی ١٩٢٠ لە [[یەکێتیی سۆڤیەت]] و چەند وڵاتێکی دیکەی [[کۆمۆنیزم]]وەکو [[چین]] و [[کوبا]] ئەم بۆنەیان کردە پشوو. دواتر ئەم ڕۆژە لەچەندین وڵات بوو بە پشووی فەرمی. |
|||
== سەرچاوە == |
|||
*و[https://simple.wikipedia.org/wiki/International_Women%27s_Day یکی ئینگلیزی ساکار.] |
|||
[[پۆل:فێمینیزم]] |
[[پۆل:فێمینیزم]] |
||
وەک پێداچوونەوەی ١٥:٠٦، ٧ی ئازاری ٢٠١٧
ڕۆژی جیھانیی ژنان (بەئینگلیزی: International Women's Day) یان بەدرووستیی ڕۆژی جیھانیی ژنە کارکەرەکان ناسراو بە ٨ی مارس، ٨ی ئاداری ھەر ساڵێک یاد دەکرێتەوە. لە ناوچەکانی جیاواز، ئایینەکانی ئەم ڕۆژە لە ڕێزگرتن یان ئەوینداری سەبارەت بە ژنان، ھەتا ئایینەکانی کۆمەڵایەتی و سیاسیی جیاوازە. ئەم ڕۆژە وەکۆ ڕووداوەیەکی سیاسی و سۆسیالیستی لە فەرھەنگی بڕێک لە وڵاتەکانی جیھان بەوێنەی ڕووسیا ڕۆژی پشۆدانە. ٨ی ئادار لە بڕێک لە وڵەتەکان لایەنی سیاسیی خۆی لە دەست داوە و وێنەی تێکەڵێک لە ڕۆژی دایک و ڕۆژی ڤالێنتاین بووە بە ڕۆژیکی نا-سیاسی بۆ پیاوەکان تا ئەوینداری خۆیان لە بەرامبەر ژنان پێشان بدەن؛ بەڵام لە بڕێک لە وڵاتەکانی تر ھێشتا سیاسی ماگە و پرۆگرامەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بەھێز بەڕێوە دەچن و ئاگاداری سیاسی و کۆمەڵایەتیی ژنان لە خەباتەکانی ژنانی سەرانسەری جیھان بە شێوەێکی ھیوادارانە گەشە بووە. خەڵکی بە لەبەرکردنی نەوارەکانی ئەرخەوانی ئەم ڕۆژە پێرۆزبایی دەکەن.
ڕۆژی جیھانیی ژنان لەوەتەی ١٩٠٩ لە ئەمریکا یادی دەکرێتەوە. دوای ماوەیەک ئەمریکا وازی لەیادکردنەوەی ئەو یادە هێنا وەکو پشووی وڵات دواتر لەساڵی ١٩٢٠ لە یەکێتیی سۆڤیەت و چەند وڵاتێکی دیکەی کۆمۆنیزموەکو چین و کوبا ئەم بۆنەیان کردە پشوو. دواتر ئەم ڕۆژە لەچەندین وڵات بوو بە پشووی فەرمی.