نیوەتیرە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب r2.7.1) (بۆت زیادکردن: af, ar, ast, az, be, be-x-old, bg, br, bs, ca, cs, cv, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, gd, gl, he, id, is, it, ja, ka, km, ko, lb, lt, lv, mk, mn, mr, ms, nl, nn, no, pl, pt, qu, ro, ru, sco, simple, sk, sl,
+ وێنە
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Circ1.png|وێنۆک|نیوەتیرەی ''r'' خاڵی ''O'' (ناوەند) دەگەیێنێ بە خاڵی ''P'' لەسەر چێوەی بازنەکە.]]
لە [[ئەندازەی ئیقلیدسی|ئەندازەزانیی کلاسیکیدا]]، '''نیوەتیرە''' بە ھەرکام لەو [[پارچەھێڵ]]انە دەوترێ کە ''ناوەند''ی [[بازنە (ئەندازە)|بازنە]] یان [[گۆ (ئەندازە)|گۆ]] دەلکێنێ بە [[چێوە]]کەیەوە.<ref>[http://www.mathwords.com/r/radius_of_a_circle_or_sphere.htm پێناسەی نیوەتیرە]، ماڵپەڕی www.mathwords.com</ref> ھەروا کە لە ناوەکەشیەوە دیارە [[درێژی]]ی نیوەتیرە بەقەد نیوەی [[تیرە]]یە.
لە [[ئەندازە]]دا، بە ھەرکام لەو [[پارچەھێڵ|پارچەھێڵانەی]] ناوەندی [[بازنە (ئەندازە)|بازنە]] یان [[گۆ (ئەندازە)|گۆ]] دەلکێنن بە [[چێوە]]وە دەوترێ '''نیوەتیرە'''.<ref>[http://www.mathwords.com/r/radius_of_a_circle_or_sphere.htm پێناسەی نیوەتیرە]، ماڵپەڕی www.mathwords.com</ref> ھەروا کە لە ناوەکەشیەوە دیارە، [[درێژی]]ی نیوەتیرە بەقەد نیوەی [[تیرە]]یە.


== بەدەستھێنانی نیوەتیرەی بازنە لە چێوە و ڕووبەر ==
== بەدەستھێنانی نیوەتیرەی بازنە لە چێوە و ڕووبەر ==
ھێڵی ٦: ھێڵی ٧:
نیوەتیرەی بازنەیەک کە [[چێوە]]کەی ''C'' بێ ئەمەیە
نیوەتیرەی بازنەیەک کە [[چێوە]]کەی ''C'' بێ ئەمەیە


: <math>r = \frac{C}{2\pi}= \frac{C}{\tau}</math>
: <math>r = \frac{C}{2\pi}</math>


===نیوەتیرە لە ڕووبەر===
===نیوەتیرە لە ڕووبەر===

وەک پێداچوونەوەی ‏١٦:٥٦، ١٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١١

نیوەتیرەی r خاڵی O (ناوەند) دەگەیێنێ بە خاڵی P لەسەر چێوەی بازنەکە.

لە ئەندازەدا، بە ھەرکام لەو پارچەھێڵانەی ناوەندی بازنە یان گۆ دەلکێنن بە چێوەوە دەوترێ نیوەتیرە.[١] ھەروا کە لە ناوەکەشیەوە دیارە، درێژیی نیوەتیرە بەقەد نیوەی تیرەیە.

بەدەستھێنانی نیوەتیرەی بازنە لە چێوە و ڕووبەر

نیوەتیرە لە چێوە

نیوەتیرەی بازنەیەک کە چێوەکەی C بێ ئەمەیە

نیوەتیرە لە ڕووبەر

نیوەتیرەی بازنەیەک کە ڕووبەرەکەی A بێ ئەمەیە

سەرچاوە

  1. ^ پێناسەی نیوەتیرە، ماڵپەڕی www.mathwords.com