وەرگێڕان (زیندەزانی): جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان، چاکسازیی ژمارەکان، چاکسازیی خاڵبەندی
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''وەرگێڕان''' ([[ئینگلیزی]]: Translation) لە [[زیندەزانی|زیندەزانیدا]] ھەنگاوێکە، لە کرداری درووستبوونی [[پڕۆتین]]، لە [[ڕایبۆسۆم|ڕایبۆسۆمەکان]] ڕوودەدات، تێیدا بەکارھێنانی [[کۆدۆن|کۆدۆنەکان]] لە گەردەکانی [[ئاڕ ئێن ئەی نێردراو]] ڕوودەدات، بۆ دیاریکردی ڕیزبەندیی [[ترشی ئەمینی|ترشە ئەمینییەکان]] لە زنجیرەی پیپتیددا.
'''وەرگێڕان''' ([[ئینگلیزی]]: Translation) لە [[زیندەزانی|زیندەزانیدا]] ھەنگاوێکە، لە کرداری درووستبوونی [[پڕۆتین]]، لە [[ڕایبۆسۆم|ڕایبۆسۆمەکان]] ڕوودەدات، تێیدا بەکارھێنانی [[کۆدۆن|کۆدۆنەکان]] لە گەردەکانی [[ئاڕ ئێن ئەی نێردراو]] ڕوودەدات، بۆ دیاریکردی ڕیزبەندیی [[ترشی ئەمینی|ترشە ئەمینییەکان]] لە زنجیرەی پیپتیددا.


{| class="wikitable"
|-
! جۆره‌كانی RNA !! فرمانیان
|-
|-tRNA || ترشه‌ ئه‌مینیه‌كان بۆ ڕایبۆسۆم داگوازێته‌وه‌ بۆ دروست بوونی پرۆتین
|-
| mRNA|| كه‌ تاكه‌ زنجیره‌یه‌ بۆ ماوه‌ زانیارییه‌كان له‌ بۆ هێڵێكی دیاریكراو داگوازێته‌وه‌ بۆ دروست بوونی پرۆتینێكی دیاریكراو
|-
| rRNA || به‌شێكن له‌ پێكهاته‌ی ڕایبۆسۆمه‌كان ،ڕایبۆسۆمه‌كانیش ئه‌ندامۆچكه‌ن له خانه‌دا پرۆتین دروست ده‌كه‌ن
|}
== ھەنگاوەکان ==
== ھەنگاوەکان ==
وەرگێڕان ٥ ھەنگاوی سەرەکی دەگرێتەوە:
وەرگێڕان ٥ ھەنگاوی سەرەکی دەگرێتەوە:
ھێڵی ٩: ھێڵی ١٩:
# جیابوونەوە: ھەردوو یەکەی پێکھاتنی ڕایبۆسۆم جیادەبنەوە وە فرە پیپتیدی دروست بوو بەرەڵا دەبێ کە ھەڵدەستێ بە فرمانی گرنگ لەناو خانەدا
# جیابوونەوە: ھەردوو یەکەی پێکھاتنی ڕایبۆسۆم جیادەبنەوە وە فرە پیپتیدی دروست بوو بەرەڵا دەبێ کە ھەڵدەستێ بە فرمانی گرنگ لەناو خانەدا




==سەرچاوە==
==سەرچاوە==
* پەرتووکی زیندەزانی ١٢، چاپی دووەم - ٢٠١١، «وەزارەتی پەروەردەی ھەرێمی کوردستان».
* پەرتووکی زیندەزانی ١٢، چاپی دووەم - ٢٠١١، «وەزارەتی پەروەردەی ھەرێمی کوردستان».

وەک پێداچوونەوەی ‏١٢:٤٥، ١ی ئەیلوولی ٢٠١٦

وەرگێڕان (ئینگلیزی: Translation) لە زیندەزانیدا ھەنگاوێکە، لە کرداری درووستبوونی پڕۆتین، لە ڕایبۆسۆمەکان ڕوودەدات، تێیدا بەکارھێنانی کۆدۆنەکان لە گەردەکانی ئاڕ ئێن ئەی نێردراو ڕوودەدات، بۆ دیاریکردی ڕیزبەندیی ترشە ئەمینییەکان لە زنجیرەی پیپتیددا.

جۆره‌كانی RNA فرمانیان
mRNA كه‌ تاكه‌ زنجیره‌یه‌ بۆ ماوه‌ زانیارییه‌كان له‌ بۆ هێڵێكی دیاریكراو داگوازێته‌وه‌ بۆ دروست بوونی پرۆتینێكی دیاریكراو
rRNA به‌شێكن له‌ پێكهاته‌ی ڕایبۆسۆمه‌كان ،ڕایبۆسۆمه‌كانیش ئه‌ندامۆچكه‌ن له خانه‌دا پرۆتین دروست ده‌كه‌ن

ھەنگاوەکان

وەرگێڕان ٥ ھەنگاوی سەرەکی دەگرێتەوە:

  1. دەستپێک:ھەردوو یەکەی پێکھانتی ڕایبۆسۆم و mRNA) RNA نێڕدراو) ئەو tRNA (وRNAگواستراوە) کە ترشی ئەمینی میسۆنین ھەڵدەگرێ لە گەڵ یەکتر دەبەسترێن
  2. درێژبوونەوە:tRNA ئەو ترشە ئەمینیە ھەڵدەگرێت کە کۆدۆن دیاری دەکات کە تەواوکەری زنجیرەی mRNA بە کۆدۆنی دواتر لە mRNA پێپتیدە بەند لە نێوان ترشە ئەمینیەکان درووست دەبێت tRNA ڕایبۆسۆم جێ دەھێڵێت و ڕایبۆسۆمیش بە درێژایی mRNA ماوەی یەک کۆدۆن پێشدەکەوێت (ھەر tRNA ترشی ئەمینی دیاریکراو ھەڵدەگرێت کە یەکەی پێکھاتنی پرۆتینن)
  3. بەرداوەمی درێژبوونەوە:tRNAیەکەم جیادەبێتەوە لە mRNA دەچێتەوە ناو سایتۆ پلازم کاتیک ترشی ئەمینی کە پیپتیدە بەند دروست دەکات کرداری درێژبوونەوە بەرداوەم دەبێت وە زنجیرەی فرە پێپتیدیش لە گەشەکردن بەرداوەکە دەبێت
  4. کۆتای ھاتن: کردارەکە کۆتایی دێت کاتی گەیشتینی بە وەستانە کۆدۆن وەستانە کۆدۆننیش ئەو کۆدۆنەیە کە tRNA نیە کە دژە کۆدۆنێکی تەووکەری زنجیرەی mRNAھەلبگرێ (وەستانە کۆدۆن بریتیە لەکۆدۆنی(UAG,UGA,UAA)وە کۆدۆنی دەستپێک ھەمیشە AUG کە ترشە ئەمینی میسۆنین ھەل دەگری
  5. جیابوونەوە: ھەردوو یەکەی پێکھاتنی ڕایبۆسۆم جیادەبنەوە وە فرە پیپتیدی دروست بوو بەرەڵا دەبێ کە ھەڵدەستێ بە فرمانی گرنگ لەناو خانەدا

سەرچاوە

  • پەرتووکی زیندەزانی ١٢، چاپی دووەم - ٢٠١١، «وەزارەتی پەروەردەی ھەرێمی کوردستان».