جاموو و کەشمیر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
بNo edit summary |
گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 486398 لە لایەن Shaan Lollywood (لێدوان) |
||
ھێڵی ٧: | ھێڵی ٧: | ||
| image_alt = |
| image_alt = |
||
| image_caption = |
| image_caption = |
||
| image_flag = |
| image_flag = Jammu-Kashmir-flag.svg |
||
| image_seal = Seal of Jammu and Kashmir color.png |
| image_seal = Seal of Jammu and Kashmir color.png |
||
| seal_alt = |
| seal_alt = |
||
ھێڵی ١٣: | ھێڵی ١٣: | ||
| image_map = Jammu and Kashmir in India (de-facto) (disputed hatched).svg |
| image_map = Jammu and Kashmir in India (de-facto) (disputed hatched).svg |
||
| map_caption = شوێنی جاموو و کەشمیر لە [[هیندستان]] |
| map_caption = شوێنی جاموو و کەشمیر لە [[هیندستان]] |
||
| image_map1 = |
| image_map1 = Kashmir_region_2004.jpg |
||
| map_caption1 = نەخشەی جاموو و کەشمیر |
| map_caption1 = نەخشەی جاموو و کەشمیر |
||
| latd = 33.45 |
| latd = 33.45 |
وەک پێداچوونەوەی ١٠:٤٤، ١٤ی ئابی ٢٠١٦
جاموو و کەشمیر | |
---|---|
ھیندستان پارێزگای هیندستان | |
وڵات | ھیندستان |
ناوچەی هیندستان | باکووری هیندستان |
دانپێدانان بۆ یەکێتیی | ٢٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٧ |
پایتەخت | |
گەورەترین شار | سرینگار |
ناوچەکان | List
|
دەسەڵات | |
• پارێزگار | ناریندێر ناس ڤۆهرا |
• سەرۆک وەزیران | مووفتی موحەممەد سەیید (PDP) |
• جێگری وەزیر | نیرمال کوومار سینگ (بهاراتا جاناتا پارتی) |
• وەزارەتی داد | دووپەرلەمانی (٣٦+٨٧) |
• بەشی پارلەمانی | راجیا سابحا ٤ لۆک سابحا ٦ |
ڕووبەر | |
• سەرجەم | ٢٢٢٢٣٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٨٥٬٨٠٦ میلی چوارگۆشە) |
• پلە | ٥ـەم پارێزاگای هیندستانە |
بەرزایی | ٣٢٧ مەتر (١٬٠٧٣ پێ) |
ژمارەی دانیشتووان (٢٠١١) | |
• سەرجەم | ١٢٥٤٨٩٢٦ |
• پلە | ١٩هەم پارێزگای هیند له ڕووی دانیشتووانەوه |
• چڕی | ٥٦ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٥٠ کەس لە میلی چوارگۆشە) |
ناوچەی کاتی | UTC+٠٥:٣٠ (تایمی ستانداری هیندی) |
ISO 3166 code | IN-JK |
HDI | 0.601 (medium) |
HDI rank | ١٧ـەم (٢٠٠٥) |
خوێندەواری | ٦٦،٧٪ (٢١ـەم) |
زمانه فەرمیەکان | ئینگلیزی, ئوردوو |
زمانەکانی تر | دۆگری, هیندی, زمانی کەشمیرکەشمیری, لاداکهی, شینا |
وێبگە | ماڵپەڕی فەرمی |
جاموو و کەشمیر ویلایەتێکه له باکووری ڕۆژاوای هیندستان. ناوەندی هاوینەی ئەو ویلایەته شاری سرینگار و ناوەندی زستانەی شاری جامۆیه.
زۆرتری خاکی ئەو ویلایەته له زنجیره چیاکانی هیمالایا دایه. ئەو ویلایەته له باکووری ڕۆژهەڵاتەوه لەگەڵ کۆماری خەڵکی چین سنووری هاوبەشی هەیه و لەگەڵ ویلایەتەکانی هیماچال پرادێش و پەنجاب له باشورەوه و بەشی ژێر چاودێری پاکستان ، کەشمیری ناسراو به کەشمیری ئازاد [گەلگەت-بلستان]] له ڕۆژاوا و باشوورەوه هاوسنووره. جاموو و کەشمیر له ڕابردوو دا بەشێک بوو له حکوومەتی میرنشینی ژێر دەسەڵاتی بەریتانیا. لەسەر خاوەندارێتی ئەو ناوچەیه له نێوان وڵاتەکانی چین ، هیند و پاکستان کێشه هەیه و هەر کامەیان بەشێکیان له ژێر دەسەڵاته. ویلایەتی جاموو و کەشمیر که پڕ دانیشتوو ترین بەشی کەشمیره له ژێر دەسەڵاتی هینده و له لایان پاکستانەوه وەکوو کەشمیری داگیرکراوی هیند ناو دەبرێ .[١]
هیندیەکانیش به هەمان شێوه بەشه پاکستانیەکەی کەشمیر وکوو کەشمیری داگیرکراوی پاکستان نێو دەبەن. ناوچەی ئاکسای چین له باکووری کەشمیر که له ژێر دەسەڵاتی چینه لە لایان هیندەوه داوا دەکرێ و وڵاتی هیندستان به بەشێک له ویلایەتی جاموو و کەشمیر هەژماری دەکەن.
ویلایەتی جاموو و کەشمیر دابەشی سێ ناوچه دەبێ: جاموو، دۆڵی کەشمیر و لێداخ. ئەو ویلایەته شوێنی گەشتیاری زۆری هەیه. «دۆڵی کەشمیر» به هۆی پرێسپێکتیڤی جوان و زنجیره چیا سەرنج ڕاکێشەکانی وەکوو « بەهەشتی سەر زەوی» ناو دەبرێ [٢] و «جاموو» به «شوێنی پەرستگا سەرسوورهێنەکان» بەناوبانگه که ساڵانه سەدان هەزار گەشتیاری هیندوو سەردانی دەکەن. «لێداخ»یش به هۆی چیا دوورەدەست و جوانەکانی و هەروەها فەرهەنگی بوودایی به «تەبەتی بچووک» ناوبانگی هەیه.
دانیشتوانی ئەو ویلایەته له سەرژمێری ساڵی ٢٠١١ زیاتر له ١٢،٥٤٨،٩٢٦ کەس بووه. سرینگار به ١،١٩٢،٧٩٢ کەس و جاموو به ٩٥١.٣٧٣ کەس پڕ دانیشتوو ترین شارەکانی ئەو ویلایەتەن. جاموو و کەشمیر تەنیا ویلایەتێکن که زۆرترین دانیشتوانی موسوڵمانی هەیه. ٦٧٪ ی دانیشتوانی ئەو ویلایەته پەیڕەوی ئایینی ئیسلامن و له دۆڵی کەشمیر ئەو ڕێژەیه دەگاته ٩٥٪ .[٣] ئەو ویلایەته کۆمەڵگایەکی پڕ جمووجۆڵی هیندووەکان، سیکەکان و بووداییەکانی هەیه .[٤]
زینژیانگ, چین | گیلگیت-بالتیستان | گیلگیت بالتیستان | ||
ئاکسای چین | کەشمیری ئازاد | |||
| ||||
هەرێمی سەربەخۆی تەبەت, چین | هیماچال پاردێش | پەنجاب، پاکستان (پاکستان) پەنجاب، ھیند (هیندستان) |
ئەلبووم
لینکه زیادەکان
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە جاموو و کەشمیر تێدایە. |