ئەبراھام لینکن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب چاککردنی داڕێژە
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی مۆبایل
ھێڵی ٤٦: ھێڵی ٤٦:
}}
}}


'''ئەبراھام لینکۆڵن'''
'''ئەبراھام لینکۆڵن'''( لەدایکبووی ٢ ی شوباتی ١٨٠٩،لە ١٥ ی نیسانی ١٨٦٥ مردوە)،ئەو ١٦ هەمین سەرۆکی ئەمریکابوو،خزمەتکردنی دەستپێکرد لە ئازاری ١٨٦١ هەتا ئەو کاتەی تیرۆر کرا لە نیسانی ١٨٦٥.لینکۆلن سەرکردایەتی ئەمریکای کرد لە شەری سڤیل،خوێناویترین شەر،وە رەوشتێکی زۆر بەرز،دەستوریەت و ئەزمەی سیاسی،وە پارێزەری یەکگرتوی بوو لە ئەمریکا،کۆیلەی رەتکردەوە،حکومەتی ناوەندی بەهێز کرد،وە ئابوری رێک خستەوە.
لینکۆلن ژیانێك پڕ لە تێكۆشان و ماندوو بوون بۆ گەیشتن بە ئامانجەکان .....


ئەبراهام لینکۆلن ئەو پیاوەی هیچ شتێكی نەبوو .هەموو تەمەنی لە شکستا بردە سەر ،بەڵام کۆلی نەداو بەردەوام بوو لە بەدەستهێنانی هیوا و ئامانجەکانی،ناوی تەواوی ئەبراهام تۆماس لینکۆلنە ،لە بەرواری ١٢-٢-١٨٠٩ لە ولایەتی کینتاکی ئەمریکا لەدایک بووە.تۆماس لینکۆلنی باوکی پینەچی بووە.لینکۆلن خاوەنی براو خوشكێ بووە بە ناوەکانی (سارە،ثۆماس)ثۆماسی برای لە کاتی یاریکردندا دوپشك پێوەی داو مرد.
لە هۆدگێنفیل،کنتاکی لەدایک بووە،لینکۆلن گەشەی کرد تا سنوری رۆژئاوای ولایەتی کنتاکی و ئیندیانا،خۆی خوێندەوار کرد،وە بوە پارێزەر لە ولایەتی ئیلینوێ،وە بوە سەرۆکی حزبی ویگ،وە بوە ئەندامی پەرلەمانی ئیلینوێ،کە لە ١٨٢٣ تا ١٨٤٦ خزمەتی کرد،بۆ پەرلەمانی ئەمریکا خۆی پالێوا لە سالی ١٨٤٦.

لینکۆلن هەر لە تەمەنی منداڵیدا توشی خەمۆکی ئەبێت و بە هەژاری و نەداری گەورە ئەبێت.بەڵام خەونەکانی هەرگیز نایوەستێنن لە بەربەستەکانی ژیاندا،بەردەوام هەوڵی ئەدا و هەوڵی ئەدا ،ببوە جێگەی سەرسامی هاوڕێكانی شکست لە دوای شکستی کەچی ئەو هەر هەوڵی ئەدا و هەوڵی ئەدا بۆ گەیشتن بەهیواو ئامانجەکانی.

لینکۆلن زیاتر بەهۆی مردنی دایکی توشی ئازاری
دەرونی بوو ،باوکیشی سارا و لینکۆلن ی جێهێشت و هاوسەرگیری کردەوە.لینکۆلن لای خالی پەروەردە ئەبێت و ئەچێتە بەر خوێندن و ئەبێتە پارێزەر لە ١٨٣١ لەگەڵ ئەوەشدا ئەبێتە بازرگان و چەندین جار ئیفلاس ئەکات.بەڵام هەر هەوڵ ئەدات
هاوڕێكانی ئەگێڕنەوە :-لینکۆلن نەیزانیوە ماندوو بوون و شکست چییە ،ئەو هەمیشە هەوڵی ئەدا و بێ ماندووبوون کاری دەکرد،هەرگیز دەستبەرداری ئامانجەکانی نەبووە....
لە ١٨٤٠ لینکۆلن هاوسەرگیری لەگەڵ خاتوو ماری تۆد دا کرد و بوونە خاوەنی چوار منداڵ بە ناوەکانی (ڕۆبێت،تاد،ویلی،ئێدوارد).

لەو ماوەیەدا کە هاوسەرگیری کرد چەند جارێك ئیفلاسی کرد و هەموو سەروەت و سامانەکەی لەدەست دا...دواتر تێكەڵ بە کاری سیاسی ئەبێت ،کە ئەندروجاکسۆن حەوتەمین سەرۆکی ئەمریکا هۆکارێكی باش بوو بۆ لینکۆلن تابچێتە ناو کاری سیاسیەوە
لەساڵی ١٨٤٥ لینکۆلن داخڵی کاری سیاسی بوو و لە کۆشکی سپی کاری دەکرد،چەندین جار هەوڵ ی بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆکی وڵاتی داوە و خۆی کاندید کردووە.بەپێی سەرچاوەکان لینکۆلن ٢٧ جار خۆی کاندید کردووە بەڵام نەچۆتە دەنگدانەوە،جگە لە کۆتا ناونووسین نەبێت کە بووە کاندید.

لینکۆلن یەکێ بووە لە ئەندامە بەتواناکانی پارتی کۆماری و کەسێكی لێهاتوو بووە.زۆربەی کارەکان بەو درابوو.جگە لەوە ئەوەی بووە هۆی سەرسامی،لینکۆلن زۆر هێمن بووە،وە گرنگی بە گفتوگۆ داوە .
وتوویەتی :-تا گفتوگۆ هەبێ من دەست بۆ چەک درێژ ناکەم .
وەک دەبینین لینکۆلن هەموو کارە سیاسیەکانی بە گفتوگۆ دەستی پێکردووە و لە کەشوهەوایەکی هێمندا لەگەڵ هەموو لایەنە سیاسیەکانی ئەمریکا بە ڕێكخراوە ئاینی و سەربازیەکانیشەوە گفتوگۆی کردووە .هەوڵی داوە پەیوەندی لەگەڵ هەموو کەسێكدا ئەرێنی بێت.نەک نەرێنی ،دوژمنایەتی لەگەڵ کەسدا نەبووە ،بەڵام دوژمنی زۆر بووە .
----------------------------------------------------------------
لینکۆلن تاکە دوژمنی شارەوەی رێكخراوەکان بوون بە ئاشکرا هیچ دوژمنێكی نەبووە،لەساڵی ١٨٦١ بووە سەرۆک ی ولایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا ،بەڵام لە کاتێكا بووە سەرۆک کە وڵات لە قەیران و جەنگی ناوخۆیی دا بوو ،وڵات لە لێواری کەوتن و هەستانەوەدا بوو.لینکۆلن کە باوەڕی تەواوی بەخۆی و خوای سەری بوو ،ئەم بارودۆخە دژوارەی تێپەڕدا.بەڵام لە جەنگی چوار ساڵەی بەرەی باکوور و باشوور ڕزگاری نەبوو

ئەم بەخشندەی و سەرکەوتنانەی یەکەم سەرۆکی ئەمریکا (ئەبراهام لینکۆلن)بوونە هۆی پیلانگێڕان دژی و هەولدان بۆ تیرۆرکردنی تا سەرۆکایەتی بگەڕێتەوە دەست ڕێكخراوەکان .لە شەوی١٤-٤-١٨٦٥ لینکۆلن لە سینەمای فۆرد تەقەی لێکراو لە بەرواری ١٥-٤ کۆچی دوایی کرد ...

لینکۆلن گەیشتە لووتکە و هەموو ئامانجەکانی هاتنە دی،لینکۆلن پیاوێك بوو مێژوو هەرگیز ناتوانێ لە یادی کات ،بەردەوام ناوی لینکۆلن زیندوو ئەبێتەوە لەگەڵ دەستپێكی هەر ساڵێكی نوێدا .ئەستەمە لینکۆلنێكی تر دووبارە بێتەوە بەڵام ئەکرێ هاوشێوەی ئەو دروستبن.ئەگەر خۆمان لە ماڵەوە منداڵەکانمان ڕابێنین لەسەر بەخشندەیی و هەوڵدان بۆ ئامانجی دیاریکراو .ئەوا ئێمەش ئەبینە خاوەنی ملیۆنان ئەبراهام لینکۆلن

'''سەرچاوە'''
پەیجی '''جەنگەجیهانیەکان'''





وەک پێداچوونەوەی ‏١٢:١٠، ٢٧ی ئازاری ٢٠١٦

ئەبراھام لینکۆڵن

لەدایکبوون١٢ی شوباتی ١٨٠٩
مەرگ١٥ی نیسانی ١٨٦٥ لە تەمەنی ٥٦ سالیدا
پیشەپارێزەر
پاشحیزبی کۆماری ئەمریکا
ھاوسەرماری تود
واژوو


ئەبراھام لینکۆڵن لینکۆلن ژیانێك پڕ لە تێكۆشان و ماندوو بوون بۆ گەیشتن بە ئامانجەکان .....

ئەبراهام لینکۆلن ئەو پیاوەی هیچ شتێكی نەبوو .هەموو تەمەنی لە شکستا بردە سەر ،بەڵام کۆلی نەداو بەردەوام بوو لە بەدەستهێنانی هیوا و ئامانجەکانی،ناوی تەواوی ئەبراهام تۆماس لینکۆلنە ،لە بەرواری ١٢-٢-١٨٠٩ لە ولایەتی کینتاکی ئەمریکا لەدایک بووە.تۆماس لینکۆلنی باوکی پینەچی بووە.لینکۆلن خاوەنی براو خوشكێ بووە بە ناوەکانی (سارە،ثۆماس)ثۆماسی برای لە کاتی یاریکردندا دوپشك پێوەی داو مرد.

لینکۆلن هەر لە تەمەنی منداڵیدا توشی خەمۆکی ئەبێت و بە هەژاری و نەداری گەورە ئەبێت.بەڵام خەونەکانی هەرگیز نایوەستێنن لە بەربەستەکانی ژیاندا،بەردەوام هەوڵی ئەدا و هەوڵی ئەدا ،ببوە جێگەی سەرسامی هاوڕێكانی شکست لە دوای شکستی کەچی ئەو هەر هەوڵی ئەدا و هەوڵی ئەدا بۆ گەیشتن بەهیواو ئامانجەکانی.

لینکۆلن زیاتر بەهۆی مردنی دایکی توشی ئازاری دەرونی بوو ،باوکیشی سارا و لینکۆلن ی جێهێشت و هاوسەرگیری کردەوە.لینکۆلن لای خالی پەروەردە ئەبێت و ئەچێتە بەر خوێندن و ئەبێتە پارێزەر لە ١٨٣١ لەگەڵ ئەوەشدا ئەبێتە بازرگان و چەندین جار ئیفلاس ئەکات.بەڵام هەر هەوڵ ئەدات هاوڕێكانی ئەگێڕنەوە :-لینکۆلن نەیزانیوە ماندوو بوون و شکست چییە ،ئەو هەمیشە هەوڵی ئەدا و بێ ماندووبوون کاری دەکرد،هەرگیز دەستبەرداری ئامانجەکانی نەبووە.... لە ١٨٤٠ لینکۆلن هاوسەرگیری لەگەڵ خاتوو ماری تۆد دا کرد و بوونە خاوەنی چوار منداڵ بە ناوەکانی (ڕۆبێت،تاد،ویلی،ئێدوارد).

لەو ماوەیەدا کە هاوسەرگیری کرد چەند جارێك ئیفلاسی کرد و هەموو سەروەت و سامانەکەی لەدەست دا...دواتر تێكەڵ بە کاری سیاسی ئەبێت ،کە ئەندروجاکسۆن حەوتەمین سەرۆکی ئەمریکا هۆکارێكی باش بوو بۆ لینکۆلن تابچێتە ناو کاری سیاسیەوە لەساڵی ١٨٤٥ لینکۆلن داخڵی کاری سیاسی بوو و لە کۆشکی سپی کاری دەکرد،چەندین جار هەوڵ ی بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆکی وڵاتی داوە و خۆی کاندید کردووە.بەپێی سەرچاوەکان لینکۆلن ٢٧ جار خۆی کاندید کردووە بەڵام نەچۆتە دەنگدانەوە،جگە لە کۆتا ناونووسین نەبێت کە بووە کاندید.

لینکۆلن یەکێ بووە لە ئەندامە بەتواناکانی پارتی کۆماری و کەسێكی لێهاتوو بووە.زۆربەی کارەکان بەو درابوو.جگە لەوە ئەوەی بووە هۆی سەرسامی،لینکۆلن زۆر هێمن بووە،وە گرنگی بە گفتوگۆ داوە . وتوویەتی :-تا گفتوگۆ هەبێ من دەست بۆ چەک درێژ ناکەم . وەک دەبینین لینکۆلن هەموو کارە سیاسیەکانی بە گفتوگۆ دەستی پێکردووە و لە کەشوهەوایەکی هێمندا لەگەڵ هەموو لایەنە سیاسیەکانی ئەمریکا بە ڕێكخراوە ئاینی و سەربازیەکانیشەوە گفتوگۆی کردووە .هەوڵی داوە پەیوەندی لەگەڵ هەموو کەسێكدا ئەرێنی بێت.نەک نەرێنی ،دوژمنایەتی لەگەڵ کەسدا نەبووە ،بەڵام دوژمنی زۆر بووە .


لینکۆلن تاکە دوژمنی شارەوەی رێكخراوەکان بوون بە ئاشکرا هیچ دوژمنێكی نەبووە،لەساڵی ١٨٦١ بووە سەرۆک ی ولایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا ،بەڵام لە کاتێكا بووە سەرۆک کە وڵات لە قەیران و جەنگی ناوخۆیی دا بوو ،وڵات لە لێواری کەوتن و هەستانەوەدا بوو.لینکۆلن کە باوەڕی تەواوی بەخۆی و خوای سەری بوو ،ئەم بارودۆخە دژوارەی تێپەڕدا.بەڵام لە جەنگی چوار ساڵەی بەرەی باکوور و باشوور ڕزگاری نەبوو

ئەم بەخشندەی و سەرکەوتنانەی یەکەم سەرۆکی ئەمریکا (ئەبراهام لینکۆلن)بوونە هۆی پیلانگێڕان دژی و هەولدان بۆ تیرۆرکردنی تا سەرۆکایەتی بگەڕێتەوە دەست ڕێكخراوەکان .لە شەوی١٤-٤-١٨٦٥ لینکۆلن لە سینەمای فۆرد تەقەی لێکراو لە بەرواری ١٥-٤ کۆچی دوایی کرد ...

لینکۆلن گەیشتە لووتکە و هەموو ئامانجەکانی هاتنە دی،لینکۆلن پیاوێك بوو مێژوو هەرگیز ناتوانێ لە یادی کات ،بەردەوام ناوی لینکۆلن زیندوو ئەبێتەوە لەگەڵ دەستپێكی هەر ساڵێكی نوێدا .ئەستەمە لینکۆلنێكی تر دووبارە بێتەوە بەڵام ئەکرێ هاوشێوەی ئەو دروستبن.ئەگەر خۆمان لە ماڵەوە منداڵەکانمان ڕابێنین لەسەر بەخشندەیی و هەوڵدان بۆ ئامانجی دیاریکراو .ئەوا ئێمەش ئەبینە خاوەنی ملیۆنان ئەبراهام لینکۆلن

سەرچاوە پەیجی جەنگەجیهانیەکان