ھۆرمۆن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب بۆتی پۆلی ھاوپلە (22): + پۆل:فیزیۆلۆژیا
پەرەپێدان
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''ھۆرمۆن''' مادەیەکی کیمیاییە کە [[خانە]]یەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە [[لەشی مرۆڤ]]دا دروستی دەکات و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی [[مێتابۆلیزم]]ی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی [[ئاڵگی تیرۆئید]]ن، [[ئەنسۆلین]] کە ھین [[پەنکریاس]]ە و ھتد.<ref>http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html</ref>
'''ھۆرمۆن''' مادەیەکی کیمیاییە کە [[خانە]]یەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە [[لەشی مرۆڤ]]دا دروستی دەکات و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی [[مێتابۆلیزم]]ی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی [[ئاڵگی تیرۆئید]]ن، [[ئەنسۆلین]] کە ھین [[پەنکریاس]]ە و ھتد.

== میکانیزمی کارکردن ==
هۆرمۆنەکان کار لە خانەکان دەکەن لەڕێگەی بەستنەوەیان بە وەرگری پڕۆتینی تایبەت، ئەم بەستنەوەیە دەبێتە هۆی گۆڕان لە فرمانی خانە.
هۆرمۆنەکان کاردەکەن وەکو پردی پەیوەندی لەنێوان ئەندام و شانەکان بۆ ڕێکخستنی شێوازی کارکردنیان وەک هەرسکردن و [[مێتابۆلیزم]] و [[هەناسەدان]] و فرمانی شانە و خەو و گەشە و جولە و فشار و شیر بەرهەم هێنان و [[زۆربون]] و باری دەرونی.

== پێکهاتەی کیمیایی ==
هۆرمۆنەکان شێوگی کیمیاییان هەمەجۆرە کە ئیکۆسانۆیدز و ستیرۆید و وەرگیراوەکانی ئەمینۆ ئەسید و پیپتیدەکان و پرۆتین لەخۆ دەگرێ. ئەو ئاڵگانەی کە هۆرمۆن دەردەن بەشێکن لە کۆئەندامی کوێرەڕژێن.

<ref>http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html</ref>


== سەرچاوەکان ==
== سەرچاوەکان ==

وەک پێداچوونەوەی ‏١١:٥٨، ٢١ی تەممووزی ٢٠١٥

ھۆرمۆن مادەیەکی کیمیاییە کە خانەیەک (سلوولێک) یان ئاڵگێک لە بەشێک لە لەشی مرۆڤدا دروستی دەکات و وەکوو پەیامێک دەچێتە بەشێکی تری لەش و دەبێتە ھۆی گۆڕانکارییەک لەوێ. بۆ گۆڕاندنی مێتابۆلیزمی خانەکان، تەنیا نەختێ ھۆرمۆن پێویستە. ھەندێک لە ھۆرمۆنەکانی لەشی مرۆڤ ئەمانەن: تی٣ و تی٤ کە ھیی ئاڵگی تیرۆئیدن، ئەنسۆلین کە ھین پەنکریاسە و ھتد.

میکانیزمی کارکردن

هۆرمۆنەکان کار لە خانەکان دەکەن لەڕێگەی بەستنەوەیان بە وەرگری پڕۆتینی تایبەت، ئەم بەستنەوەیە دەبێتە هۆی گۆڕان لە فرمانی خانە. هۆرمۆنەکان کاردەکەن وەکو پردی پەیوەندی لەنێوان ئەندام و شانەکان بۆ ڕێکخستنی شێوازی کارکردنیان وەک هەرسکردن و مێتابۆلیزم و هەناسەدان و فرمانی شانە و خەو و گەشە و جولە و فشار و شیر بەرهەم هێنان و زۆربون و باری دەرونی.

پێکهاتەی کیمیایی

هۆرمۆنەکان شێوگی کیمیاییان هەمەجۆرە کە ئیکۆسانۆیدز و ستیرۆید و وەرگیراوەکانی ئەمینۆ ئەسید و پیپتیدەکان و پرۆتین لەخۆ دەگرێ. ئەو ئاڵگانەی کە هۆرمۆن دەردەن بەشێکن لە کۆئەندامی کوێرەڕژێن.

[١]

سەرچاوەکان

  1. ^ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/hormones.html